Sa desisyong ito, pinagtibay ng Korte Suprema na hindi lahat ng paghahain ng kasong kriminal na nag-ugat sa ibang kaso ay maituturing na paglabag sa Code of Professional Responsibility. Mahalaga na ang kasong kriminal ay walang basehan at maliwanag na layunin lamang ay makalamang nang hindi wasto. Nilinaw ng Korte na ang isang abogado ay hindi dapat otomatikong ituring na lumabag sa panuntunan kung mayroong balidong dahilan para sa paghahain ng kasong kriminal, maliban kung ito ay walang saysay at layon lamang ay makakuha ng hindi nararapat na kalamangan.

Paggamit ng Abogado ng Kapangyarihan: Harassment o Tungkulin?

Nagsimula ang kasong ito nang maghain si Atty. Ricardo M. Espina ng reklamo laban kay Atty. Jesus G. Chavez dahil sa paglabag umano sa Code of Professional Responsibility. Ito ay matapos maghain ng kasong falsification si Atty. Chavez, bilang abogado ng kanyang kliyente, laban kay Atty. Espina, kanyang asawa, at mga magulang nito habang nakabinbin ang isang ejectment case. Ang sentro ng argumento ay kung ginamit ni Atty. Chavez ang kanyang posisyon para makalamang sa kaso, o ginampanan lamang niya ang kanyang tungkulin bilang abogado. Dito susuriin ang limitasyon ng pagtatanggol at kung kailan ito nagiging pang-aabuso ng kapangyarihan.

Ang reklamo ay nakabatay sa paglabag umano ni Atty. Chavez sa Canon 19, Rule 19.01 ng Code of Professional Responsibility, na nagtatakda na ang isang abogado ay dapat gumamit lamang ng makatarungan at tapat na paraan upang makamit ang mga layunin ng kanyang kliyente at hindi dapat maghain o magbanta na maghain ng mga kasong kriminal na walang basehan upang makakuha ng hindi nararapat na kalamangan sa anumang kaso o paglilitis. Ayon kay Atty. Espina, lumabag dito si Atty. Chavez nang tulungan nitong magsampa ng kasong falsification laban sa kanya, kanyang asawa, at mga magulang, para lamang makalamang sa ejectment case.

Binigyang-diin ng Korte na hindi lahat ng paghahain ng kaso ay maituturing na paglabag sa Code of Professional Responsibility. Ang mahalaga ay kung ang kasong isinampa ay “patently frivolous and meritless” o “clearly groundless”, at kung ang layunin ay upang makakuha ng “improper advantage” sa anumang kaso o paglilitis. Kailangan mapatunayan na ang aksyon ay walang saysay at may masamang intensyon upang mapanagot ang isang abogado.

Sa kasong ito, nabigo si Atty. Espina na patunayan na si Atty. Chavez ang nag-udyok sa kanyang kliyente na maghain ng kasong falsification. Hindi rin napatunayan na ang kaso ay walang basehan. Binigyang-pansin ng Korte na si Atty. Chavez ay isang PAO lawyer noong panahong iyon, at may tungkuling tulungan ang mga kliyenteng walang kakayahang kumuha ng pribadong abogado. Ang kanyang pag-endorso ng reklamo sa Provincial Prosecutor ay maaaring nagkamali siya sa kanyang pagtatasa, ngunit hindi ito automatikong nangangahulugan na lumabag siya sa Rule 19.01.

Ipinaliwanag pa ng Korte na ang Article 172 ng Revised Penal Code, kaugnay ng paragraph 4 ng Article 171, ay nagpaparusa sa paggawa ng hindi totoong pahayag sa isang salaysay ng mga katotohanan. Ang batayan ng reklamo ni Enguio ay ang magkasalungat na pahayag sa ejectment complaint kung kailan nalaman ng mga magulang ni Atty. Espina ang ilegal na pag-okupa ni Enguio sa property. Kaya’t hindi maituturing na walang basehan ang kasong falsification. Ang pagbasura ng Provincial Prosecutor sa kaso ay hindi nangangahulugan na si Atty. Chavez ay nagkasala.

Nagbigay-diin din ang Korte na hindi dapat ipagpalagay na ang bawat kasong kriminal na nag-ugat sa ibang kaso ay sakop ng Rule 19.01. Mahalaga na timbangin ang pagbabawal sa ilalim ng Rule 19.01 at ang karapatan ng estado na usigin ang mga kriminal na pagkakasala. Dapat siguraduhin na ang kasong kriminal ay walang basehan at maliwanag na layunin lamang ay makalamang nang hindi wasto.

Bukod pa rito, hindi napatunayan na ang kasong falsification ay nagbigay ng hindi nararapat na kalamangan kay Enguio. Ipinunto ng Korte na parehong naibasura ang ejectment at falsification complaints, kaya’t walang partido ang nakakuha ng kalamangan.

Sa huli, nagpahayag ng pagkabahala ang Korte sa labis na alitan sa pagitan nina Atty. Espina at Atty. Chavez, at pinaalalahanan ang mga abogado sa kanilang tungkulin sa kanilang mga kasamahan. Nagbabala ang Korte sa magkabilang panig na ang anumang paglabag sa Code of Professional Responsibility sa hinaharap ay maaaring magdulot ng parusa.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Kung lumabag si Atty. Chavez sa Code of Professional Responsibility sa pagtulong na magsampa ng kasong falsification laban kay Atty. Espina. Sentro ng isyu kung ginamit ni Atty. Chavez ang kanyang posisyon para makalamang sa kaso o ginampanan lamang niya ang kanyang tungkulin bilang abogado.
Ano ang Canon 19, Rule 19.01 ng Code of Professional Responsibility?	Nagsasaad na dapat gumamit lamang ang abogado ng makatarungan at tapat na paraan para sa layunin ng kliyente, at hindi dapat maghain ng kasong kriminal na walang basehan para makalamang. Mahalaga na ang kasong kriminal ay walang saysay at maliwanag na layunin lamang ay makalamang nang hindi wasto.
Ano ang kailangan upang mapatunayang lumabag ang abogado sa Rule 19.01?	Kailangan mapatunayan na ang kasong kriminal ay walang basehan at may layuning makakuha ng hindi nararapat na kalamangan. Walang basehan dapat ang kaso at may masamang intensyon upang mapanagot ang isang abogado.
Ano ang papel ni Atty. Chavez sa kasong falsification?	Siya ay nag-endorso ng affidavit-complaint para sa falsification sa Provincial Prosecutor. PAO lawyer siya at may tungkuling tulungan ang mga kliyenteng walang kakayahang kumuha ng pribadong abogado.
Ano ang naging batayan ng kasong falsification?	Ang magkasalungat na pahayag sa ejectment complaint kung kailan nalaman ang ilegal na pag-okupa sa property. Hindi malinaw kung kailan nalaman ang ilegal na pag-okupa sa property.
Bakit naibasura ang kasong falsification?	Dahil sa kakulangan ng probable cause, ayon sa Provincial Prosecutor. Ang layunin nito dapat ay walang saysay at maliwanag na layunin lamang ay makalamang nang hindi wasto.
Ano ang sinabi ng Korte tungkol sa alitan sa pagitan nina Atty. Espina at Atty. Chavez?	Nagpahayag ng pagkabahala at pinaalalahanan ang mga abogado sa kanilang tungkulin sa kanilang mga kasamahan. Dapat siguraduhin na parehas at tapat na paglilingkod sa bawat panig.
Ano ang naging resulta ng kaso?	Ipinagtibay ng Korte Suprema ang rekomendasyon ng Integrated Bar of the Philippines na ibasura ang reklamo laban kay Atty. Chavez. Dapat bigyan ng babala ang magkabilang kampo na ang anumang aksyon labag sa Code of Conduct.

Ang kasong ito ay nagpapakita ng limitasyon ng pagtatanggol ng abogado sa kanyang kliyente. Hindi lahat ng aksyon na ginagawa para sa kapakanan ng kliyente ay tama, lalo na kung ito ay lumalabag sa Code of Professional Responsibility at sa karapatan ng iba. Dapat tandaan ng mga abogado na ang kanilang tungkulin ay hindi lamang magtaguyod ng interes ng kanilang kliyente, kundi pati na rin ang magpanatili ng integridad ng propesyon at ang katarungan sa lipunan.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: ATTY. RICARDO M. ESPINA VS. ATTY. JESUS G. CHAVEZ, A.C. No. 7250, April 20, 2015