Sa isang mahalagang desisyon, ipinaliwanag ng Korte Suprema kung paano dapat kalkulahin ang mayoryang boto sa mga sangguniang panlalawigan. Nilinaw nito na bagama’t ang Bise Gobernador ay bahagi ng Sanggunian bilang tagapangulo, hindi siya dapat isama sa pagtukoy ng bilang na bumubuo sa mayorya. Ang karapatan ng Bise Gobernador na bumoto ay limitado lamang sa mga pagkakataong tabla ang resulta. Ang desisyong ito ay nagbibigay linaw sa interpretasyon ng Local Government Code at nagtatakda ng pamantayan para sa mga lokal na konseho sa buong bansa.

Pagbabago sa Panig: Kailangan Ba ang Boto ng Bise Gobernador para sa Mayorya?

Ang kaso ay nagsimula sa Sangguniang Panlalawigan ng Antique. Matapos lumipat ang ilang miyembro sa ibang partido, nagkaroon ng pagbabago sa komposisyon ng mga komite. Hinamon ito sa korte, at dito lumitaw ang tanong: Dapat bang isama ang Bise Gobernador sa pagtukoy ng mayorya? Ito ang naging sentro ng legal na debate, na umakyat hanggang sa Korte Suprema. Ang desisyon dito ay may malaking epekto sa kung paano gumagana ang mga lokal na pamahalaan at kung paano pinamamahalaan ang kanilang mga proseso ng pagpapasya.

Ang mga petitioner, J. Tobias M. Javier at Vincent H. Piccio III, ay naghain ng petisyon matapos hindi sumang-ayon sa pasya ng Regional Trial Court (RTC). Iginiit nila na ang Combong Resolution, na naglalayong baguhin ang mga komite ng Sangguniang Panlalawigan (SP), ay hindi naipasa nang may sapat na mayorya. Ayon sa kanila, dapat na kasama ang Bise Gobernador sa bilang ng mga miyembro upang matukoy ang mayorya. Dagdag pa nila, dahil itinuturing na “urgent matter” ang resolusyon, kailangan dito ang dalawang-katlo (2/3) na boto ng mga miyembro.

Ang RTC, sa kabilang banda, ay pinanigan ang legalidad ng pagkakapasa sa resolusyon. Ipinahayag nito na hindi dapat isama ang presensya ng Bise Gobernador sa pagtukoy kung ano ang bumubuo sa mayorya. Binigyang-diin ng korte na ang Seksyon 67, Rule XVIII (Voting), Internal Rules of Procedure (IRP) ng SP ang dapat sundin, na nagsasaad na “a majority of those voting, there being a quorum, shall decide the issue.”

Sa pagtimbang ng mga argumento, sinabi ng Korte Suprema na bagama’t moot and academic na ang kaso dahil natapos na ang termino ng mga partido, mahalaga pa ring talakayin ang mga isyu dahil sa interes ng publiko. Tinukoy ng Korte na ang Bise Gobernador ay bahagi ng komposisyon ng SP bilang Presiding Officer at dapat isama sa pagtukoy kung may quorum. Gayunpaman, hindi siya dapat isama sa pagtukoy ng mayoryang boto maliban na lamang kung may tie.

Batay sa Seksyon 41 ng Local Government Code (LGC), ang Bise Gobernador ay inihahalal at large, na nangangahulugang may mandato siya mula sa buong lalawigan. Samantala, ang regular na SP members ay inihahalal by district, at may mandato lamang sa kanilang partikular na distrito. Dahil dito, ang regular na SP members ay may karapatang bumoto at makilahok sa mga debate upang ipagtanggol ang interes ng kanilang nasasakupan. Ang papel naman ng Bise Gobernador ay tiyakin na maayos ang pagpapatakbo ng SP para sa kapakanan ng buong lalawigan, at dapat siyang maging impartial.

Sinabi ng Korte Suprema na ang pagbibigay ng karapatan sa Bise Gobernador na bumoto lamang kung may tie ay upang maiwasan ang pagkakaroon ng deadlocks. Ito ay upang maging mas mabilis at epektibo ang pagpapasya ng SP. Kung palaging isasama ang Bise Gobernador sa pagtukoy ng mayorya, maaaring magdulot ito ng pagkabalam sa mga proyekto at programa ng pamahalaan.

Sa madaling salita, kinilala ng Korte ang dalawahang papel ng Bise Gobernador. Sa usapin ng quorum, bilang taga-pangulo, kasama siya. Ngunit sa pagboto, hiwalay ang kanyang papel; bumoboto lamang siya kapag kinakailangan upang masolusyunan ang tabla. Kaya ang mga botong kinakailangan upang makapagpasa ng isang resolusyon ay batay sa mga bumoto mismo, hindi kasama ang tagapangulo maliban kung kailangan niya para malutas ang tie.

Tungkol naman sa argumento ng mga petisyoner na nangangailangan ng two-thirds na boto dahil itinuturing na “urgent matter” ang resolusyon, sinabi ng Korte na lampas na ito sa sakop ng kaso. Dagdag pa nito, hindi maaaring ideklara ng Korte ang isang lehislatibong aksyon na invalid dahil lamang sa hindi pagsunod sa internal rules.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Kung dapat bang isama ang Bise Gobernador sa pagtukoy ng mayoryang boto sa Sangguniang Panlalawigan.
Sino ang mga petitioner sa kaso?	Sina J. Tobias M. Javier at Vincent H. Piccio III, na tumutol sa pagkakapasa ng Combong Resolution.
Ano ang Combong Resolution?	Isang resolusyon na naglalayong baguhin ang mga komite ng Sangguniang Panlalawigan ng Antique.
Ano ang sinabi ng Korte Suprema tungkol sa Bise Gobernador?	Ang Bise Gobernador ay bahagi ng SP para sa quorum, pero hindi sa pagtukoy ng mayorya maliban kung may tie.
Bakit mahalaga ang desisyong ito?	Nililinaw nito ang interpretasyon ng Local Government Code at nagtatakda ng pamantayan para sa mga lokal na konseho.
Ano ang implikasyon ng desisyon sa pagpapasya sa mga lokal na pamahalaan?	Mas mabilis at epektibo ang pagpapasya dahil hindi na kailangang isama ang Bise Gobernador sa pagtukoy ng mayorya maliban kung may tie.
Mayroon bang ibang isyu na tinalakay sa kaso?	Hindi na tinalakay ang iba pang isyu dahil moot and academic na ang kaso.
Ano ang naging resulta ng kaso?	Ipinawalang-bisa ng Korte Suprema ang petisyon.

Ang kasong ito ay nagbibigay linaw sa mahalagang tungkulin ng Bise Gobernador sa mga lokal na pamahalaan. Habang bahagi siya ng Sanggunian, limitado ang kanyang kapangyarihan sa pagboto upang matiyak ang pagiging patas at mabilis na pagpapasya. Ito ay makatutulong upang mas maging epektibo at responsable ang mga lokal na pamahalaan sa paglilingkod sa kanilang mga nasasakupan.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: J. Tobias M. Javier and Vincent H. Piccio III v. Rhodora J. Cadiao, G.R. No. 185369, August 03, 2016