Ang kasong ito ay tumatalakay sa kung aling korte ang may tamang jurisdiction sa isang kaso ng foreclosure ng real estate mortgage. Ipinasiya ng Korte Suprema na kung ang kaso ay may kinalaman sa foreclosure ng real estate mortgage, ang jurisdiction ay nakabatay sa assessed value ng ari-arian. Kung ang assessed value ay hindi lalampas sa P20,000.00 (o P50,000.00 sa Metro Manila), ang Municipal Trial Court (MTC) ang may sakop. Sa madaling salita, ang Korte Suprema ay nagbigay linaw sa kung paano tutukuyin ang jurisdiction sa mga kaso ng foreclosure, depende sa halaga ng ari-arian na sangkot, na nagbibigay ng gabay sa mga nagpapautang at umuutang.

Kapag Maliit ang Halaga, Saan Dapat Maghain ng Foreclosure?

Si Alona Roldan ay naghain ng kaso ng foreclosure laban sa mag-asawang Clarence at Anna Lee Barrios dahil sa hindi pagbabayad ng utang na ginarantiyahan ng isang real estate mortgage. Ang problema ay ang assessed value ng ari-arian ay P13,380.00 lamang. Ibinasura ng Regional Trial Court (RTC) ang kaso dahil naniniwala itong ang Municipal Trial Court (MTC) ang may jurisdiction dahil sa mababang assessed value ng ari-arian.

Ang pangunahing tanong sa kasong ito ay kung tama ba ang RTC sa pagbasura sa kaso? Para masagot ito, kailangang tukuyin kung ang foreclosure ng real estate mortgage ay isang aksyon na ang jurisdiction ay nakabatay sa halaga ng ari-arian o isang aksyon na “incapable of pecuniary estimation,” kung saan ang RTC ang may jurisdiction.

Ayon sa Batas Pambansa Bilang 129, na sinusugan ng Republic Act No. 7691, ang jurisdiction ng RTC ay ang mga kaso kung saan ang subject matter ay incapable of pecuniary estimation, o kung ang kaso ay may kinalaman sa titulo o pag-aari ng real property na may assessed value na higit sa P20,000.00. Sa kabilang banda, ang jurisdiction ng MTC ay ang mga kaso na may kinalaman sa titulo o pag-aari ng real property na may assessed value na hindi lalampas sa P20,000.00.

Sec. 19. Jurisdiction in civil cases. – Regional Trial Courts shall exercise exclusive original jurisdiction:

1. In all civil actions in which the subject of the litigation is incapable of pecuniary estimation;

2. In all civil actions which involve the title to, or possession of, real property, or any interest therein, where the assessed value of the property involved exceeds Twenty thousand pesos (P20,000.00) or, for civil actions in Metro Manila, where such value exceeds Fifty thousand pesos (P50,000.00) except actions for forcible entry into and unlawful detainer of lands or buildings, original jurisdiction over which is conferred upon the Metropolitan Trial Courts, Municipal Trial Courts, and Municipal Circuit Trial Courts.

Nilinaw ng Korte Suprema na ang foreclosure ng mortgage ay isang real action dahil ito ay laban sa ari-arian. Hinahangad nito ang pagkilala sa pagkakautang at ang pag-utos na ipagbili ang ari-arian upang bayaran ang utang. Kaya, ang jurisdiction ay nakabatay sa assessed value ng ari-arian.

Building on this principle, the Korte Suprema differentiated this case from previous rulings, particularly Russell v. Vestil. While Russell stated that foreclosure could be seen as incapable of pecuniary estimation, the Supreme Court clarified in this instance that when real property is involved, the **assessed value** dictates jurisdiction.

Considering na ang assessed value ng ari-arian sa kasong ito ay P13,380.00 lamang, tama ang RTC sa pagpapasya na ang MTC ang may jurisdiction. The court emphasized that while some actions may be seen as incapable of pecuniary estimation, cases directly involving title to or possession of real property fall under the specific guidelines laid out in B.P. 129 as amended.

Samakatuwid, the practical implication of this ruling is significant for both lenders and borrowers. Lenders must ensure they file foreclosure cases in the correct court based on the assessed value of the property. Borrowers, on the other hand, gain clarity on which court will handle their case, ensuring due process and proper legal proceedings.

This approach contrasts with actions primarily for the recovery of a sum of money, where the amount claimed determines jurisdiction. In foreclosure cases, the key lies in the value of the property itself, as it is the property that secures the debt and is the subject of the action.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Ang pangunahing isyu ay kung aling korte ang may jurisdiction sa foreclosure ng real estate mortgage kapag ang assessed value ng ari-arian ay mababa.
Paano tinukoy ang jurisdiction sa kaso ng foreclosure?	Sa kaso ng foreclosure ng real estate mortgage, ang jurisdiction ay tinutukoy ng assessed value ng ari-arian.
Ano ang pinagkaiba ng RTC at MTC pagdating sa jurisdiction sa real property?	Ang RTC ang may jurisdiction kung ang assessed value ng ari-arian ay higit sa P20,000.00, habang ang MTC ang may jurisdiction kung hindi lalampas sa P20,000.00.
Bakit ibinasura ng RTC ang kaso?	Ibinasura ng RTC ang kaso dahil nakita nitong ang assessed value ng ari-arian ay P13,380.00 lamang, kaya ang MTC ang may jurisdiction.
Ano ang naging basehan ng Korte Suprema sa pagpapasya?	Ang Korte Suprema ay nagbase sa Batas Pambansa Bilang 129 at Republic Act No. 7691, na nagtatakda ng jurisdiction ng RTC at MTC.
Ano ang ibig sabihin ng “real action” sa konteksto ng kasong ito?	Ang “real action” ay isang kaso na direktang may kinalaman sa ari-arian, tulad ng foreclosure, kung saan ang jurisdiction ay nakabatay sa halaga ng ari-arian.
May pagkakaiba ba ang panuntunan sa Metro Manila?	Oo, sa Metro Manila, ang RTC ang may jurisdiction kung ang assessed value ng ari-arian ay higit sa P50,000.00.
Ano ang practical implication ng desisyon ng Korte Suprema?	Ang nagpapautang ay dapat maghain ng kaso sa tamang korte batay sa assessed value, at ang umuutang ay malalaman kung saang korte haharapin ang kaso.

Sa kabuuan, ang desisyon ng Korte Suprema ay nagbigay linaw sa kung aling korte ang may jurisdiction sa foreclosure ng real estate mortgage batay sa assessed value ng ari-arian. Ito ay mahalaga para sa mga nagpapautang at umuutang upang matiyak na ang kaso ay haharapin sa tamang forum.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: ALONA G. ROLDAN, VS. SPOUSES CLARENCE I. BARRIOS, G.R. No. 214803, April 23, 2018