Pagnanakaw ng Tiwala: Kailan Nagiging Qualified Theft ang Simpleng Pagnanakaw?

G.R. No. 170863, March 20, 2013

INTRODUKSYON

Sa mundo ng negosyo at personal na relasyon, ang tiwala ay pundasyon. Ngunit paano kung ang tiwalang ito ay abusuhin at magresulta sa pagnanakaw? Isipin ang isang empleyado na pinagkatiwalaan ng kumpanya na biglang nagdesisyon na gamitin ang posisyon niya para nakawin ang ari-arian ng kanyang employer. Ito ang sentro ng kaso ni Engr. Anthony V. Zapanta laban sa People of the Philippines. Ang kasong ito ay nagbibigay linaw sa kung kailan ang isang simpleng pagnanakaw ay nagiging qualified theft dahil sa grave abuse of confidence, at kung ano ang mga dapat patunayan para mapatunayang nagkasala ang akusado.

Sa madaling salita, nilinaw ng Korte Suprema sa kasong ito na hindi lamang sapat na mapatunayan ang pagnanakaw. Kailangan ding mapatunayan na ang pagnanakaw ay ginawa nang may pag-abuso sa tiwala para masabing qualified theft ito.

KONTEKSTONG LEGAL

Ang qualified theft ay isang mas mabigat na uri ng pagnanakaw sa ilalim ng Revised Penal Code ng Pilipinas. Ano ba ang kaibahan nito sa simpleng pagnanakaw? Ang pangunahing pagkakaiba ay ang mga espesyal na sirkumstansya na nakapalibot sa krimen. Ayon sa Article 310 ng Revised Penal Code, ang qualified theft ay mapaparusahan ng mas mabigat kung ang pagnanakaw ay ginawa:

“when the theft is committed by a domestic servant, or with grave abuse of confidence, or if the property stolen is motor vehicle, mail matter or large cattle or consists of coconuts taken from the premises of the plantation or fish taken from a fishpond or fishery.”

Sa kasong ito, ang pokus ay sa “grave abuse of confidence” o pag-abuso sa tiwala. Ano ang ibig sabihin nito? Ang grave abuse of confidence ay nangangahulugan na ang magnanakaw ay nag-abuso sa tiwalang ibinigay sa kanya ng biktima. Karaniwan itong nangyayari sa mga relasyon kung saan may espesyal na obligasyon ng katapatan, tulad ng employer-employee, amo-kasambahay, o maging magkaibigan o kapamilya.

Para mas maintindihan, tingnan natin ang Article 308 ng Revised Penal Code na nagpapaliwanag sa simpleng pagnanakaw:

“Theft is committed by any person who, with intent to gain but without violence against or intimidation of persons nor force upon things, shall take personal property of another without the latter’s consent.”

Kaya, para mapatunayan ang qualified theft dahil sa grave abuse of confidence, kailangang mapatunayan ang mga sumusunod na elemento, batay sa jurisprudence at sa kasong Zapanta:

• May pagkuha ng personal na ari-arian.
• Ang ari-arian ay pagmamay-ari ng iba.
• Ang pagkuha ay ginawa nang may intensyon na makinabang.
• Ito ay ginawa nang walang pahintulot ng may-ari.
• Ito ay naisakatuparan nang walang pananakit o pananakot sa tao, o puwersa sa bagay.
• Ito ay ginawa nang may grave abuse of confidence.

Mahalaga ring tandaan ang konsepto ng corpus delicti. Ito ay tumutukoy sa katunayan na may krimen na nangyari. Sa kaso ng pagnanakaw, ang corpus delicti ay may dalawang elemento: (1) nawala ang ari-arian sa may-ari, at (2) nawala ito dahil sa felonious taking o pagnanakaw.

PAGBUKAS NG KASO

Si Engr. Anthony Zapanta ay inakusahan ng qualified theft kasama si Concordia Loyao Jr. Ayon sa impormasyon na isinampa sa korte, nangyari ang pagnanakaw umano noong Oktubre 2001 sa Baguio City. Si Zapanta, bilang Project Manager ng Porta Vaga Building Construction, ay may tungkuling pangasiwaan ang proyekto, kabilang ang pagtanggap at pag-check ng mga materyales. Inakusahan siya na nakipagsabwatan kay Loyao, isang crane operator, para nakawin ang mga wide flange steel beams na nagkakahalaga ng P2,269,731.69.

Itinanggi ni Zapanta ang paratang. Sa paglilitis, nagpresenta ang prosekusyon ng mga testigo at ebidensya, kabilang ang mga security logbook, delivery receipts, at litrato. Ayon sa mga testigo, inutusan ni Zapanta ang mga truck driver at welders na i-unload ang mga steel beams sa ibang lokasyon sa Marcos Highway at Mabini Street, Baguio City, sa halip na sa Porta Vaga project site. Nalaman din na may mga steel beams na ibinalik umano sa warehouse, ngunit itinanggi ito ni Zapanta.

Sa depensa naman, sinabi ni Zapanta na hindi siya empleyado ng Anmar, ang kumpanyang nagmamay-ari ng mga nanakaw na steel beams, kundi ng AMCGS. Sinabi rin niya na gawa-gawa lamang ang kaso dahil nagplano siyang magtayo ng sariling kumpanya, na umano’y ikinagalit ni Engr. Marigondon ng Anmar.

DESISYON NG KORTE

RTC (Regional Trial Court): Pinaboran ng RTC ang prosekusyon at hinatulan si Zapanta ng qualified theft. Binigyang-diin ng RTC ang kredibilidad ng mga testigo ng prosekusyon at tinanggihan ang depensa ni Zapanta. Ipinataw ang parusang pagkakulong mula 10 taon at 3 buwan hanggang 20 taon, at inutusan siyang magbayad ng P2,269,731.69 sa Anmar, kasama ang interes, at P100,000.00 bilang moral damages.

CA (Court of Appeals): Umapela si Zapanta sa CA, ngunit pinagtibay ng CA ang desisyon ng RTC. Sinabi ng CA na walang sapat na basehan para balewalain ang testimonya ng mga testigo ng prosekusyon. Gayunman, inalis ng CA ang moral damages kay Engr. Marigondon.

Korte Suprema: Umakyat ang kaso sa Korte Suprema. Dito, kinuwestiyon ni Zapanta kung tama ba ang kanyang pagkahatol dahil umano’y iba ang petsa ng krimen na nakasaad sa impormasyon (Oktubre 2001) kumpara sa petsa na napatunayan sa paglilitis (Nobyembre 2001). Sinabi rin niya na hindi napatunayan ang corpus delicti dahil hindi naipakita sa korte ang mismong mga nanakaw na steel beams.

Ngunit hindi pumabor ang Korte Suprema kay Zapanta. Ayon sa Korte Suprema, sapat na ang “sometime in the month of October, 2001” sa impormasyon dahil hindi naman esensyal na elemento ng qualified theft ang eksaktong petsa. Dagdag pa, hindi kailangang ipakita ang mismong nanakaw na bagay (steel beams) para mapatunayan ang corpus delicti. Sapat na ang testimonya at dokumentong ebidensya na nagpapatunay na nawala ang ari-arian dahil sa pagnanakaw.

Binanggit ng Korte Suprema ang mga sumusunod na mahahalagang punto:

• “Corpus delicti refers to the fact of the commission of the crime charged or to the body or substance of the crime. In its legal sense, it does not refer…to the stolen steel beams.”
• “[I]n theft, corpus delicti has two elements, namely: (1) that the property was lost by the owner, and (2) that it was lost by felonious taking.”

Dahil dito, pinagtibay ng Korte Suprema ang hatol ng CA, ngunit binago ang parusa. Sa halip na “imprisonment from 10 years and 3 months, as minimum, to 20 years, as maximum,” hinatulan si Zapanta ng reclusion perpetua, ang tamang parusa para sa qualified theft sa kasong ito, ayon sa Revised Penal Code.

PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON

Ang kasong Zapanta v. People ay nagbibigay ng mahahalagang aral, lalo na sa mga negosyante at empleyado. Una, nililinaw nito ang bigat ng responsibilidad at tiwalang ibinibigay sa mga empleyado, lalo na sa mga nasa posisyon ng pamamahala. Ang pag-abuso sa tiwalang ito ay hindi lamang simpleng paglabag sa kumpanya, kundi isang krimen na may mabigat na parusa.

Para sa mga negosyante, mahalagang magkaroon ng mahigpit na sistema ng inventory at monitoring ng ari-arian. Ang regular na pag-audit at pag-check ay makakatulong para maiwasan ang pagnanakaw at madaling matukoy kung may nawawalang ari-arian.

Para sa mga empleyado, lalo na sa mga may access sa ari-arian ng kumpanya, dapat tandaan na ang tiwala ay mahalagang puhunan. Ang pagiging tapat at responsable ay hindi lamang makabubuti sa kumpanya, kundi pati na rin sa sariling integridad at kinabukasan.

Mga Mahalagang Aral:

• Ang pag-abuso sa tiwala sa pagnanakaw ay nagiging qualified theft. Mas mabigat ang parusa nito kaysa sa simpleng pagnanakaw.
• Hindi kailangang ipakita ang mismong nanakaw na bagay para mapatunayan ang corpus delicti. Sapat na ang testimonya at dokumentong ebidensya na nagpapatunay na may krimen na nangyari.
• Mahalaga ang sistema ng inventory at monitoring para maiwasan ang pagnanakaw sa negosyo.
• Ang integridad at katapatan ay mahalaga sa trabaho. Ang pag-abuso sa tiwala ay may malaking legal na konsekwensya.

FREQUENTLY ASKED QUESTIONS (FAQ)

Tanong 1: Ano ang kaibahan ng theft at qualified theft?
Sagot: Ang theft ay simpleng pagnanakaw. Ang qualified theft ay pagnanakaw na may kasamang espesyal na sirkumstansya, tulad ng grave abuse of confidence, paggamit ng kasambahay, o kung ang ninakaw ay mga specific na bagay tulad ng sasakyan o malalaking hayop.

Tanong 2: Ano ang ibig sabihin ng grave abuse of confidence?
Sagot: Ito ay pag-abuso sa tiwalang ibinigay sa iyo. Sa konteksto ng trabaho, ito ay pag-abuso sa tiwalang ibinigay ng employer sa empleyado.

Tanong 3: Kailangan bang ipakita sa korte ang mismong nanakaw na gamit para mapatunayan ang pagnanakaw?
Sagot: Hindi. Hindi kailangang ipakita ang mismong nanakaw na gamit. Sapat na ang testimonya at iba pang ebidensya na nagpapatunay na may pagnanakaw na nangyari.

Tanong 4: Ano ang parusa sa qualified theft?
Sagot: Ang parusa sa qualified theft ay mas mabigat kaysa sa simpleng pagnanakaw. Sa kasong ito, reclusion perpetua ang ipinataw dahil sa halaga ng ninakaw.

Tanong 5: Paano maiiwasan ang qualified theft sa negosyo?
Sagot: Magkaroon ng mahigpit na sistema ng inventory, monitoring, at audit. Magpatupad ng malinaw na patakaran at proseso sa paghawak ng ari-arian ng kumpanya. Magsagawa ng background checks sa mga empleyado at bumuo ng kultura ng katapatan at integridad sa kumpanya.

Eksperto ang ASG Law sa mga kasong kriminal tulad ng qualified theft. Kung ikaw ay nahaharap sa ganitong sitwasyon o nangangailangan ng legal na payo, huwag mag-atubiling makipag-ugnayan sa amin. Bisitahin ang aming contact page o sumulat sa hello@asglawpartners.com para sa konsultasyon. Kami sa ASG Law ay handang tumulong sa iyo.

---

Source: Supreme Court E-Library
This page was dynamically generated
by the E-Library Content Management System (E-LibCMS)