n

Ang Testimonya ng Biktima ay Sapat na Para Mahatulan sa Kaso ng Panggagahasa

n

G.R. No. 207990, June 09, 2014

nn

INTRODUKSYON

n

Isipin ang isang batang babae, ang kanyang kabataan ay ninakaw ng karahasan. Sa mga kaso ng panggagahasa, madalas na ang testimonya ng biktima ang nagiging pangunahing sandigan ng hustisya. Gaano nga ba kabigat ang halaga ng salita ng isang biktima sa korte? Sa kasong People of the Philippines v. Elias Buenvinoto y Paglinawan, tinukoy ng Korte Suprema ang bigat ng testimonya ng biktima, lalo na sa mga sensitibong kaso tulad ng panggagahasa sa menor de edad. Ang kasong ito ay nagpapakita kung paano binibigyang halaga ng ating sistema ng hustisya ang katotohanan na sinasabi ng isang biktima, kahit pa walang ibang pisikal na ebidensya.

nn

Sa kasong ito, si Elias Buenvinoto ay kinasuhan ng apat na bilang ng panggagahasa laban kay AAA, isang 13 taong gulang na batang babae na inaruga niya. Ang pangunahing tanong dito: Sapat ba ang testimonya ni AAA para mapatunayang nagkasala si Buenvinoto nang higit pa sa makatwirang pagdududa?

nn

KONTEKSTONG LEGAL

n

Sa ilalim ng Revised Penal Code ng Pilipinas, ang panggagahasa ay isang mabigat na krimen. Ayon sa Artikulo 266-A, ang panggagahasa ay ginagawa sa pamamagitan ng pakikipagtalik sa isang babae sa pamamagitan ng karahasan, pananakot, panlilinlang, o pag-abuso sa awtoridad, o kung ang babae ay walang malay o walang kakayahang ipagtanggol ang sarili. Sa kaso ng menor de edad na biktima, ang batas ay mas mahigpit. Hindi lamang ang mismong krimen ang pinaparusahan, kundi pati na rin ang pang-aabusong sekswal sa isang bata, na isang paglabag sa Republic Act No. 7610 o ang “Special Protection of Children Against Child Abuse, Exploitation and Discrimination Act.”

nn

Mahalaga ring tandaan ang patakaran tungkol sa testimonya ng biktima sa mga kaso ng sekswal na karahasan. Sa maraming pagkakataon, ang panggagahasa ay ginagawa nang walang ibang saksi maliban sa biktima at sa akusado. Kaya naman, ang Korte Suprema ay paulit-ulit na nagpahayag na ang testimonya ng biktima sa mga kaso ng panggagahasa ay may mataas na evidentiary value. Hindi kinakailangan ang pisikal na ebidensya tulad ng mga sugat o punit na hymen upang mapatunayan ang panggagahasa. Ang kredibilidad ng testimonya ng biktima, kung ito ay kapani-paniwala, prangka, at consistent, ay sapat na upang mahatulan ang akusado.

nn

Binigyang-diin ng Korte Suprema sa kasong People v. Valdez, 466 Phil. 116, 133 (2004): “it is possible for a woman’s hymen to remain intact even after having been raped if it is lax, thick and elastic.” Ipinapakita nito na hindi lahat ng panggagahasa ay nagreresulta sa pisikal na pinsala, lalo na sa mga batang biktima na ang katawan ay maaaring mas elastiko.

nn

PAGBUKAS SA KASO

n

Si AAA, noong siya’y pitong buwang gulang pa lamang, ay ibinigay ng kanyang biyolohikal na ama sa mag-asawang Buenvinoto para arugain. Bagama’t hindi pormal ang amponan, lumaki si AAA sa poder ni Buenvinoto. Nang maglabintatlong taong gulang si AAA, inireklamo niya si Buenvinoto ng panggagahasa, na umano’y nangyari sa apat na magkakaibang pagkakataon.

nn

Narito ang mga mahahalagang pangyayari sa kaso:

n

n
• Reklamo at Imbestigasyon: Matapos ang ikaapat na insidente, nagsumbong si AAA sa mga awtoridad. Naghain ng apat na magkakahiwalay na kasong panggagahasa laban kay Buenvinoto.

n

• Testimonya ni AAA: Detalyadong isinalaysay ni AAA sa korte ang mga panggagahasa. Ikinuwento niya kung paano siya tinakot ni Buenvinoto gamit ang kutsilyo, kinaladkad sa kwarto, hinubaran, at ginahasa. Ipinahayag niya ang sakit at takot na kanyang naranasan.

n

• Testimonya ng Doktor: Si Dr. Fajardo, isang medico-legal officer, ay nagsagawa ng eksaminasyon kay AAA. Bagama’t walang nakitang bagong sugat o punit sa hymen ni AAA, natuklasan niyang ang hymen nito ay distensible, na karaniwang sanhi ng pakikipagtalik.

n

• Depensa ni Buenvinoto: Itinanggi ni Buenvinoto ang mga paratang. Sinabi niyang wala siya sa bahay sa mga petsang sinasabi ni AAA. Tinukoy niya ang alibi at sinabing gawa-gawa lamang ang mga kaso para siraan siya.

n

• Desisyon ng RTC: Pinanigan ng Regional Trial Court (RTC) ang testimonya ni AAA. Hinatulang guilty si Buenvinoto sa apat na bilang ng simple rape at sinentensiyahan ng reclusion perpetua sa bawat bilang, pati na rin pagbabayad ng danyos. Ipinaliwanag ng RTC: “As shown in her testimony, [AAA] clearly and categorically stated that [the accused-appellant] was able to penetrate his penis into her vagina, and she unequivocally stated that there was indeed such penetration because she felt pain every time the [accused-appellant] committed his [bestial] act.”

n

• Apela sa CA: Umapela si Buenvinoto sa Court of Appeals (CA), ngunit pinagtibay ng CA ang desisyon ng RTC. Binigyang-diin ng CA ang kredibilidad ng testimonya ni AAA at sinabing: “Emphatically, the testimony of AAA was straightforward, consistent on material points and unshaken by cross-examination.”

n

• Apela sa SC: Umakyat ang kaso sa Korte Suprema. Muling iginiit ni Buenvinoto na hindi sapat ang testimonya ni AAA at walang pisikal na ebidensya ng panggagahasa.

n

nn

DESISYON NG KORTE SUPREMA

n

Pinagtibay ng Korte Suprema ang desisyon ng CA at RTC. Sinabi ng Korte Suprema na walang masamang motibo si AAA para magsinungaling at maghain ng ganoong kabigat na kaso laban kay Buenvinoto. Binigyang-diin ng Korte Suprema ang kredibilidad at pagiging consistent ng testimonya ni AAA. Ayon sa Korte Suprema, “As can be gleaned from the above, the accused-appellant had not ascribed any ill motive on the part of AAA which could have otherwise impelled her to file a fabricated charge. Further, AAA’s testimony was straightforward, categorical and unwavering.”

nn

Tinanggihan din ng Korte Suprema ang depensa ni Buenvinoto na walang punit sa hymen ni AAA at na naantala ang pag-report ng krimen. Ipinaliwanag ng Korte Suprema na hindi lahat ng panggagahasa ay nagdudulot ng punit sa hymen at ang pagkaantala sa pag-report ay karaniwan sa mga biktima ng sekswal na karahasan dahil sa takot at trauma.

nn

PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON

n

Ang kasong ito ay nagpapakita ng mahalagang aral sa sistema ng hustisya sa Pilipinas, lalo na sa mga kaso ng panggagahasa. Una, binibigyang-halaga ng korte ang testimonya ng biktima. Hindi kailangang magkaroon ng pisikal na ebidensya para mapatunayan ang panggagahasa. Kung ang testimonya ng biktima ay kapani-paniwala at consistent, ito ay sapat na batayan para mahatulan ang akusado.

nn

Pangalawa, nauunawaan ng korte ang trauma ng mga biktima ng sekswal na karahasan. Hindi binabalewala ang mga kaso kahit na naantala ang pag-report. Kinikilala ng korte na maaaring matakot ang biktima na magsumbong agad dahil sa pananakot ng akusado o sa kahihiyan na maaaring idulot nito.

nn

Mahahalagang Aral:

n

n
• Kredibilidad ng Testimonya: Ang testimonya ng biktima ay may malaking timbang sa mga kaso ng panggagahasa. Maging matatag at prangka sa paglalahad ng katotohanan.

n

• Huwag Matakot Magsumbong: Hindi hadlang ang pagkaantala sa pag-report. Mahalaga ang iyong salaysay at may sistema ng hustisya na handang makinig.

n

• Proteksyon sa mga Bata: Mas pinoprotektahan ng batas ang mga batang biktima ng sekswal na karahasan. Ang pang-aabuso sa mga bata ay may mas mabigat na parusa.

n

nn

MGA KARANIWANG TANONG

n

Tanong: Kailangan ba ng pisikal na ebidensya para mapatunayan ang panggagahasa?

n

Sagot: Hindi. Ayon sa kasong ito, ang testimonya ng biktima, kung kapani-paniwala, ay sapat na. Ang pisikal na ebidensya ay makakatulong, ngunit hindi ito laging kinakailangan.

nn

Tanong: Ano ang reclusion perpetua?

n

Sagot: Ito ay isang parusa sa Pilipinas na nangangahulugang pagkabilanggo habambuhay. Bagama’t literal na