Pagbabago ng Boto: Kailan Ito Maituturing na Paglabag sa Batas?

n

G.R. No. 133509, February 09, 2000

nn

Naranasan mo na bang bumoto at pagkatapos ay nagulat ka sa resulta? Ang integridad ng ating halalan ay napakahalaga. Pero paano kung mayroong pagbabago sa mga boto? Kailan ito maituturing na isang krimen? Ang kasong ito ay nagbibigay linaw tungkol sa mga pananagutan ng mga opisyal ng halalan at kung kailan ang pagbabago ng boto ay maaaring magresulta sa pagkakakulong.

nn

Introduksyon

n

Ang kasong ito ay tungkol sa petisyon ni Aquilino Q. Pimentel, Jr. laban sa Commission on Elections (COMELEC) at ilang mga opisyal ng halalan sa Pasig City. Inakusahan ni Pimentel ang mga opisyal na ito ng pagbawas sa kanyang mga boto at pagdagdag sa boto ng kanyang kalaban noong 1995 senatorial elections. Ang pangunahing tanong dito ay kung may sapat bang ebidensya para sampahan ng kaso ang mga opisyal ng halalan dahil sa pagbabago ng mga boto.

nn

Legal na Konteksto

n

Ang integridad ng halalan ay protektado ng batas. Ayon sa Section 27(b) ng Republic Act No. 6646 (Electoral Reforms Law of 1987), isang krimen ang pagbabago ng boto. Ito ay nagsasaad na:

nn

“(b) Any member of the board of election inspectors or board of canvassers who tampers, increases or decreases the votes received by a candidate in any election or any member of the board who refuses, after proper verification and hearing, to credit the correct votes or deduct such tampered votes,”

nn

Ibig sabihin, hindi lamang ang pagbabago ng boto ang krimen, kundi pati na rin ang pagtanggi na itama ang mga maling bilang matapos ang isang pagdinig. Mahalagang tandaan na ang probable cause ay hindi nangangailangan ng ganap na katiyakan, kundi isang makatwirang paniniwala na may nagawang krimen.

nn

Halimbawa, kung ang isang opisyal ng halalan ay nagdagdag ng 100 boto sa isang kandidato at binawasan ng 100 boto sa kalaban nito, ito ay maaaring maituring na paglabag sa Section 27(b) ng R.A. 6646.

nn

Paghimay sa Kaso

n

Narito ang mga pangyayari sa kaso ni Pimentel:

n

n
• Noong 1995 elections, tumakbo si Pimentel bilang senador.

n

• May mga discrepancy sa bilang ng boto sa election returns, Certificate of Canvass (CoC), at Statement of Votes (SoVs) sa Pasig City.

n

• Bumaba ang boto ni Pimentel, habang tumaas naman ang boto ni Juan Ponce Enrile.

n

• Sa ilang presinto, lumampas pa ang bilang ng boto ni Enrile sa bilang ng mga botante.

n

• Nagreklamo si Pimentel sa COMELEC, ngunit ibinasura ito dahil sa umano’y kakulangan ng ebidensya.

n

nn

Hindi sumang-ayon ang Korte Suprema sa COMELEC. Ayon sa Korte:

nn

“There is a limit, We believe, to what can be construed as an honest mistake or oversight due to fatigue, in the performance of official duty. The sheer magnitude of the error, not only in the total number of votes garnered by the aforementioned candidates as reflected in the CoC and the SoVs, which did not tally with that reflected in the election returns, but also in the total number of votes credited for senatorial candidate Enrile which exceeded the total number of voters who actually voted in those precincts during the May 8, 1995 elections, renders the defense of honest mistake or oversight due to fatigue, as incredible and simply unacceptable.”

nn

Sinabi rin ng Korte na ang mga depensa tulad ng