Sa desisyong ito ng Korte Suprema, nilinaw na ang isang opisyal ng korporasyon na nag-isyu ng tseke na tumalbog ay mananagot lamang sa paglabag ng Batas Pambansa Blg. 22 (BP 22) kung siya ay mapapatunayang nagkasala. Kung ang opisyal ay napawalang-sala, ang kanyang pananagutang sibil na nagmumula sa pag-isyu ng tseke ay mawawala rin. Ang desisyong ito ay mahalaga dahil nagbibigay ito ng proteksyon sa mga opisyal ng korporasyon na kumikilos sa ngalan ng kanilang kumpanya at hindi dapat managot maliban na lamang kung mapatunayang nagkasala.

Tseke ng Korporasyon, Sino ang Mananagot?

Ang kasong ito ay nag-ugat sa isang reklamong kriminal na isinampa laban kina Carlos at Teresa Duque dahil sa paglabag umano ng BP 22. Sila ay mga opisyal ng Fitness Consultants, Inc. (FCI) na nag-isyu ng tseke sa Pilipinas Shell Petroleum Corporation (PSPC) bilang kabayaran sa kanilang upa. Ngunit, ang tseke ay tumalbog dahil sa kakulangan ng pondo, kaya’t sila ay kinasuhan. Ang pangunahing tanong sa kasong ito ay kung mananagot ba sina Carlos at Teresa Duque sa kabila ng kanilang pagiging opisyal ng korporasyon at sa gitna ng kanilang pagkapawalang sala.

Nilitis ang kaso at sa simula, napatunayang nagkasala ang mga Duque ng Metropolitan Trial Court (MeTC). Ngunit nang iapela ang kaso sa Regional Trial Court (RTC), sila ay napawalang-sala. Sa kabila nito, unang pinanatili ng RTC ang utos na bayaran nila ang PSPC ng halaga ng tseke. Kalaunan, binawi rin ng RTC ang utos na ito, ngunit muling ibinalik nang maghain ng mosyon ang PSPC. Dahil dito, umakyat ang kaso sa Court of Appeals (CA) kung saan kinatigan ang mga Duque. Kaya naman, dinala ng PSPC ang usapin sa Korte Suprema.

Sa paglutas ng Korte Suprema, binalikan ang prinsipyong inilahad sa kasong Gosiaco v. Ching, kung saan sinabi na ang isang opisyal ng korporasyon na nag-isyu ng tseke na walang pondo ay maaaring managot, ngunit ang pananagutang ito ay nakakabit sa kanyang pagkakasala. Ang Court ay sumipi sa kaso ng Bautista v. Auto Plus Traders, Incorporated, et. al., na nagsasabing ang sibil na pananagutan ng isang opisyal ng korporasyon sa isang kaso ng BP 22 ay mawawala kasabay ng kanyang kriminal na pananagutan.

Binigyang-diin ng Korte na malinaw na ang pananagutang sibil ng opisyal ay nakakabit sa kanyang pagkakasala sa paglabag ng BP 22. Kung siya ay napawalang-sala, hindi na siya mananagot sa sibil. Ang pananagutang ito ay hindi nakadepende sa kung ang pagpapawalang-sala ay dahil sa reasonable doubt o dahil sa kawalan ng basehan. Ang batas mismo, ang BP 22, ang nagsasaad na ang nag-isyu ng tseke ay mananagot. Ngunit ito’y may kondisyon: ang kanyang pagkakasala.

Sa kasong ito, walang anumang nagpapakita na ginawang personal o solidaryo ng mga Duque ang kanilang pananagutan sa obligasyon ng korporasyon. Sila ay lumagda sa tseke bilang mga opisyal ng FCI, at ang tseke ay pambayad sa obligasyon ng korporasyon, hindi sa personal na utang ng mga Duque. Dagdag pa rito, walang alegasyon o ebidensya na ginagamit nila ang korporasyon para sa panloloko.

Ang mga korporasyon ay may sariling personalidad na hiwalay sa kanilang mga opisyal at mga kasapi. Hindi mananagot ang mga stockholder at opisyal sa obligasyon ng korporasyon maliban kung ginagamit ang korporasyon bilang instrumento ng panloloko o paggawa ng hindi makatarungan. Sa kasong ito, walang ganitong pangyayari kaya’t hindi maaaring managot ang mga Duque sa halaga ng tsekeng inisyu bilang kabayaran sa obligasyon ng FCI.

Hindi rin maaaring gamitin ang mga kaso ng Mitra v. People, et al. at Llamado v. Court of Appeals, et. al., laban sa mga Duque dahil sa mga kasong iyon, napatunayang nagkasala ang mga akusado sa paglabag ng BP 22. Kaya’t ang prinsipyong ang opisyal ay mananagot kapag napatunayang nagkasala ay umaangkop sa kanila. Hindi rin akma ang kaso ng Alferez v. People, et al., dahil ang mga tseke doon ay inisyu ni Alferez sa kanyang personal na kapasidad at bilang kabayaran sa kanyang personal na obligasyon.

Samakatuwid, ang Korte Suprema ay nagpasiya na hindi maaaring managot sina Carlos at Teresa Duque dahil sila ay napawalang-sala sa paglabag ng BP 22. Ang kanilang pananagutang sibil ay nawala kasabay ng kanilang pagkapawalang-sala, alinsunod sa mga prinsipyong itinatag sa mga kaso ng Bautista at Gosiaco.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Ang pangunahing isyu ay kung mananagot ba ang mga opisyal ng korporasyon sa pag-isyu ng tumalbog na tseke ng korporasyon kahit na sila ay napawalang-sala sa kasong kriminal ng paglabag sa BP 22.
Ano ang BP 22?	Ang BP 22, o Batas Pambansa Blg. 22, ay isang batas na nagpaparusa sa pag-isyu ng tseke na walang sapat na pondo o ‘bouncing checks’.
Kailan mananagot ang opisyal ng korporasyon sa paglabag ng BP 22?	Ayon sa Korte Suprema, mananagot lamang ang opisyal ng korporasyon kung siya ay mapapatunayang nagkasala sa paglabag ng BP 22.
Ano ang mangyayari kung ang opisyal ng korporasyon ay napawalang-sala?	Kung ang opisyal ay napawalang-sala, ang kanyang pananagutang sibil na nagmumula sa pag-isyu ng tseke ay mawawala rin.
Kailangan bang patunayan na ginagamit ang korporasyon sa panloloko para managot ang opisyal?	Oo, maliban kung mapatunayan na ginagamit ang korporasyon bilang kasangkapan sa panloloko o paggawa ng hindi makatarungan, hindi mananagot ang mga opisyal nito sa mga obligasyon ng korporasyon.
Ano ang epekto ng desisyong ito sa mga opisyal ng korporasyon?	Nagbibigay ito ng proteksyon sa mga opisyal ng korporasyon na kumikilos sa ngalan ng kanilang kumpanya, na hindi sila dapat managot maliban na lamang kung mapatunayang nagkasala.
Bakit mahalaga ang desisyong Gosiaco v. Ching sa kasong ito?	Ang kasong Gosiaco v. Ching ang naglatag ng prinsipyong ang pananagutan ng opisyal ng korporasyon ay nakakabit sa kanyang pagkakasala. Ito ang naging basehan ng Korte Suprema sa kasong ito.
Mayroon bang ibang paraan para managot ang korporasyon sa paglabag ng BP 22?	Bagamat hindi mananagot ang opisyal, maaaring magsampa ng hiwalay na kasong sibil laban sa korporasyon upang maningil ng bayad-pinsala.

Ang desisyong ito ay nagpapakita ng balanseng pananaw ng Korte Suprema sa pagitan ng proteksyon ng mga negosyo at ng pagsigurong may mananagot sa paglabag ng batas. Mahalagang maunawaan ng mga opisyal ng korporasyon ang mga limitasyon ng kanilang pananagutan upang maiwasan ang mga hindi kinakailangang legal na problema.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: Pilipinas Shell Petroleum Corporation v. Carlos Duque & Teresa Duque, G.R. No. 216467, February 15, 2017