Sa desisyon na ito, pinawalang-sala ng Korte Suprema si Felix L. Arriola sa mga kasong falsification ng public document dahil sa kakulangan ng sapat na ebidensya. Bagama’t naghain ang prosekusyon ng circumstantial evidence, hindi nito napatunayan nang higit pa sa makatuwirang pagdududa na si Arriola ang gumawa ng mga pagbabago sa mga community tax certificates (CTCs). Ang kasong ito ay nagpapakita kung paano dapat suriin nang mabuti ang mga ebidensya at nagbibigay-diin na ang hinala ay hindi sapat para hatulan ang isang akusado.

Sino ang Nagpalsipika? Pagtimbang sa Papel ng Akusado sa Falsipikasyon ng Dokumento

Ang kaso ay nagsimula nang ang Gregg Business Agency, isang accounting firm, ay nangangailangan ng mga community tax certificates (CTCs) para sa kanilang mga kliyente. Ang kanilang Liaison Officer na si Rosalinda Pagapong ay nakipag-ugnayan kay “Girlie Moore” (Ma. Theresa Tabuzo) upang makuha ang mga CTC. Matapos magbayad ng P38,500.00, natanggap ni Pagapong ang mga CTC ngunit nalaman na ito ay peke. Ang imbestigasyon ay nagpakita na ang mga serial number ng mga pekeng CTC ay pareho sa mga CTC na inirequisition ni Felix L. Arriola, isang empleyado ng Manila City Hall. Dahil dito, si Arriola at Tabuzo ay kinasuhan ng 21 counts ng Falsification of Public Document. Sa RTC, parehong napatunayang nagkasala ngunit umapela si Arriola sa CA, na kinatigan naman ang desisyon ng RTC.

Iginiit ng Korte Suprema na sa lahat ng kasong kriminal, kailangang mapatunayan ng prosekusyon ang dalawang bagay: una, ang pagkakaganap ng krimen; at pangalawa, ang pagkakakilanlan ng akusado bilang siyang gumawa ng krimen. Ang pagkakakilanlan ng akusado ay kailangang mapatunayan nang higit pa sa makatuwirang pagdududa. Sa kasong ito, walang direktang ebidensya na nag-uugnay kay Arriola sa krimen. Ang RTC ay umasa lamang sa circumstantial evidence upang hatulan si Arriola.

Para maging sapat ang circumstantial evidence para hatulan ang akusado, kinakailangan ang mga sumusunod: (1) higit sa isang pangyayari; (2) napatunayan ang mga pangyayaring pinagbatayan ng inferences; at (3) ang kombinasyon ng lahat ng pangyayari ay nagbubunga ng paniniwala nang higit pa sa makatuwirang pagdududa. Dapat bumuo ang mga pangyayari ng isang tuloy-tuloy na kawing na tumuturo sa akusado, at nag-aalis ng anumang ibang makatwirang konklusyon maliban sa kaniyang pagkakasala.

Ayon sa Korte Suprema, ang circumstantial evidence na iniharap ng prosekusyon ay hindi sapat upang mapatunayan ang kasalanan ni Arriola. Hindi sapat ang testimonya ni Liberty M. Toledo, ang City Treasurer, na ipinapalagay lamang na nagkaisa si Arriola at Tabuzo sa falsification dahil si Arriola ang accountable officer na nag-requisition ng mga CTC. Ang pagiging accountable officer ay hindi nangangahulugang siya ang nagpalsipika ng mga dokumento. Nararapat na tandaan na ang Class A CTCs na nakuha ni Tabuzo ay replika o kopya lamang, at walang direktang ebidensya na nagpapakita na si Arriola ang gumawa ng mga kopya.

Sa madaling salita, ang prosekusyon ang may obligasyon na patunayan na ang akusado ay nagkasala ng krimen na ipinaparatang sa kanya nang hindi makatwirang pag-aalinlangan.

Ang pagtanggi ni Arriola sa mga paratang, bagama’t isang mahinang depensa, ay hindi nakapagpabago sa katotohanan na nabigo ang prosekusyon na mapatunayan ang kanyang kasalanan. Hindi dapat hatulan ang akusado batay sa kahinaan ng kanyang depensa, kundi sa lakas ng ebidensya ng prosekusyon. Sa kawalan ng sapat na ebidensya na nag-uugnay kay Arriola sa falsification, may posibilidad na may ibang tao ang gumawa ng krimen. Dapat ding tandaan na si Arriola ay mayroong limang subordinate na responsable sa pag-isyu ng Class A CTCs, at posible na isa sa kanila ang nagkaroon ng access sa mga CTC at nakapagpalsipika nito.

Pinanindigan ng Korte Suprema na hindi sapat ang pagdududa, hinala, o pagkakataon upang mapatunayan ang kasalanan ng isang akusado. Dapat ibatay ng mga korte ang paghuhusga sa katotohanan at hindi sa mga hinala o suspetsa. Dahil sa kakulangan ng nakakakumbinsing ebidensya, pinawalang-sala ng Korte Suprema si Felix L. Arriola sa lahat ng 21 counts ng Falsification of Public Document.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Ang pangunahing isyu ay kung sapat ba ang circumstantial evidence upang mapatunayang nagkasala si Felix L. Arriola sa krimen ng falsification of public document, nang higit pa sa makatuwirang pagdududa. Ang Korte Suprema ay nagpasiya na hindi sapat ang ebidensya upang hatulan si Arriola.
Ano ang circumstantial evidence na ginamit laban kay Arriola?	Ang circumstantial evidence ay kinabibilangan ng katotohanan na si Arriola ang nag-requisition ng mga CTC, ang mga serial number ng pekeng CTC ay pareho sa mga CTC na kanyang inirequisition, at may ebidensya na siya ang accountable officer. Ngunit ang korte ay hindi natagpuan na ito ay sapat para sa hatol.
Ano ang ibig sabihin ng “beyond reasonable doubt”?	Ang “Beyond reasonable doubt” ay nangangahulugang ang ebidensya ay dapat na nakakumbinsi at nagbibigay-kasiyahan sa isip at konsensya ng mga taong hahatol. Dapat itong mag-iwan ng moral certainty na walang makatuwirang pagdududa tungkol sa kasalanan ng akusado.
Bakit hindi sapat ang circumstantial evidence sa kasong ito?	Hindi sapat ang circumstantial evidence dahil hindi nito ganap na inaalis ang posibilidad na may ibang tao ang gumawa ng krimen. May posibilidad na ang isa sa mga subordinate ni Arriola ay nagkaroon ng access sa CTCs at nakapag-palsipika nito.
Ano ang papel ng presumption of innocence sa kasong ito?	Ang presumption of innocence ay nangangahulugan na ang isang akusado ay itinuturing na walang sala hangga’t hindi napapatunayan ang kanyang kasalanan. Dapat patunayan ng prosekusyon ang kasalanan nang higit pa sa makatuwirang pagdududa.
Maaari bang hatulan ang isang tao batay lamang sa pagdududa?	Hindi, hindi maaaring hatulan ang isang tao batay lamang sa pagdududa, hinala, o pagkakataon. Dapat ibatay ang hatol sa katotohanan at hindi sa mga hinala.
Ano ang epekto ng pagpapawalang-sala kay Arriola?	Dahil pinawalang-sala si Arriola, lahat ng kaso laban sa kanya ay ibinasura at wala na siyang criminal liability sa mga kasong Falsification of Public Documents. Ito ay nagbibigay diin sa importansya ng pagkakaroon ng sapat na ebidensya bago mapatunayang nagkasala ang isang tao.
Anong aral ang makukuha sa kasong ito?	Ang kasong ito ay nagpapakita na dapat na masusing pag-aralan ang lahat ng ebidensya at hindi sapat ang hinala upang hatulan ang isang tao. Kailangang maging matibay ang ebidensya upang mapatunayan ang kasalanan nang higit pa sa makatuwirang pagdududa.

Sa pangkalahatan, ang kasong ito ay nagbibigay diin sa kahalagahan ng pagtatanggol sa karapatan ng bawat indibidwal sa presumption of innocence. Kailangan na palaging nakabatay sa matibay at makatarungang mga ebidensya ang bawat hatol. Dapat patuloy na paalalahanan ang lahat ng mga indibidwal sa kanilang mga karapatan upang maiwasan ang maling pag-uusig.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: Felix L. Arriola vs. People of the Philippines, G.R No. 217680, May 30, 2016