Ang kasong ito ay tungkol sa kung kailan maaaring baguhin ang isang kasunduan dahil sa pagkakamali. Ipinasiya ng Korte Suprema na hindi maaaring magpasiya sa pamamagitan ng summary judgment kung mayroong magkasalungat na pahayag at kailangan pang dumaan sa paglilitis upang malaman ang tunay na intensyon ng mga partido. Ang desisyong ito ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng malinaw at tiyak na kasunduan, at nagpapaalala na ang pagbabago nito ay hindi basta-basta pinapayagan.

Pagkakamali Ba Ito? Ang Usapin ng Pagbabago ng Deed of Assignment

Nagsimula ang lahat nang pumasok ang Globe Asiatique Realty Holdings Corporation (Globe Asiatique) at Union Bank of the Philippines (Union Bank) sa isang Memorandum of Agreement (MOA). Sa MOA, pumayag ang Union Bank na bumili ng installment accounts receivables mula sa Globe Asiatique. Kasunod nito, nagpatupad ang Globe Asiatique ng mga Deeds of Assignment (DAs) at Special Powers of Attorney (SPAs) na naglilipat sa Union Bank ng mga karapatan sa ilang condominium units.

Ngunit nagbago ang ihip ng hangin nang magpadala ang Globe Asiatique ng sulat sa Union Bank na humihiling ng pagbabago sa DAs at SPAs, dahil diumano’y hindi tugma ang mga probisyon sa kanilang tunay na kasunduan. Hindi pinansin ng Union Bank ang kanilang hiling, kaya nagsampa ng reklamo ang Globe Asiatique para sa reformation o pagbabago ng DAs at SPAs. Iginiit nila na ang intensyon lamang ay ilipat ang mga karapatan sa receivables, hindi ang mga lupa mismo, at na ang DAs ay resulta ng pagkakamali.

Sa kanilang sagot, kinilala ng Union Bank ang MOA ngunit itinanggi na ang DAs ay hindi nagpapahayag ng tunay na kasunduan o resulta ng pagkakamali. Sabi nila, ang DAs ay nagsisilbing seguridad o collateral para sa credit facility na ibinigay nila sa Globe Asiatique. Dito na nagsimula ang pagtatalo. Hiniling ng Globe Asiatique ang summary judgment, ngunit tinanggihan ito ng RTC. Umapela sila sa CA, ngunit nabigo rin. Kaya, dinala nila ang kaso sa Korte Suprema.

Ang pangunahing tanong sa kasong ito ay kung nagkamali ba ang CA nang sabihing hindi nag-abuso ang RTC sa kanyang diskresyon nang tanggihan nito ang mosyon para sa summary judgment. Sa madaling salita, dapat bang nagdesisyon agad ang korte nang walang paglilitis, o kailangan pang dumaan sa masusing pagdinig para malaman ang katotohanan?

Sa paglutas ng kaso, sinabi ng Korte Suprema na ang grave abuse of discretion ay nangyayari lamang kapag ang isang korte ay kumilos nang kapritsoso o arbitraryo, na halos katumbas ng kawalan ng hurisdiksyon. Hindi ito simpleng pagkakamali sa paghusga, kundi isang paglihis sa tungkuling legal.

Binigyang-diin ng Korte Suprema na ang summary judgment ay pinapayagan lamang kung walang genuine issue tungkol sa anumang mahalagang katotohanan at ang nagdedemanda ay may karapatan sa paghuhukom bilang isang bagay ng batas. Ang isang “genuine issue” ay nangangailangan ng pagpapakita ng ebidensya, hindi isang isyu na gawa-gawa lamang. Kung ang mga katotohanang sinasabi ng mga partido ay pinagtatalunan, hindi maaaring palitan ng summary judgment ang isang ganap na paglilitis.

A summary judgment is permitted only if there is no genuine issue as to any material fact and a moving party is entitled to a judgment as a matter of law.

Sa kasong ito, sumang-ayon ang Korte sa CA na walang kapritsuhan sa mga utos ng RTC na nagsasabing hindi nararapat ang summary judgment. Natuklasan ng RTC na ang mga pleading ng mga partido ay nagpapakita ng magkasalungat na mga alegasyon, kaya nabigong patunayan ng Globe Asiatique na walang tunay na isyu na dapat litisin.

Ang argumento ng Globe Asiatique ay mayroong mutual mistake na pumigil sa kanilang pagkakasundo, kaya dapat baguhin ang kasunduan sa ilalim ng Article 1361 ng Civil Code. Ngunit, mariing tinanggihan ng Union Bank na mayroong mutual mistake. Ayon sa kanila, kung may pagkakamali man, ito ay sa panig lamang ng Globe Asiatique at hindi isang mutual na pagkakamali. Dagdag pa nila, ang mga DAs ay ginawa bilang seguridad para sa isang credit facility.

Dahil sa magkasalungat na bersyon ng mga katotohanan, kinakailangan ang isang buong paglilitis upang malaman ang tunay na intensyon ng mga partido. Kung mayroong mutual mistake at kung ang mga DAs ay tunay na nilayon bilang seguridad ay mga tunay na isyu na hindi maaaring pagdesisyunan nang madalian.

Ang pinakahuli, sinabi ng Korte Suprema na nararapat lamang na dumaan sa paglilitis upang malaman ang katotohanan lalo na kung ang usapin ay tungkol sa hindi pagpapahayag ng tunay na intensyon ng mga partido sa kontrata.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Kung tama ba ang korte na tanggihan ang summary judgment dahil mayroong mga pinagtatalunang katotohanan na nangangailangan ng paglilitis.
Ano ang ibig sabihin ng summary judgment?	Ito ay isang desisyon ng korte na ginagawa nang walang ganap na paglilitis kung walang tunay na isyu na dapat litisin.
Ano ang mutual mistake?	Ito ay pagkakamali ng parehong partido sa isang kasunduan na pumipigil sa kanilang tunay na pagkakasundo.
Bakit hindi pinayagan ang summary judgment sa kasong ito?	Dahil mayroong magkasalungat na pahayag tungkol sa intensyon ng mga partido at kung mayroong mutual mistake.
Ano ang sinasabi ng Article 1361 ng Civil Code?	Na ang isang instrumento ay maaaring baguhin kung ang mutual mistake ng mga partido ang dahilan kung bakit hindi naipakita sa instrumento ang kanilang tunay na kasunduan.
Ano ang ginampanan ng Deeds of Assignment (DAs) sa kaso?	Ang Globe Asiatique ay nagke-claim na ang DAs ay dapat lamang na maglipat ng karapatan sa receivables, samantalang sinasabi ng Union Bank na ito ay nagsisilbing seguridad.
Ano ang naging desisyon ng Korte Suprema?	Pinagtibay ng Korte Suprema ang desisyon ng Court of Appeals na nagsasabing hindi nag-abuso ang RTC sa kanyang diskresyon nang tanggihan nito ang summary judgment.
Ano ang kahalagahan ng kasong ito?	Nagbibigay-diin ito sa kahalagahan ng malinaw na kasunduan at nagpapakita na hindi basta-basta pinapayagan ang pagbabago nito kung mayroong pinagtatalunang isyu.

Sa kabuuan, ang kasong ito ay nagpapaalala sa atin na ang mga kasunduan ay dapat na malinaw at dapat na sumasalamin sa tunay na intensyon ng mga partido. Kung mayroong pagtatalo tungkol sa intensyon na ito, kailangan munang dumaan sa isang ganap na paglilitis bago makapagdesisyon.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: Globe Asiatique Realty Holdings Corporation v. Union Bank of the Philippines, G.R. No. 229339, July 29, 2019