Sa kasong ito, pinagtibay ng Korte Suprema na ang isang abogado ay may pananagutan kung hindi niya ipinaalam sa hukuman ang mga umiiral na utos na pumipigil sa kanyang kliyente, na nagresulta sa pagkalito at pag-abuso sa proseso ng hukuman. Ito ay isang paalala sa lahat ng abogado na dapat nilang panatilihin ang integridad ng hukuman at igalang ang mga proseso nito, kahit na habang ipinagtatanggol ang interes ng kanilang mga kliyente. Ang pagkabigong gawin ito ay maaaring magresulta sa mga parusang administratibo, tulad ng suspensyon mula sa pagsasanay ng abogasya.

Kapag ang Katotohanan ay Naibaon: Pananagutan ng Abogado sa Paglilitis

Ang kaso ay nag-ugat sa isang sigalot sa pagitan ng dalawang grupo na naglalaban para sa kontrol ng Philippine Overseas Telecommunications Corporation (POTC) at Philippine Communications Satellite Corporation (PHILCOMSAT). Si Erlinda Bildner ay nagsampa ng reklamo laban kay Atty. Sikini C. Labastilla at Atty. Alma Kristina O. Alobba, na inaakusahan silang lumabag sa Code of Professional Responsibility (CPR) at sa Rules of Court. Ang pangunahing isyu ay kung si Atty. Labastilla ay nagkasala ng paglabag sa kanyang tungkulin bilang abogado sa pamamagitan ng hindi paghahayag ng mahalagang impormasyon sa Sandiganbayan (SB) at kung si Atty. Alobba ay lumabag sa mga tuntunin sa pamamagitan ng pag-isyu ng mga sertipiko ng sekretarya.

Si Atty. Labastilla, bilang abogado ng grupo ng Nieto-PCGG, ay nagsampa ng reklamo para sa injunction sa SB. Ito ay matapos matuklasan na ang grupo ng Africa-Bildner ay nagsasagawa ng mga pagpupulong ng mga stockholder ng POTC at PHILCOMSAT. Sa mga pagpupulong na iyon, si Bildner ay nahalal na Chair of the Board para sa parehong korporasyon. Dahil sa reklamo, nakakuha ang grupo ng Nieto-PCGG ng Temporary Restraining Order (TRO) mula sa SB, na pumipigil sa grupo ng Africa-Bildner na umaktong mga miyembro ng BOD.

Ayon kay Bildner, nilabag ni Atty. Labastilla ang Rule 1.01 at 10.01 ng CPR at Seksyon 27, Rule 138 ng Rules of Court nang kanyang isampa ang SB complaint. Inakusahan niya si Atty. Alobba ng paglabag sa Rule 1.02 sa pamamagitan ng pag-isyu ng Secretary’s Certificates na salungat sa kautusan ng CA TRO at WPI. Bilang depensa, sinabi ni Atty. Alobba na ang kanyang mga aksyon ay bahagi lamang ng kanyang tungkulin bilang Assistant Corporate Secretary, habang iginiit ni Atty. Labastilla na wala siyang intensyong linlangin ang SB at na ang gobyerno ay mayroon pa ring 40% stake sa POTC noong panahong iyon.

Tinukoy ng Investigating Commissioner na si Atty. Labastilla ay dapat ipaalam sa kanyang mga kliyente tungkol sa CA TRO at ang mga epekto nito kaugnay ng pagsasampa ng SB complaint. Sinabi rin na alam ni Atty. Labastilla na ang interes ng gobyerno sa POTC ay mas mababa sa 40%. Ang IBP-BOG ay sumang-ayon sa natuklasan ng Investigating Commissioner at nagpataw ng parusang reprimand. Sa kalaunan, binaliktad ng IBP-BOG ang sarili nito at ibinasura ang administrative complaint matapos maghain si Atty. Alobba ng motion for reconsideration.

Pinagtibay ng Korte Suprema ang mga natuklasan ng IBP-BOG hinggil sa pagbasura sa reklamo laban kay Atty. Alobba. Gayunpaman, nagpataw ang Korte ng suspensyon kay Atty. Labastilla. Sinabi ng Korte na nabigo ang complainant na patunayan nang may matibay na ebidensya ang sinasadyang pagsuway ni Atty. Alobba sa isang legal na utos. Tungkol naman kay Atty. Labastilla, natuklasan ng Korte na ang kanyang mga aksyon ay hindi nakasunod sa pamantayan ng propesyonal na pag-uugali sa ilalim ng CPR.

Pinagtibay ng Korte Suprema ang naunang desisyon na nagsasabing, “Ang interes ng publiko ang pangunahing layunin nito, at ang tunay na tanong na dapat pagpasyahan ay kung ang abogado ay karapat-dapat pa ring bigyan ng mga pribilehiyo bilang abogado.” Ipinunto ng Korte na si Atty. Labastilla ay nagkasala ng paglabag sa Canon 1, 10, 12, at 19 ng Code of Professional Responsibility. Siya ay sinuspinde mula sa pagsasanay ng abogasya sa loob ng tatlong buwan.

CANON 1 – Dapat itaguyod ng abogado ang konstitusyon, sundin ang mga batas ng bansa at itaguyod ang paggalang sa batas at mga legal na proseso.

Rule 1.02 – Hindi dapat payuhan o tulungan ng isang abogado ang mga aktibidad na naglalayong sumuway sa batas o nagpapababa ng tiwala sa legal na sistema.

Sa madaling salita, ang kapabayaan ni Atty. Labastilla na ibunyag ang CA TRO at WPI ay nagresulta sa pagkakaroon ng TRO sa SB, na nagdulot ng pagkakagulo sa legal na proseso. Sa pamamagitan ng hindi pagsasabi ng katotohanan, nalinlang niya ang korte. Ginawa din ni Atty. Labastilla ang pagsasampa ng SB complaint kahit na siya ay ahente ng mga respondents na pinagbawalan sa ilalim ng CA TRO at WPI. Sa pamamagitan ng pag-secure ng SB TRO, hindi patas na nagdulot ng pagkakahati sa pagitan ng POTC at PHILCOMSAT dahil ang dalawang pangkat ay pipigilan na kumilos bilang mga miyembro ng Lupon ng mga Direktor ng POTC.

Ang kaso ni Atty. Labastilla ay maituturing na pag-abuso sa proseso ng korte sa pamamagitan ng paghingi ng injunction mula sa SB sa kabila ng pagbabawal ng CA laban sa grupo ng Nieto-PCGG at mga ahente nito na kumilos sa ngalan ng POTC. Katulad ito ng mga kaso kung saan ang mga abogado ay sinuspinde dahil sa paggamit ng court processes para sa kanilang mga layunin.

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Kung nilabag ba ni Atty. Labastilla ang Code of Professional Responsibility sa pamamagitan ng hindi paghahayag ng impormasyon tungkol sa mga umiiral na kautusan at TRO at WPI sa Sandiganbayan. Ito ay nagdulot ng pagkalito at pag-abuso sa proseso ng hukuman.
Ano ang mga tuntunin ng Code of Professional Responsibility na nilabag ni Atty. Labastilla?	Nilabag ni Atty. Labastilla ang Canon 1, 10, 12, at 19 ng Code of Professional Responsibility. Kabilang dito ang pagtataguyod sa batas, pag-iwas sa paglinlang, paggalang sa mga legal na proseso, at paggamit lamang ng patas at tapat na paraan upang makamit ang mga layunin ng kliyente.
Bakit ibinasura ang reklamo laban kay Atty. Alobba?	Ibinasura ang reklamo laban kay Atty. Alobba dahil nabigo ang complainant na patunayan nang may matibay na ebidensya na sinasadya niyang suwayin ang isang legal na utos sa pamamagitan ng pag-isyu ng Secretary’s Certificates.
Ano ang parusa na ipinataw kay Atty. Labastilla?	Si Atty. Labastilla ay sinuspinde mula sa pagsasanay ng abogasya sa loob ng tatlong buwan.
Ano ang epekto ng kasong ito sa mga abogado sa Pilipinas?	Pinapaalala nito sa mga abogado ang kanilang responsibilidad na panatilihin ang integridad ng hukuman at igalang ang mga proseso nito. Dapat nilang tiyakin na ang lahat ng may kaugnayang impormasyon ay ibinubunyag sa korte upang maiwasan ang pagkalito at mapangalagaan ang katarungan.
Ano ang CA TRO at WPI na nabanggit sa kaso?	Ang CA TRO (Temporary Restraining Order) at WPI (Writ of Preliminary Injunction) ay mga kautusan na ipinalabas ng Court of Appeals na pumipigil sa grupo ng Nieto-PCGG na kumilos bilang mga opisyal ng POTC at PHILCOMSAT.
Bakit mahalaga ang paghahayag ng mga naunang utos ng korte?	Mahalaga ang paghahayag ng mga naunang utos ng korte dahil nakakatulong ito sa hukuman na makapagdesisyon nang tama at makapagpatupad ng katarungan. Ang hindi paghahayag ng mga ito ay maaaring humantong sa maling pagpapasya at pag-abuso sa proseso ng hukuman.
Ano ang layunin ng Code of Professional Responsibility?	Ang Code of Professional Responsibility ay naglalayong gabayan ang pag-uugali ng mga abogado upang mapanatili ang integridad ng propesyon at maprotektahan ang interes ng publiko. Ito ay nagtatakda ng mga pamantayan ng pag-uugali na dapat sundin ng lahat ng mga abogado sa Pilipinas.

Ang kasong ito ay nagsisilbing babala sa lahat ng abogado na dapat nilang tuparin ang kanilang tungkulin sa korte nang may katapatan at integridad. Ang pagkabigong gawin ito ay maaaring magresulta sa malubhang mga kahihinatnan, kabilang ang suspensyon mula sa pagsasanay ng abogasya. Ang tungkulin ng isang abogado ay hindi lamang sa kanyang kliyente, kundi pati na rin sa korte, sa kanyang mga kasamahan, at sa lipunan.

Para sa mga katanungan hinggil sa pag-aaplay ng ruling na ito sa mga tiyak na sitwasyon, mangyaring makipag-ugnayan sa ASG Law sa pamamagitan ng contact o sa pamamagitan ng email sa frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: Ang pagsusuri na ito ay ibinigay para sa mga layuning pang-impormasyon lamang at hindi bumubuo ng legal na payo. Para sa tiyak na legal na patnubay na iniayon sa iyong sitwasyon, mangyaring kumunsulta sa isang kwalipikadong abogado.
Pinagmulan: Erlinda Bildner vs. Atty. Sikini C. Labastilla and Atty. Alma Kristina Alobba, A.C. No. 12843, March 18, 2021