Mag-ingat sa Pangako ng Mabilis na Kita: Pananagutan ng Ahente sa Investment Scam

G.R. No. 195542, March 19, 2014

INTRODUKSYON

Sa panahon ngayon, maraming naglalabasan na investment schemes na nag-aalok ng mabilisang kita. Ngunit, madalas itong nauuwi sa malaking perwisyo para sa mga ordinaryong mamamayan. Ang kaso ng Securities and Exchange Commission (SEC) laban kay Oudine Santos ay isang paalala na hindi lahat ng kumikinang ay ginto, lalo na pagdating sa usapin ng pera. Sa kasong ito, tinalakay ng Korte Suprema ang pananagutan ng isang indibidwal na nag-udyok sa iba na mag-invest sa isang kompanya na sangkot sa investment scam, kahit pa hindi siya ang direktang nakinabang sa panloloko.

Ang sentro ng usapin ay kung dapat bang managot si Oudine Santos sa paglabag sa Securities Regulation Code (SRC) dahil sa pagiging ahente umano ng Performance Investment Products Corporation (PIPC) at pag-engganyo sa mga complainant na mag-invest sa kanilang investment products na kalaunan ay lumabas na isang scam.

LEGAL NA KONTEKSTO: ANO ANG SECURITIES REGULATION CODE AT BAKIT ITO MAHALAGA?

Ang Securities Regulation Code (SRC) o Republic Act No. 8799 ay isang batas na naglalayong protektahan ang publiko mula sa mga mapanlinlang na investment schemes at itaguyod ang maayos at transparent na merkado ng securities sa Pilipinas. Mahalaga ang SRC dahil ito ang nagtatakda ng mga patakaran sa pagbebenta at pagbili ng securities, tulad ng stocks, bonds, at investment contracts. Layunin nitong siguraduhin na ang lahat ng investment offerings ay rehistrado sa SEC at may sapat na disclosure upang ang mga mamumuhunan ay makapagdesisyon nang may kaalaman at hindi maloko.

Ayon sa Seksyon 8 ng SRC, “Securities shall not be sold or offered for sale or distribution within the Philippines, without a registration statement duly filed with and approved by the Commission.” Ibig sabihin, bawal magbenta o mag-alok ng securities sa Pilipinas kung hindi ito rehistrado sa SEC. Ito ay upang masiguro na ang mga securities na inaalok sa publiko ay dumaan sa pagsusuri ng SEC at hindi mapanlinlang.

Bukod dito, ang Seksyon 28 ng SRC naman ay nagbabawal sa sinuman na magnegosyo bilang broker, dealer, salesman, o associated person ng broker o dealer ng securities kung hindi rehistrado sa SEC. Sinasabi nito: “No person shall engage in the business of buying or selling securities in the Philippines as a broker or dealer, or act as a salesman, or an associated person of any broker or dealer unless registered as such with the Commission.” Ang broker ay isang taong bumibili at nagbebenta ng securities para sa iba, habang ang dealer ay bumibili at nagbebenta para sa sarili niyang account. Ang salesman naman ay isang ahente ng broker, dealer, o issuer na nagbebenta ng securities.

Sa madaling salita, kung ikaw ay nag-aalok o nagbebenta ng investments sa publiko, kailangan mong magparehistro sa SEC bilang broker, dealer, o salesman. Kung hindi ka rehistrado at nagbebenta ka ng securities, maaari kang managot sa ilalim ng SRC, kahit pa hindi mo intensyon na manloko. Ang layunin ng batas ay protektahan ang publiko mula sa mga unregulated investment schemes.

PAGBUKAS NG KASO: ANG KWENTO NG SEC VS. SANTOS

Nagsimula ang lahat nang lumantad ang isang investment scam na kinasasangkutan ng Performance Investment Products Corporation-British Virgin Islands (PIPC-BVI) at Philippine International Planning Center Corporation (PIPC Corporation). Ang umano’y utak ng scam, si Michael H.K. Liew, ay biglang naglaho kasama ang pera ng maraming investors.

Nakalap ang SEC ng mga reklamo mula sa 31 indibidwal laban sa PIPC Corporation at mga opisyal nito, kabilang si Oudine Santos, na nagtrabaho bilang investment consultant. Ayon sa mga complainant, si Santos ang nag-udyok sa kanila na mag-invest sa PIPC Corporation sa pangako ng mataas na tubo na 12% hanggang 18% kada taon. Sinabi rin umano ni Santos na ang PIPC Corporation ay sangay ng PIPC-BVI, isang kumpanyang sangkot sa foreign currency trading.

Base sa mga affidavits ng mga complainant na sina Luisa Mercedes P. Lorenzo at Ricky Albino P. Sy, inilahad nila kung paano sila naengganyo ni Santos na mag-invest:

• Ipinakilala si Lorenzo kay Santos ng kapatid ni Santos. Ipinresenta ni Santos ang “Performance Managed Portfolio” (PMP) investment product at ipinangako ang mataas na kita.
• Ipinakilala naman si Sy kay Santos ng bank manager. Inengganyo rin siya ni Santos na mag-invest sa PMP at tiniyak na ligtas ang kanyang kapital.

Base sa mga testimonya at ebidensya, naghain ang SEC ng reklamo sa Department of Justice (DOJ) laban kay Santos at iba pang opisyal ng PIPC Corporation dahil sa paglabag sa Sections 8, 26, at 28 ng SRC.

ANG DESISYON SA IBA’T IBANG LEBEL NG HUSTISYA

Sa preliminary investigation, nakita ng DOJ panel na may probable cause para kasuhan si Santos sa paglabag sa Section 28 ng SRC. Ayon sa DOJ, si Santos ay kumilos bilang ahente ng PIPC Corporation at PIPC-BVI sa pagbebenta ng unregistered securities.

Hindi sumang-ayon si Santos at naghain ng motion for reconsideration. Binago ng DOJ ang kanilang desisyon at ibinasura ang kaso laban kay Santos. Ayon sa DOJ, walang sapat na ebidensya na nagpapakita na si Santos ay aktwal na nagbenta ng securities o umudyok sa mga complainant na mag-invest. Binigyang diin ng DOJ na ang mga complainant ay direktang nakipagtransaksyon sa PIPC-BVI at hindi kay Santos.

Umapela ang SEC sa Office of the Secretary of Justice, ngunit pinagtibay ang naunang desisyon na ibasura ang kaso laban kay Santos. Muli, binigyang diin na walang sapat na ebidensya na si Santos ay kumilos bilang ahente o salesman ng securities.

Hindi rin nagpatinag ang SEC at umakyat sa Court of Appeals (CA). Ngunit, muling kinatigan ng CA ang desisyon ng DOJ at ibinasura ang petisyon ng SEC. Ayon sa CA, walang pruweba na si Santos ay aktwal na nagbenta ng securities o naging broker, dealer, o salesman. Binigyang diin pa ng CA ang “Information Dissemination Agreement” na naglilimita lamang sa awtoridad ni Santos sa pagbibigay impormasyon at hindi sa solicitation ng investments.

Hindi sumuko ang SEC at umakyat sa Korte Suprema. Dito, binaligtad ang mga naunang desisyon. Ayon sa Korte Suprema, nagkamali ang DOJ at CA sa kanilang interpretasyon ng ebidensya at sa aplikasyon ng Section 28 ng SRC.

Sabi ng Korte Suprema:

“The conclusions made by the Secretary of the DOJ and the appellate court are a myopic view of the investment solicitations made by Santos on behalf of PIPC Corporation and/or PIPC-BVI while she was not licensed as a broker or dealer, or registered as a salesman, or an associated person of a broker or dealer.”

Ayon pa sa Korte Suprema, kahit hindi direktang pumirma si Santos sa mga kontrata ng investment, sapat na ang kanyang papel sa pag-udyok at pag-engganyo sa mga complainant na mag-invest. Ang ginawa ni Santos ay solicitation, na sakop ng Section 28 ng SRC.

“Solicitation is the act of seeking or asking for business or information; it is not a commitment to an agreement.”

Binigyang diin ng Korte Suprema na ang mahalaga ay ang ginawa ni Santos na nagtulak sa mga complainant na mag-invest sa unregistered securities ng PIPC Corporation at PIPC-BVI. Kahit pa itinanggi ni Santos na siya ay salesman o broker, ang kanyang mga aksyon ay nagpapakita na siya ay kumilos bilang ahente ng PIPC sa pagbebenta ng securities.

PRAKTIKAL NA ARAL: ANO ANG MAAARI NATING MATUTUNAN DITO?

Ang kaso ng SEC vs. Santos ay nagtuturo sa atin ng ilang mahahalagang aral, lalo na pagdating sa usapin ng investments:

Pangunahing Aral: Kahit hindi ka direktang nakinabang sa isang investment scam, maaari ka pa ring managot kung ikaw ang nag-udyok o nag-engganyo sa iba na mag-invest sa isang ilegal na scheme. Mahalaga ang papel ng mga ahente o salesmen sa pagkalat ng mga investment scams, kaya dapat silang managot sa batas.

Para sa mga Mamumuhunan:

• Maging mapanuri. Huwag basta-basta maniwala sa mga pangako ng mabilisang kita at napakataas na interest rates. Kung masyadong maganda para maging totoo, malamang ay scam ito.
• Suriin ang kompanya. Siguraduhing rehistrado sa SEC ang kompanya at ang investment product na inaalok. Maaaring bisitahin ang website ng SEC o tumawag sa kanilang hotline para magtanong.
• Kilalanin ang ahente. Tanungin kung rehistrado ba siya sa SEC bilang salesman o broker. Huwag magtiwala sa mga ahente na hindi rehistrado.
• Basahin ang kontrata. Unawaing mabuti ang terms and conditions ng investment bago pumirma. Huwag magmadali at magtanong kung may hindi maintindihan.

Para sa mga Nagbebenta ng Investments:

• Magparehistro sa SEC. Kung ikaw ay nagbebenta ng securities, siguraduhing rehistrado ka bilang broker, dealer, o salesman. Ito ay legal na requirement at proteksyon din para sa iyo.
• Maging tapat. Huwag magpanggap na eksperto kung hindi naman. Ipakita lamang ang totoong impormasyon tungkol sa investment product at huwag magpangako ng imposible.
• Maging responsable. Unawain ang pananagutan mo bilang ahente. Huwag mag-udyok sa iba na mag-invest sa mga produkto na hindi mo lubos na pinagkakatiwalaan.

MGA KARANIWANG TANONG (FAQs)

Tanong 1: Ano ang securities?
Sagot: Ang securities ay mga instrumento ng puhunan tulad ng stocks, bonds, investment contracts, at iba pa. Ito ay kumakatawan sa isang interest o participation sa isang negosyo o profit-making venture.

Tanong 2: Ano ang investment contract?
Sagot: Ayon sa SEC, ang investment contract ay isang kontrata, transaksyon, o scheme kung saan ang isang tao ay nag-invest ng pera sa isang common enterprise at umaasa ng tubo mula sa pagsisikap ng iba.

Tanong 3: Ano ang Section 28 ng Securities Regulation Code?
Sagot: Ito ay probisyon ng SRC na nagbabawal sa sinuman na magnegosyo bilang broker, dealer, salesman, o associated person ng broker o dealer ng securities kung hindi rehistrado sa SEC.

Tanong 4: Paano malalaman kung rehistrado ang isang kompanya o ahente sa SEC?
Sagot: Maaaring bisitahin ang website ng SEC o tumawag sa kanilang hotline para magtanong tungkol sa registration status ng isang kompanya o ahente.

Tanong 5: Ano ang pananagutan ng isang ahente sa investment scam?
Sagot: Maaaring managot ang isang ahente sa ilalim ng Section 28 ng SRC at iba pang batas kung mapapatunayan na siya ay nagbenta ng unregistered securities o naging parte ng isang investment scam, kahit pa hindi siya direktang nakinabang sa panloloko.

Tanong 6: Ano ang dapat gawin kung naloko ako ng isang investment scam?
Sagot: Agad na magsumbong sa SEC at sa iba pang ahensya ng gobyerno tulad ng Department of Justice o National Bureau of Investigation. Magtipon ng lahat ng dokumento at ebidensya para sa iyong reklamo.

Kung ikaw ay may katanungan tungkol sa securities law o investment scams, o kung ikaw ay nangangailangan ng legal na tulong, ang ASG Law ay handang tumulong sa iyo. Kami ay eksperto sa larangan na ito at maaaring magbigay ng payo at representasyon upang protektahan ang iyong mga karapatan. Huwag mag-atubiling makipag-ugnayan sa amin o sumulat sa hello@asglawpartners.com para sa konsultasyon.

---

Source: Supreme Court E-Library

This page was dynamically generated

by the E-Library Content Management System (E-LibCMS)