Sa kasong ito, pinagtibay ng Korte Suprema na ang mga ebidensya na nakolekta sa isang search warrant ay admissible kahit na hindi nasunod nang mahigpit ang chain of custody, basta’t napreserba ang integridad at evidentiary value ng mga ito. Ang desisyong ito ay nagbibigay-linaw sa interpretasyon ng Comprehensive Dangerous Drugs Act, na nagbibigay-diin sa kahalagahan ng pagpapanatili ng integridad ng ebidensya upang matiyak ang hustisya, kahit na may mga pagkukulang sa proseso.

Kung Paano ang Isang Search Warrant ay Naging Sentro ng Usapin Tungkol sa Posesyon ng Iligal na Droga

Ang kaso ay nagsimula nang magsagawa ng search warrant ang mga ahente ng PDEA sa bahay ng mga akusado, sina Jerry at Patricia Punzalan, kung saan nakita ang 40.78 grams ng methamphetamine hydrochloride, o shabu. Ipinagtanggol ng mga Punzalan na hindi sila naroroon sa bahay nang isagawa ang paghahalughog at hindi rin nasunod nang tama ang chain of custody ng mga ebidensya. Ang isyu dito ay kung ang mga ebidensyang nakolekta ay admissible kahit na may mga kwestyon sa paraan ng paghawak sa mga ito.

Ang Korte Suprema, sa pagpabor sa desisyon ng Court of Appeals, ay nagbigay-diin sa ilang mahahalagang punto. Una, pinagtibay ng Korte Suprema na valid ang search warrant na inisyu ng RTC ng Manila, Branch 17, kahit na ang lugar na hahalughugin ay labas sa teritoryo nito. Ito ay pinahihintulutan ng A.M. No. 03-8-02-SC, na nagbibigay awtoridad sa mga Executive Judges ng RTC ng Manila at Quezon City na mag-isyu ng search warrants na ipapatupad sa labas ng kanilang teritoryo sa mga special criminal cases, tulad ng paglabag sa Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002.

Ikalawa, tinukoy ng Korte Suprema na kahit na hindi nasunod nang mahigpit ang lahat ng requirements sa pagpapatupad ng search warrant, gaya ng pagiging presente ng mga barangay officials sa unang bahagi ng paghahalughog, hindi ito awtomatikong nagpapawalang-bisa sa proseso. Ang mahalaga, ayon sa Korte, ay ang presensya ng mga akusado mismo sa oras ng paghahalughog, na sapat na upang mapatunayan ang legalidad ng search. Sinabi ng Korte:

SEC. 8. Search of house, room, or premises to be made in presence of two witnesses. – No search of a house, room, or any other premises shall be made except in the presence of the lawful occupant thereof or any member of his family or in the absence of the latter, two witnesses of sufficient age and discretion residing in the same locality.

Ikatlo, ang chain of custody rule, bagama’t mahalaga, ay hindi absolute. Ayon sa Korte Suprema, ang mahalaga ay ang pagpapanatili ng integridad at evidentiary value ng mga ebidensya. Ibig sabihin, kahit na may mga pagkukulang sa dokumentasyon o paghawak ng mga ebidensya, kung napatunayan na ang mga ito ay hindi nabago o na-compromise, maaaring tanggapin pa rin ang mga ito bilang ebidensya.

Binigyang-diin ng Korte ang kahalagahan ng pagtitiwala sa mga testimonya ng mga pulis, lalo na kung walang ebidensya na nagpapakita ng maling motibo. Inilahad din na ang minor inconsistencies sa mga testimonya ay hindi nakakaapekto sa credibility ng mga testigo. Ipinakita ng prosecution na ang mga elemento ng illegal possession of dangerous drugs ay napatunayan: (1) possession ng ipinagbabawal na droga; (2) walang legal na awtoridad sa possession; at (3) malaya at may kamalayan sa possession ng droga.

Bukod pa rito, tinukoy ng Korte na ang hindi pagpirma ni Atty. Gaspe sa Receipt/Inventory of Property Seized ay hindi nakaapekto sa integridad ng mga droga. Ayon sa Korte, kinakailangang mapatunayan na ang ilegal na droga na nakuha mula sa suspek ay siya ring iniharap sa korte bilang exhibit. At dapat itong patunayan nang walang pag-aalinlangan para mapatunayang nagkasala ang akusado.

Ang desisyon ng Korte Suprema sa kasong Punzalan ay nagpapakita ng balanse sa pagitan ng pagpapatupad ng batas at pagprotekta sa karapatan ng mga akusado. Habang mahalaga ang pagsunod sa mga proseso, hindi ito dapat maging hadlang sa paghahanap ng katotohanan, lalo na kung malinaw na ang integridad ng ebidensya ay napangalagaan.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Ang pangunahing isyu ay kung maaaring tanggapin bilang ebidensya ang mga nakuhang droga kahit hindi mahigpit na nasunod ang chain of custody.
Ano ang chain of custody?	Ang chain of custody ay ang proseso ng pagdodokumento at pagkontrol sa mga ebidensya mula sa oras na ito ay nakolekta hanggang sa ito ay iharap sa korte.
Ano ang Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002?	Ito ang batas na nagbabawal sa paggamit at pagbebenta ng iligal na droga sa Pilipinas.
Ano ang sinabi ng Korte Suprema tungkol sa kahalagahan ng search warrant?	Ayon sa Korte Suprema, valid ang search warrant na inisyu ng RTC ng Manila kahit labas ito sa teritoryo nito, dahil pinahihintulutan ito ng A.M. No. 03-8-02-SC.
Paano nakaapekto ang hindi pagiging presente ng barangay officials sa pagpapatupad ng search warrant?	Ayon sa Korte Suprema, hindi ito awtomatikong nagpapawalang-bisa sa search warrant dahil ang presensya ng akusado ay sapat na.
Ano ang kahalagahan ng testimonya ng mga pulis sa kaso ng droga?	Malaki ang timbang ng testimonya ng mga pulis, lalo na kung walang ebidensya na nagpapakita ng maling motibo.
Ano ang epekto ng mga inconsistencies sa testimonya ng mga testigo?	Ang mga minor inconsistencies ay hindi nakaaapekto sa credibility ng mga testigo at maaaring magpatibay pa sa kanilang testimonya.
Anong mga elemento ang dapat patunayan upang mapatunayang guilty ang akusado sa kasong ito?	Kinakailangang mapatunayan na may possession ang akusado ng droga, walang legal na awtoridad sa possession, at may kamalayan sa possession ng droga.
Bakit hindi nakaapekto ang hindi pagpirma ni Atty. Gaspe sa ebidensya?	Ang mahalaga ay ang mapanatili ang integridad at evidentiary value ng mga nasamsam na gamot.

Sa kabuuan, ang kasong ito ay nagtuturo na ang pagpapatupad ng batas ay dapat isaalang-alang ang praktikal na realidad habang pinoprotektahan ang mga karapatan ng akusado. Ang desisyon na ito ay nagbibigay-diin na ang integridad ng ebidensya ay mas mahalaga kaysa sa mahigpit na pagsunod sa mga teknikalidad ng chain of custody.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: People of the Philippines vs. Jerry Punzalan and Patricia Punzalan, G.R. No. 199087, November 11, 2015