Sa kasong Bernice Joan Ti laban kay Manuel S. Diño, ipinunto ng Korte Suprema na mahalaga ang pagsunod sa panuntunan na dapat matanggap ng kabilang partido ang abiso ng pagdinig ng mosyon nang hindi bababa sa tatlong araw bago ang mismong pagdinig. Hindi sapat na basta ipadala ang abiso sa pamamagitan ng registered mail; kailangang tiyakin na natanggap ito ng kabilang partido sa tamang oras. Ang desisyong ito ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng pagsunod sa mga tuntunin ng pamamaraan upang matiyak ang patas at maayos na pagdinig ng mga kaso.

Paano Bumuwelta ang Usapin ng Tatlong Araw: Paglilitis sa Pagitan ni Ti at Diño

Nagsimula ang kaso nang magsampa ng reklamo si Manuel Diño laban kay Bernice Joan Ti dahil sa umano’y pagpeke ng dokumento. Humantong ito sa pagpapawalang-bisa ng Metropolitan Trial Court (MeTC) sa impormasyon ng kaso. Hindi sumang-ayon si Diño at naghain ng mosyon para sa rekonsiderasyon sa MeTC, na pinagbigyan naman nito. Dahil dito, umapela si Ti sa Regional Trial Court (RTC), na nagpawalang-bisa rin sa naunang desisyon ng MeTC dahil sa umano’y grave abuse of discretion. Naghain si Diño ng mosyon para sa rekonsiderasyon sa RTC, ngunit ibinasura ito dahil hindi umano nasunod ang panuntunan na tatlong araw bago ang pagdinig ay dapat nakatanggap na ng abiso ang kabilang panig.

Umapela si Diño sa Court of Appeals (CA), na pinaboran siya. Ayon sa CA, napapanahon ang pag-apela ni Diño, kaya dapat payagan ang paglipat ng mga dokumento ng kaso sa CA. Hindi sumang-ayon si Ti at naghain ng petisyon sa Korte Suprema. Ang pangunahing argumento ni Ti ay dapat munang naghain si Diño ng mosyon para sa rekonsiderasyon sa RTC bago umapela sa CA. Iginiit din ni Ti na hindi sinunod ni Diño ang three-day notice rule dahil natanggap lamang ng kampo ni Ti ang abiso ng pagdinig pagkatapos na nito. Ipinunto ni Ti na dapat personal na inihatid ang mosyon dahil malapit lang naman ang mga opisina ng abogado ng magkabilang panig.

Sinang-ayunan ng Korte Suprema ang argumento ni Ti. Ayon sa Korte, mandato ng Rules of Court na tiyakin na matanggap ng kabilang panig ang abiso ng pagdinig nang hindi bababa sa tatlong araw bago ang pagdinig. Ang hindi pagtupad dito ay nagiging dahilan upang ituring na walang bisa ang mosyon. Idinagdag pa ng Korte na bagama’t pinapayagan ang registered mail, hindi nito ginagarantiyahan na matatanggap ang abiso sa tamang oras. Sa ganitong sitwasyon, mas mainam kung personal na ihahatid ang abiso, lalo na kung magkalapit lang ang mga opisina ng abogado. Ang hindi pagsunod sa panuntunan sa paghahatid ng abiso ay sapat na dahilan para ibasura ang mosyon.

Binigyang-diin ng Korte Suprema ang kahalagahan ng personal na paghahatid ng mga dokumento. Ayon sa Korte, kung posible, dapat personal na ihatid ang mga dokumento upang maiwasan ang pagkaantala at matiyak na matatanggap ito ng kabilang panig sa tamang oras. Ang paggamit ng ibang paraan ng paghahatid ay dapat may kalakip na paliwanag kung bakit hindi personal na naihatid ang dokumento. Sa kasong ito, hindi naipaliwanag ni Diño kung bakit hindi niya personal na naihatid ang abiso, kaya hindi dapat ito pinaboran ng CA.

Hinimay ng Korte Suprema ang layunin ng mga panuntunan ng pamamaraan. Ayon sa Korte, ang mga panuntunang ito ay ginawa upang mapadali ang paglilitis ng mga kaso. Dapat sundin ng lahat ang mga panuntunang ito, at hindi dapat ito balewalain. Bagama’t pinapayagan ang pagluluwag sa mga panuntunan sa ilang pagkakataon, hindi ito dapat gamitin upang bigyang-daan ang mga lumalabag sa mga ito. Ang liberal na interpretasyon ng mga panuntunan ay dapat lamang gamitin kung may matibay na dahilan at hindi upang pangatwiranan ang kapabayaan.

Seksiyon 11. Priorities in modes of service and filing. – Whenever practicable, the service and filing of pleadings and other papers shall be done personally. Except with respect to papers emanating from the court, a resort to other modes must be accompanied by a written explanation why the service or filing was not done personally. A violation of this Rule may be the case to consider the paper as not filed.

Sa madaling salita, ang Korte Suprema ay nagbigay-diin na ang pagsunod sa mga panuntunan ng pamamaraan ay mahalaga upang matiyak ang patas at maayos na paglilitis. Hindi dapat balewalain ang mga panuntunang ito, lalo na kung walang matibay na dahilan. Sa kaso ni Ti laban kay Diño, napatunayan na hindi sinunod ni Diño ang three-day notice rule, kaya tama ang RTC sa pagbasura sa kanyang mosyon.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Ang pangunahing isyu ay kung nasunod ba ang three-day notice rule sa paghahatid ng abiso ng pagdinig ng mosyon para sa rekonsiderasyon. Nakatuon ito sa kung sapat na ba ang pagpapadala ng abiso sa pamamagitan ng registered mail upang masabing natanggap ito ng kabilang panig sa tamang oras.
Ano ang three-day notice rule?	Ayon sa Rules of Court, dapat matanggap ng kabilang panig ang abiso ng pagdinig ng mosyon nang hindi bababa sa tatlong araw bago ang mismong pagdinig. Layunin nito na bigyan ng sapat na panahon ang kabilang panig upang maghanda para sa pagdinig.
Bakit mahalaga ang pagsunod sa three-day notice rule?	Ang pagsunod sa panuntunang ito ay mahalaga upang matiyak ang patas na pagdinig at mapangalagaan ang karapatan ng bawat panig na magbigay ng kanilang argumento. Ang hindi pagsunod dito ay maaaring magresulta sa pagbasura ng mosyon.
Ano ang sinabi ng Korte Suprema tungkol sa paghahatid ng abiso sa pamamagitan ng registered mail?	Ayon sa Korte Suprema, bagama’t pinapayagan ang registered mail, hindi nito ginagarantiyahan na matatanggap ang abiso sa tamang oras. Sa ganitong sitwasyon, mas mainam kung personal na ihahatid ang abiso.
Kailan dapat personal na ihahatid ang abiso?	Kung posible, dapat personal na ihahatid ang abiso. Lalo na kung magkalapit lang ang mga opisina ng abogado ng magkabilang panig.
Ano ang responsibilidad ng nagpadala ng abiso?	Responsibilidad ng nagpadala ng abiso na tiyakin na matanggap ito ng kabilang panig sa tamang oras. Hindi sapat na basta ipadala ang abiso; kailangang tiyakin na natanggap ito.
Ano ang epekto ng hindi pagsunod sa three-day notice rule?	Ang hindi pagsunod sa panuntunang ito ay nagiging dahilan upang ituring na walang bisa ang mosyon. Maaari ring magresulta ito sa pagpapawalang-bisa ng mga desisyon na nakabase sa mosyon na iyon.
Paano nakaapekto ang desisyon na ito sa kaso ni Ti laban kay Diño?	Dahil hindi sinunod ni Diño ang three-day notice rule, kinatigan ng Korte Suprema si Ti at ibinasura ang mosyon ni Diño. Naging pinal ang desisyon ng RTC na nagpapawalang-bisa sa naunang desisyon ng MeTC.

Ang kasong ito ay nagpapaalala sa lahat ng abogado at litigante na dapat sundin ang mga panuntunan ng pamamaraan upang matiyak ang patas at maayos na paglilitis. Ang hindi pagsunod sa mga panuntunang ito ay maaaring magresulta sa hindi kanais-nais na resulta.

Para sa mga katanungan tungkol sa paglalapat ng ruling na ito sa mga partikular na sitwasyon, mangyaring makipag-ugnayan sa ASG Law sa pamamagitan ng contact o sa pamamagitan ng email sa frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: Ang pagsusuri na ito ay para lamang sa layuning pang-impormasyon at hindi bumubuo ng legal na payo. Para sa partikular na legal na gabay na naaayon sa iyong sitwasyon, mangyaring kumunsulta sa isang kwalipikadong abogado.
Source: Ti vs. Diño, G.R. No. 219260, November 06, 2017