Huwag Hayaang Manaig ang Imoralidad: Pananagutan ng Magulang sa Krimeng Qualified Rape

G.R. No. 201732, March 26, 2014

Sa ating lipunan, ang tahanan sana ang pinakaligtas na lugar para sa isang bata. Ngunit paano kung ang mismong taong inaasahan mong magpoprotekta sa iyo ang siyang nananakit? Ang kasong People of the Philippines v. Jesus Burce ay isang mapait na paalala na ang karahasan, lalo na ang sekswal na pang-aabuso, ay maaaring mangyari kahit sa loob ng pamilya. Ang desisyong ito ng Korte Suprema ay nagpapatibay sa pananagutan ng isang ama na napatunayang nagkasala ng qualified rape sa kanyang sariling anak. Ito ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng pagprotekta sa mga bata at pagpapanagot sa mga nagkasala, gaano man kalapit ang relasyon nila sa biktima.

ANG KONTEKSTONG LEGAL NG KASO

Ang qualified rape ay isang mabigat na krimen sa ilalim ng Revised Penal Code ng Pilipinas, na pinalala ng Republic Act No. 8353. Ayon sa Artikulo 266-A, ang rape ay nangyayari kapag ang isang lalaki ay mayroong carnal knowledge sa isang babae sa ilalim ng mga sumusunod na sitwasyon:

1) Sa pamamagitan ng puwersa, pananakot, o panlilinlang;
2) Kapag ang biktima ay walang sapat na pag-iisip o walang malay;
3) Sa pamamagitan ng panlilinlang o malubhang pag-abuso sa awtoridad; at
4) Kapag ang biktima ay wala pang labindalawang (12) taong gulang o may depekto sa pag-iisip, kahit wala sa mga sitwasyon sa itaas ang naroroon.

Ang Artikulo 266-B naman ang nagtatakda ng parusa. Kapag ang rape ay qualified, ibig sabihin mayroong mga aggravating circumstances, mas mabigat ang parusa. Isa sa mga qualifying circumstances ay kapag ang biktima ay wala pang labing-walong (18) taong gulang at ang nagkasala ay magulang, lolo o lola, step-parent, guardian, kamag-anak sa dugo o affinity sa loob ng ikatlong civil degree, o common-law spouse ng magulang ng biktima.

Sa kaso ni Burce, ang kanyang ginawa ay qualified rape dahil biktima niya ang kanyang sariling anak na menor de edad. Ang batas ay naglalayong protektahan ang mga bata mula sa pang-aabuso at bigyan ng mas mabigat na parusa ang mga taong nasa posisyon ng awtoridad o tiwala na siyang gumagawa ng krimeng ito.

PAGLALAHAD NG KASO: KWENTO NG PAGLABAN PARA SA HUSTISYA

Si Jesus Burce ay kinasuhan ng limang counts ng rape ng kanyang anak na si AAA. Nagsampa ng reklamo ang ina ni AAA matapos isiwalat ng biktima ang pang-aabuso. Ayon kay AAA, nagsimula ang pang-aabuso noong siya ay 14 taong gulang. Ang unang insidente ay noong Disyembre 10, 2005.

Narito ang ilan sa mga mahahalagang pangyayari sa kaso:

• Reklamo at Impormasyon: Nagsampa ng limang magkakahiwalay na impormasyon ang Assistant Prosecutor laban kay Burce.
• Paglilitis sa RTC: Sa Regional Trial Court (RTC) Naga City, pinagsama-sama ang limang kaso. Nagplead not guilty si Burce. Ipinresenta ng prosekusyon ang testimonya ni AAA, ng kanyang ina, ng kanyang hipag, at ng medico-legal officer. Ang depensa naman ay ang sariling testimonya ni Burce na nagdedenay sa alegasyon.
• Desisyon ng RTC: Kinumbinsi ng prosekusyon ang RTC sa kasong may petsang Disyembre 10, 2005 (Criminal Case No. RTC’08-0169). Si Burce ay napatunayang guilty sa qualified rape sa kasong ito ngunit acquitted sa apat na iba pang kaso. Hinatulan siya ng reclusion perpetua at pinagbayad ng danyos.
• Apela sa Court of Appeals (CA): Umapela si Burce sa CA. Inaffirm ng CA ang desisyon ng RTC ngunit binago ang bahagi tungkol sa parole, idineklarang hindi eligible for parole si Burce.
• Apela sa Korte Suprema: Muling umapela si Burce sa Korte Suprema, iginigiit na dapat siyang ma-acquit dahil sa umano’y flaws sa testimonya ng mga testigo ng prosekusyon at dahil na-acquit siya sa apat na ibang kaso.

Sa testimonya ni AAA, inilahad niya kung paano siya ginahasa ng kanyang ama noong Disyembre 10, 2005. “I came to know about that because he was (sic) then removed my shorts and panty and the light was bright during that time… That was the time that he held my both hands and held my both legs with his legs.” Dagdag pa niya, “While I was fighting back as I stated he pressed both my hands and held both my legs and inserted his penis into my vagina.” Sa kanyang paglalahad, lumuluhang kinumpirma ni AAA ang trauma na dinanas niya.

Depensa ni Burce, wala siya sa bahay noong araw na iyon dahil nagtatrabaho siya bilang tricycle driver. Ngunit ayon sa Korte Suprema, hindi sapat ang alibi ni Burce. Hindi niya napatunayan na imposibleng makauwi siya sa bahay noong gabing iyon. Sabi ng Korte Suprema, “Burce failed to demonstrate that it was physically impossible for him to have been home on the night of December 10, 2005.” Kinontra pa ito ng testimonya ng asawa ni Burce (ina ni AAA) na umuuwi si Burce gabi-gabi.

Iginiit din ni Burce na posibleng gawa-gawa lamang ni AAA ang kaso para makakuha ng kompensasyon. Ngunit tinanggihan ito ng Korte Suprema. “We have held that no young girl would concoct a sordid tale of so serious a crime as rape at the hands of her own father… if her motive were other than a fervent desire to seek justice.” Walang nakitang motibo ang Korte Suprema para magsinungaling si AAA.

MAHAHALAGANG ARAL MULA SA DESISYON

Ang desisyon sa kasong Burce ay nagbibigay ng ilang mahahalagang aral:

• Kredibilidad ng Biktima: Binigyan ng Korte Suprema ng mataas na bigat ang testimonya ni AAA. Ang consistent at direktang paglalahad ng biktima, kasama ang emosyon na ipinakita sa korte, ay nakatulong para makumbinsi ang hukuman.
• Alibi at Depensa: Hindi sapat ang denial at alibi ni Burce. Kailangan ng matibay na ebidensya para mapatunayan ang alibi, lalo na kung hindi ito suportado ng ibang testigo o katotohanan.
• Pananagutan ng Magulang: Ang kaso ay nagpapakita ng mas mabigat na pananagutan ng magulang pagdating sa pang-aabuso sa anak. Ang relasyon ng magulang at anak ay dapat na basehan ng proteksyon at pagmamahal, hindi ng pang-aabuso.
• Hiwalay na Kasong Rape: Binigyang diin ng Korte Suprema na ang bawat kaso ng rape ay hiwalay at dapat patunayan nang lampas sa reasonable doubt. Ang pag-acquit kay Burce sa ibang kaso ay hindi nangangahulugang dapat siyang ma-acquit sa kasong ito.

PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON NG DESISYON

Ang desisyong ito ay mahalaga para sa mga biktima ng sekswal na pang-aabuso, lalo na ang mga bata. Ipinapakita nito na ang sistema ng hustisya ay handang pakinggan at protektahan sila. Nagbibigay rin ito ng babala sa mga nagbabalak o gumagawa ng ganitong krimen, lalo na sa loob ng pamilya, na hindi sila makakaligtas sa pananagutan.

Mahahalagang Leksyon:

• Magtiwala sa proseso ng hustisya. Huwag matakot magsumbong kung ikaw o ang iyong kakilala ay biktima ng pang-aabuso.
• Magbigay suporta sa mga biktima. Ang suporta ng pamilya at komunidad ay mahalaga sa paghilom ng biktima.
• Magkaroon ng kamalayan sa batas. Alamin ang iyong mga karapatan at responsibilidad para maprotektahan ang iyong sarili at ang iba.

MGA KARANIWANG TANONG (FAQ)

Tanong 1: Ano ang ibig sabihin ng “reclusion perpetua”?
Sagot: Ito ay isang parusa sa Pilipinas na pagkabilanggo habambuhay. Hindi ito nangangahulugang literal na habambuhay hanggang mamatay, ngunit ito ay isang mahabang termino ng pagkabilanggo na may limitadong pagkakataon para sa parole, lalo na sa kasong ito.

Tanong 2: Bakit qualified rape ang kaso kahit walang physical na pananakit maliban sa rape mismo?
Sagot: Sa kaso ng qualified rape, lalo na kung ama ang nagkasala sa anak, hindi na kailangan ang physical na pananakit. Sapat na ang moral ascendancy ng magulang sa anak para ituring na may pananakot o pang-aabuso ng awtoridad.

Tanong 3: Paano kung na-acquit ang akusado sa ibang kaso na pareho ang testigo? Bakit guilty pa rin siya sa isang kaso?
Sagot: Bawat kaso ng rape ay itinuturing na hiwalay. Kahit pareho ang testigo, maaaring magkaiba ang bigat ng ebidensya at testimonya sa bawat kaso. Maaaring sa isang kaso, mas matibay ang ebidensya kaya nakumbinsi ang korte.

Tanong 4: Ano ang civil indemnity, moral damages, at exemplary damages?
Sagot: Ito ay mga uri ng danyos na ipinagkakaloob sa biktima para sa kanyang pagdurusa. Ang civil indemnity ay para sa paglabag sa karapatan ng biktima. Ang moral damages ay para sa emotional at psychological trauma. Ang exemplary damages ay para magsilbing babala sa iba at parusa sa nagkasala.

Tanong 5: May parole ba sa reclusion perpetua sa kasong ito?
Sagot: Wala. Dahil sa Republic Act No. 9346, ang parusang death penalty ay ginawang reclusion perpetua. At ayon sa batas, ang mga sentensiyado ng reclusion perpetua sa mga kasong katulad nito ay hindi eligible for parole.

Kung ikaw ay nangangailangan ng legal na tulong o konsultasyon tungkol sa mga kaso ng karahasan laban sa kababaihan at kabataan, o iba pang usaping legal, huwag mag-atubiling lumapit sa ASG Law. Kami ay eksperto sa mga ganitong uri ng kaso at handang tumulong. Makipag-ugnayan sa amin sa hello@asglawpartners.com o bisitahin ang aming contact page dito.

---

Source: Supreme Court E-Library
This page was dynamically generated
by the E-Library Content Management System (E-LibCMS)