Alamin ang Pagkakaiba ng Destructive Arson at Simple Arson: Hindi Lahat ng Panununog ay Pareho ang Parusa

G.R. No. 188708, July 31, 2013

Madalas nating naririnig sa balita ang tungkol sa sunog. Minsan, aksidente lamang ito, ngunit may mga pagkakataon din na sinasadya. Ngunit alam mo ba na may iba’t ibang uri ng panununog sa ilalim ng batas Pilipinas, at magkaiba rin ang mga parusa nito? Ang kasong People of the Philippines v. Alamada Macabando ay nagbibigay linaw sa pagkakaiba ng Destructive Arson at Simple Arson, at kung paano ito nakakaapekto sa hatol ng korte.

Ano ang Pagkakaiba ng Destructive Arson at Simple Arson?

Sa Pilipinas, may dalawang pangunahing batas na tumutukoy sa krimen ng panununog: ang Article 320 ng Revised Penal Code (RPC), na sinusugan ng Republic Act No. 7659, para sa Destructive Arson, at ang Presidential Decree (P.D.) No. 1613 para sa Simple Arson. Ang pangunahing pagkakaiba ng dalawang ito ay nakasalalay sa antas ng perversity o kabagsikan ng krimen.

Ayon sa Korte Suprema, ang Destructive Arson ay itinuturing na isang “heinous crime” o karumal-dumal na krimen dahil sa “inherent or manifest wickedness, viciousness, atrocity and perversity” nito. Ito ay mga panununog na may malaking epekto sa lipunan, ekonomiya, pulitika, at seguridad ng bansa. Kabilang dito ang panununog ng mga gusali, edipisyo, tren, barko, eroplano, pabrika, at iba pang establisyimentong komersyal o pampubliko.

Sa kabilang banda, ang Simple Arson ay tumutukoy sa mga panununog na may “lesser degree of perversity and viciousness.” Ito ay mga panununog na hindi kasing-seryoso ang epekto kumpara sa Destructive Arson. Kabilang dito ang panununog ng bahay na tinitirhan, opisina ng gobyerno, industrial establishment, sakahan, taniman, at iba pang katulad na ari-arian.

Susing Batas:

Article 320 ng Revised Penal Code (Destructive Arson): “The penalty of reclusion perpetua to death shall be imposed upon any person who shall burn: [kabilang ang mga gusali, edipisyo, pampublikong lugar, atbp.]”

Section 3 ng Presidential Decree No. 1613 (Simple Arson): “The penalty of Reclusion Temporal to Reclusion Perpetua shall be imposed if the property burned is any of the following: [kabilang ang bahay na tinitirhan, opisina ng gobyerno, industrial establishment, atbp.]”

Halimbawa, kung sinadya mong sunugin ang isang malaking mall na puno ng tao, malamang na Destructive Arson ang iyong kaso. Ngunit kung sinunog mo ang iyong sariling bahay na tinitirhan, at walang ibang nasaktan o nasunog na ibang mahalagang establisimyento, maaaring Simple Arson lamang ito.

Ang Kwento ng Kaso: People v. Macabando

Sa kaso ni Alamada Macabando, siya ay nahatulan ng Destructive Arson ng Regional Trial Court (RTC) at Court of Appeals (CA). Ayon sa mga saksi, bago ang sunog, si Macabando ay nagwawala, nanabla, at nagbabanta na susunugin niya ang kanyang bahay dahil nawawala ang kanyang radyo. Nang magsimula ang sunog sa bahay ni Macabando, pinigilan pa niya ang mga kapitbahay na apulahin ito, at nagpaputok pa ng baril para takutin sila.

Depensa naman ni Macabando, siya ay natutulog lamang nang magsimula ang sunog, at hindi niya sinadya ito. Ngunit hindi ito pinaniwalaan ng korte dahil sa mga testimonya ng mga saksi at sa imbestigasyon ng Bureau of Fire Protection na nagsabing sinadya ang sunog.

Umakyat ang kaso sa Korte Suprema. Ang pangunahing tanong dito ay: Tama ba na hatulan si Macabando ng Destructive Arson, o Simple Arson lamang ang kanyang dapat na kaso?

Ang Proseso sa Korte:

• Regional Trial Court (RTC): Nahatulan si Macabando ng Destructive Arson.
• Court of Appeals (CA): Kinumpirma ang desisyon ng RTC.
• Supreme Court (SC): Binago ang hatol. Nahatulan ng Simple Arson.

Rason ng Korte Suprema:

Ayon sa Korte Suprema, bagamat napatunayan na sinadya ni Macabando ang sunog, Simple Arson lamang ang kanyang dapat na kaso. Ito ay dahil ang kanyang intensyon ay sunugin lamang ang kanyang sariling bahay na tinitirhan, at hindi ito kabilang sa mga estruktura na sakop ng Destructive Arson sa ilalim ng Article 320 ng RPC. Bagamat kumalat ang apoy at nakaapekto sa ibang bahay, hindi ito sapat para maging Destructive Arson ang krimen. Ang mahalaga ay ang orihinal na intensyon at ang uri ng ari-arian na unang sinunog.

“The established evidence only showed that the appellant intended to burn his own house, but the conflagration spread to the neighboring houses.”

Dagdag pa ng Korte Suprema, ang Destructive Arson ay para lamang sa mga krimen na may “greater degree of perversity and viciousness”, na wala naman sa kaso ni Macabando. Kahit na maraming pamilya ang naapektuhan, hindi ito awtomatikong magiging Destructive Arson ang krimen.

“That the appellant’s act affected many families will not convert the crime to destructive arson, since the appellant’s act does not appear to be heinous or represents a greater degree of perversity and viciousness when compared to those acts punished under Article 320 of the RPC.”

Ano ang Implikasyon ng Desisyon na Ito?

Ang desisyon sa kaso ni Macabando ay nagpapakita na mahalaga ang intensyon at uri ng ari-arian na sinunog sa pagtukoy kung Destructive Arson o Simple Arson ang krimen. Hindi sapat na maraming bahay ang nasunog para maging Destructive Arson ito. Kung ang orihinal na intensyon ay sunugin lamang ang sariling bahay na tinitirhan, at hindi ito kabilang sa mga estruktura na binabanggit sa Article 320 ng RPC, Simple Arson lamang ang kaso.

Mahalagang Aral:

• Intensyon ang Mahalaga: Ang intensyon ng nanunog at ang uri ng ari-arian na unang sinunog ang pangunahing batayan sa pagtukoy ng uri ng arson.
• Hindi Lahat ng Sunog na Kumalat ay Destructive Arson: Kahit na kumalat ang sunog at maraming ari-arian ang nasunog, hindi ito awtomatikong magiging Destructive Arson.
• Magkaiba ang Parusa: Mas mabigat ang parusa sa Destructive Arson (reclusion perpetua to death) kumpara sa Simple Arson (reclusion temporal to reclusion perpetua). Sa kaso ni Macabando, nabawasan ang kanyang sentensya dahil napatunayang Simple Arson lamang ang kanyang ginawa.

Para sa mga may-ari ng ari-arian, mahalagang maging maingat at iwasan ang anumang aksyon na maaaring magdulot ng sunog, lalo na kung ito ay sinasadya. Ang panununog ay isang seryosong krimen, at may kaakibat itong mabigat na parusa, maging ito man ay Destructive Arson o Simple Arson.

Mga Madalas Itanong (FAQs)

1. Tanong: Ano ang parusa sa Destructive Arson?
   Sagot: Reclusion perpetua hanggang kamatayan.
2. Tanong: Ano naman ang parusa sa Simple Arson?
   Sagot: Reclusion Temporal (12 taon at 1 araw hanggang 20 taon) hanggang Reclusion Perpetua. Depende sa uri ng ari-arian na sinunog.
3. Tanong: Kung sinunog ko ang sarili kong bahay para makakuha ng insurance, anong uri ng arson ito?
   Sagot: Maaari itong ituring na Destructive Arson sa ilalim ng Article 320 ng RPC dahil kasama sa mga sitwasyon nito ang panununog para makapanloko ng insurance.
4. Tanong: Paano kung aksidente ko lang nasunog ang bahay ng kapitbahay ko? May pananagutan ba ako?
   Sagot: Kung napatunayang aksidente at walang kapabayaan sa iyong parte, maaaring wala kang kriminal na pananagutan. Ngunit maaari ka pa rin magkaroon ng civil liability o pananagutan na bayaran ang danyos sa ari-arian ng iyong kapitbahay.
5. Tanong: Ano ang dapat kong gawin kung may nakita akong nanunog ng bahay?
   Sagot: Agad na tumawag ng bumbero at pulis. Subukang tumulong sa pag-apula ng apoy kung ligtas, ngunit huwag ilagay ang sarili sa panganib. Maging saksi sa pangyayari at magbigay ng testimonya sa korte kung kinakailangan.
6. Tanong: May depensa ba ako kung akusado ako ng arson?
   Sagot: Oo, may mga depensa. Maaaring depensa mo na hindi mo sinadya ang sunog, o na wala kang intensyong manunog. Mahalagang kumuha ng abogado para maprotektahan ang iyong karapatan at mabigyan ka ng legal na payo.

Kung ikaw ay may katanungan o nangangailangan ng legal na tulong tungkol sa kaso ng arson o iba pang krimen, huwag mag-atubiling kumonsulta sa isang abogado. Ang ASG Law ay may mga abogado na eksperto sa criminal law at handang tumulong sa iyo. Makipag-ugnayan sa amin sa hello@asglawpartners.com o bisitahin ang aming contact page para sa karagdagang impormasyon.