Pinagtibay ng Korte Suprema na ang mga mamamahayag ay hindi lumabag sa confidentiality rule sa mga kaso laban sa mga abogado nang iulat nila ang suspensyon ni Atty. Raymund Palad. Ang paglalathala ay itinuring na may lehitimong interes ng publiko dahil si Palad ay isang public figure matapos kumatawan sa isang kaso na nagkaroon ng malawakang atensyon ng publiko, ang iskandalo nina Katrina Halili at Hayden Kho. Ipinapakita ng kasong ito na ang karapatan sa pamamahayag ay maaaring manaig sa pagiging kumpidensyal ng mga paglilitis kung ang isyu ay may kinalaman sa interes ng publiko, lalo na kung ang isang pribadong indibidwal ay kusang-loob na nasangkot sa isang bagay na may malaking atensyon ng publiko.

Paano Pinoprotektahan ng Saligang Batas ang Pamamahayag Kahit sa mga Kaso ng Abogado?

Ang kaso ay nagsimula nang magsampa ng reklamo si Atty. Palad laban kina Lolit Solis, Salve V. Asis, Al G. Pedroche, at Ricardo F. Lo dahil sa paglalathala ng mga artikulo tungkol sa kanyang suspensyon. Ayon kay Palad, lumabag ang mga ito sa Rule 139-B ng Rules of Court na nagtatakda ng pagiging pribado at kumpidensyal ng mga paglilitis laban sa mga abogado. Iginiit ni Palad na siya ay isang ordinaryong abogado lamang at ang kaso nina Hayden Kho at Katrina Halili ay isang pribadong kaso na walang interes ang publiko.

Ang Rule 139-B, Seksyon 18 ng Rules of Court ay nagsasaad:

Seksyon 18. Pagiging Kumpidensyal. Ang mga paglilitis laban sa mga abogado ay dapat na pribado at kumpidensyal. Gayunpaman, ang huling utos ng Korte Suprema ay dapat ilathala tulad ng mga desisyon nito sa iba pang mga kaso.

Binigyang-diin ng Korte Suprema na ang pagiging kumpidensyal ng mga paglilitis ay may tatlong layunin: (i) upang bigyan ang korte at ang imbestigador ng kalayaang magsagawa ng imbestigasyon nang walang anumang impluwensya; (ii) upang protektahan ang personal at propesyonal na reputasyon ng mga abogado mula sa mga walang basehang akusasyon; at (iii) upang pigilan ang pamamahayag ng mga akusasyon o paglilitis batay dito.

Sa usaping ito, ipinagtanggol ng mga mamamahayag na ang kaso ni Palad ay may interes sa publiko dahil siya ay naging isang public figure. Ito ay dahil sa kanyang pagiging abogado ni Katrina Halili sa iskandalo nito kay Hayden Kho. Iginiit nilang ang kanilang mga artikulo ay protektado sa ilalim ng kalayaan sa pamamahayag.

Sinabi ng Korte Suprema na ang interes ng publiko ay hindi lamang limitado sa mga bagay na direktang nakakaapekto sa buhay ng mga tao. Kabilang din dito ang mga bagay na likas na pumupukaw sa interes ng isang ordinaryong mamamayan. Binigyang-diin ng korte na sa kasong ito, ang kontrobersiya nina Halili at Kho ay nagdulot ng malaking atensyon ng publiko. Ito ay dahil ang video ay malayang naipalabas sa internet, kaya’t nagdulot ng interes sa publiko.

Ang Korte Suprema ay sumang-ayon sa mga respondent. Ayon sa korte, bagama’t pangkalahatan na ang mga disciplinary proceedings ay kumpidensyal hanggang sa huling desisyon, ang kaso ni Palad ay naging usapin ng interes ng publiko. Ito ay dahil nag-ugat ito sa kanyang representasyon kay Halili sa isyu ng video voyeurism. Sinabi ng Korte Suprema na hindi nilabag ng mga mamamahayag ang confidentiality rule dahil nag-ulat lamang sila tungkol sa suspensyon ni Palad at ang mga dahilan nito. Wala ring ebidensya na ang mga mamamahayag ay naglathala ng mga artikulo upang impluwensyahan ang Korte Suprema o sirain ang reputasyon ni Palad.

Binigyang diin ng Korte na ang isang tao, kahit hindi opisyal ng publiko o public figure, ay maaaring maging paksa ng komentaryo ng publiko kung siya ay sangkot sa isang isyu na may interes ang publiko. Dahil si Palad ay kumatawan sa isang public concern, siya ay naging isang public figure.

Para sa Korte, dahil naging public figure si Palad dahil sa kanyang pagkakasangkot sa isang isyu na may interes ang publiko, at dahil ang pangyayari na humantong sa disciplinary case laban kay Palad ay isang bagay na may interes ang publiko, ang media ay may karapatang iulat ang disciplinary case bilang lehitimong balita.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Kung nilabag ba ng mga mamamahayag ang patakaran ng pagiging kumpidensyal sa paglalathala ng artikulo tungkol sa suspensyon ng isang abogado mula sa pagsasanay ng batas.
Ano ang confidentiality rule sa mga paglilitis laban sa mga abogado?	Sinasabi ng confidentiality rule na ang mga paglilitis laban sa mga abogado ay dapat na pribado at kumpidensyal. Layunin nitong protektahan ang reputasyon ng mga abogado at matiyak na ang mga paglilitis ay isinasagawa nang walang extraneous influence.
Kailan maaaring maging paksa ng komentaryo ng publiko ang isang pribadong indibidwal?	Ang isang pribadong indibidwal ay maaaring maging paksa ng komentaryo ng publiko kung siya ay sangkot sa isang isyu na may interes ang publiko.
Ano ang kahulugan ng ‘public interest’ sa legal na konteksto?	Ang ‘public interest’ ay hindi lamang tumutukoy sa mga isyu na direktang nakakaapekto sa buhay ng mga tao. Kabilang din dito ang mga bagay na pumupukaw ng interes ng isang ordinaryong mamamayan.
Paano nakakaapekto ang kalayaan sa pamamahayag sa mga kaso tulad nito?	Tinitiyak ng kalayaan sa pamamahayag na ang media ay may karapatang mag-ulat tungkol sa mga isyu na may interes ang publiko, kahit na ang mga isyung ito ay may kinalaman sa mga pribadong indibidwal.
Ano ang pamantayan para ituring na ‘malisyoso’ ang isang pahayag?	Upang ituring na ‘malisyoso’ ang isang pahayag, dapat na ipinakita na ang pahayag ay isinulat o inilathala nang may kaalaman na ito ay mali, o walang pakialam kung ito ay totoo o hindi.
Ano ang responsibilidad ng media sa pag-uulat ng mga legal na paglilitis?	Dapat tiyakin ng media na ang kanilang pag-uulat ay patas, totoo, at tumpak, at dapat silang kumilos nang may pananagutan sa pagpapakalat ng impormasyon.
Ano ang naging basehan ng Korte sa pagpabor sa mga mamamahayag?	Naging basehan ng Korte ang prinsipyo ng kalayaan sa pamamahayag at ang katotohanang ang kaso ay may kinalaman sa isang public figure at isyu na may interes ang publiko.

Sa madaling salita, ang desisyong ito ay nagpapakita na bagama’t mayroong mga patakaran sa pagiging kumpidensyal sa mga legal na paglilitis, ang kalayaan sa pamamahayag ay mananaig kung ang isyu ay may kinalaman sa interes ng publiko. Ang mga mamamahayag ay may karapatang mag-ulat tungkol sa mga isyung ito, basta’t sila ay kumilos nang may responsibilidad at walang malisyosong intensyon.

Para sa mga katanungan hinggil sa aplikasyon ng desisyong ito sa mga tiyak na sitwasyon, mangyaring makipag-ugnayan sa ASG Law sa pamamagitan ng contact o sa pamamagitan ng email sa frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: Ang pagsusuri na ito ay ibinigay para sa mga layuning pang-impormasyon lamang at hindi bumubuo ng legal na payo. Para sa tiyak na legal na gabay na iniakma sa iyong sitwasyon, mangyaring kumunsulta sa isang kwalipikadong abogado.
Source: Atty. Raymund P. Palad vs. Lolit Solis, G.R No. 206691, October 3, 2016