Hindi Ka Nag-iisa sa Orasan: Bakit Mahalaga ang Paghahain sa Tamang Panahon sa Kaso ng Paglabag sa Ordinansa

G.R. No. 169588, October 07, 2013

INTRODUKSYON

Naranasan mo na bang ma-clamp ang sasakyan dahil sa iligal na pagparada? O kaya naman, ikaw ba mismo ang nagtanggal ng clamp dahil sa paniniwalang hindi tama ang pagkakabit nito? Ang simpleng problema sa parking, lalo na sa mga urban na lugar tulad ng Baguio City, ay maaaring humantong sa komplikadong legal na usapin. Sa kaso ng Jadewell Parking Systems Corporation v. Judge Lidua, tinalakay ng Korte Suprema ang mahalagang konsepto ng ‘preskripsyon’ sa mga kasong paglabag sa ordinansa ng lungsod. Ang preskripsyon ay ang taning na panahon kung kailan maaaring magsampa ng kaso laban sa isang indibidwal. Ang pangunahing tanong dito: Kailan ba talaga nagsisimula at natatapos ang taning na ito, at ano ang epekto nito sa mga ordinaryong mamamayan at negosyo?

KONTEKSTONG LEGAL: ANG PRESKRIPSYON AT ANG BATAS

Sa ilalim ng batas Pilipino, mayroong limitasyon sa panahon kung kailan maaaring kasuhan ang isang tao para sa isang krimen o paglabag. Ito ang tinatawag na ‘preskripsyon ng krimen.’ Ang layunin nito ay upang bigyan ng katiyakan ang mga mamamayan na hindi sila hahabulin ng batas habang panahon para sa mga pagkakamali nila sa nakaraan, lalo na kung matagal nang panahon ang lumipas at humina na ang mga ebidensya. Para sa mga paglabag sa ordinansa ng lungsod, ang batas na nagtatakda ng preskripsyon ay ang Act No. 3326, na nagsasaad na ang mga paglabag sa ordinansa ay may preskripsyon na dalawang buwan lamang.

Mahalaga ring maunawaan kung kailan nagsisimula ang pagtakbo ng preskripsyon. Ayon sa Article 91 ng Revised Penal Code, ito ay nagsisimula sa araw na madiskubre ang krimen. Ngunit ang mas kritikal na tanong ay, ano ang pumipigil o humihinto sa pagtakbo ng preskripsyon? Dito pumapasok ang Rule on Summary Procedure at ang kasong Zaldivia v. Reyes (G.R. No. 102342, July 3, 1992). Ayon sa Zaldivia, para sa mga kasong sakop ng Summary Procedure tulad ng paglabag sa ordinansa, ang preskripsyon ay napuputol lamang kapag naisampa na ang impormasyon sa korte, hindi sa paghahain ng reklamo sa prosecutor.

SUSING PROBISYON NG BATAS:

Narito ang mahalagang probisyon ng Act No. 3326:

“Section 2. Prescription shall begin to run from the day of the commission of the violation of the law, and if the same be not known at the time, from the discovery thereof and the institution of judicial proceeding for its investigation and punishment. The prescription shall be interrupted when proceedings are instituted against the guilty person, and shall begin to run again if the proceedings are dismissed for reasons not constituting jeopardy.”

Sa madaling salita, ang dalawang buwang taning ay maigsi lamang, kaya’t kailangang kumilos agad ang mga awtoridad upang maipakulong ang lumabag sa ordinansa, bago pa man mapaso ang panahon.

PAGHIMAY SA KASO: JADEWELL V. JUDGE LIDUA

Ang Jadewell Parking Systems Corporation ay may awtoridad na mag-operate ng parking spaces sa Baguio City. Ayon sa ordinansa ng lungsod, maaari silang magkabit ng clamp sa mga iligal na nakaparadang sasakyan. Noong Mayo 2003, dalawang insidente ang naganap kung saan tinanggal ng mga motorista ang clamp na ikinabit ng Jadewell sa kanilang mga sasakyan. Dahil dito, nagsampa ng kasong Robbery ang Jadewell laban sa mga motorista.

Ang Office of the Provincial Prosecutor ay nagdesisyon na walang probable cause para sa Robbery, ngunit nakita nilang may probable cause para sa paglabag sa ordinansa ng Baguio City dahil sa pagtanggal ng clamp at hindi pagbabayad ng multa. Kaya naman, noong Hulyo 25, 2003, naghain ng impormasyon sa Municipal Trial Court (MTC) para sa paglabag sa ordinansa. Ngunit, ang impormasyon ay naisampa lamang noong Oktubre 2, 2003.

Nagmosyon ang mga akusado na ibasura ang kaso dahil umano’y paso na ang preskripsyon. Ayon sa kanila, ang paglabag ay nangyari noong Mayo 2003, at ang dalawang buwang preskripsyon ay natapos noong Hulyo 2003. Dahil naisampa lamang ang impormasyon sa korte noong Oktubre, lampas na sa taning.

Pinaboran ng MTC ang mosyon ng mga akusado at ibinasura ang kaso. Umapela ang Jadewell sa Regional Trial Court (RTC), ngunit kinatigan din ng RTC ang desisyon ng MTC. Dahil dito, umakyat ang kaso sa Korte Suprema.

ARGUMENTO NG JADEWELL:

• Ang paghahain ng reklamo sa Office of the City Prosecutor noong Mayo 23, 2003 ay sapat na upang maputol ang preskripsyon.
• Ang kaso ay paglabag sa ordinansa ng lungsod, hindi munisipyo, kaya hindi raw sakop ng Zaldivia ruling.

DESISYON NG KORTE SUPREMA:

Hindi kinatigan ng Korte Suprema ang argumento ng Jadewell. Ayon sa Korte, maliwanag ang Rule on Summary Procedure at ang desisyon sa Zaldivia na para sa mga paglabag sa ordinansa na sakop ng Summary Procedure, ang preskripsyon ay napuputol lamang sa paghahain ng impormasyon sa korte.

“As provided in the Revised Rules on Summary Procedure, only the filing of an Information tolls the prescriptive period where the crime charged is involved in an ordinance. The respondent judge was correct when he applied the rule in Zaldivia v. Reyes.”

Idinagdag pa ng Korte na walang pagkakaiba kung ordinansa ng lungsod o munisipyo ang nilabag. Ang mahalaga, sakop ito ng Summary Procedure. Dahil naisampa lamang ang impormasyon sa korte noong Oktubre, lampas na sa dalawang buwang preskripsyon na nagsimula noong Mayo. Kaya, tama ang MTC at RTC sa pagbasura ng kaso.

“Respondents were correct in arguing that the petitioner only had two months from the discovery and commission of the offense before it prescribed within which to file the Information with the Municipal Trial Court.”

PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON: ANO ANG ARAL DITO?

Ang kasong ito ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng pagiging maagap sa paghahain ng kaso, lalo na sa mga paglabag sa ordinansa na may maikling taning na preskripsyon. Para sa mga negosyo at mga awtoridad na nagpapatupad ng mga ordinansa, mahalagang tandaan ang sumusunod:

• Maikling Taning: Ang preskripsyon para sa paglabag sa ordinansa ay dalawang buwan lamang. Maikli ito, kaya’t kailangan ang mabilis na aksyon.
• Impormasyon sa Korte, Hindi Reklamo sa Prosecutor: Para maputol ang preskripsyon, kailangang maisampa ang impormasyon sa korte mismo, hindi sapat ang paghahain ng reklamo sa prosecutor.
• Summary Procedure: Kung ang kaso ay sakop ng Rules on Summary Procedure (tulad ng paglabag sa ordinansa), sundin ang patakaran ng Summary Procedure tungkol sa preskripsyon.

MGA ARAL NA MAAARI NATING MATUTUNAN:

1. Alamin ang Preskripsyon: Laging alamin ang taning na panahon para sa preskripsyon ng krimen o paglabag. Iba-iba ito depende sa batas.
2. Kumilos Agad: Huwag magpatumpik-tumpik. Kung may paglabag, agad na kumilos para makasampa ng kaso bago mapaso ang preskripsyon.
3. Tamang Proseso: Siguraduhing tama ang prosesong sinusunod sa paghahain ng kaso, lalo na kung sakop ito ng Summary Procedure.

MGA KARANIWANG TANONG (FAQ)

Tanong 1: Ano ang ibig sabihin ng ‘preskripsyon ng krimen’?
Sagot: Ito ang taning na panahon kung kailan maaaring kasuhan ang isang tao para sa isang krimen o paglabag. Paglampas ng taning na ito, hindi na maaaring kasuhan ang lumabag.

Tanong 2: Gaano katagal ang preskripsyon para sa paglabag sa ordinansa ng lungsod?
Sagot: Dalawang buwan lamang.

Tanong 3: Saan dapat isampa ang kaso para sa paglabag sa ordinansa ng lungsod para maputol ang preskripsyon?
Sagot: Direkta sa korte (Municipal Trial Court), sa pamamagitan ng paghahain ng impormasyon.

Tanong 4: Sapat na ba na maghain ng reklamo sa prosecutor para maputol ang preskripsyon?
Sagot: Hindi. Para sa mga kasong sakop ng Summary Procedure tulad ng paglabag sa ordinansa, kailangang maisampa ang impormasyon sa korte mismo.

Tanong 5: Ano ang mangyayari kung mapaso ang preskripsyon?
Sagot: Ibabasura ang kaso at hindi na maaaring kasuhan ang akusado para sa paglabag na iyon.

Tanong 6: May pagkakaiba ba ang preskripsyon ng ordinansa ng lungsod at ordinansa ng munisipyo?
Sagot: Wala. Pareho silang sakop ng Act No. 3326 at Rules on Summary Procedure pagdating sa preskripsyon.

Tanong 7: Ano ang Summary Procedure?
Sagot: Ito ay pinasimple at pinabilis na proseso sa korte para sa mga maliliit na kaso, kabilang ang mga paglabag sa traffic laws, rental law, at municipal o city ordinances.

Tanong 8: Paano kung hindi agad nadiskubre ang paglabag sa ordinansa? Kailan magsisimula ang preskripsyon?
Sagot: Magsisimula ang preskripsyon sa araw na madiskubre ang paglabag.

Tanong 9: May remedyo pa ba kung napaso na ang preskripsyon dahil sa pagkakamali ng prosecutor?
Sagot: Sa kaso ng Jadewell, wala nang remedyo. Binigyang-diin ng Korte Suprema na kailangang sundin ang batas, at kung nagkamali man ang prosecutor sa pagpapabaya, pasensya na. Ang remedyo ay ang pagbabago sa batas o rules, hindi ang pagbaluktot sa interpretasyon nito.

May katanungan ka ba tungkol sa preskripsyon at paglabag sa ordinansa? Huwag mag-atubiling kumonsulta sa ASG Law. Kami ay eksperto sa mga usaping legal at handang tumulong sa iyo. Makipag-ugnayan sa amin ngayon din!

Email: hello@asglawpartners.com

Para sa iba pang impormasyon, bisitahin dito.