Ang Kapabayaan ng Electric Cooperative ay Hindi Laging Nangangahulugan ng Pananagutan

G.R. No. 199886, December 03, 2014

Isipin mo na lang, nagmamaneho ka sa gabi at biglang may nakasabit na kable ng kuryente. Aksidente ‘yan, pero sino ang mananagot? Sa kaso ng Cagayan II Electric Cooperative, Inc. (CAGELCO II) laban kina Allan Rapanan at Mary Gine Tangonan, tinalakay ng Korte Suprema kung kailan mananagot ang isang electric cooperative sa mga pinsalang dulot ng kanilang mga pasilidad.

Ang kasong ito ay tungkol sa isang aksidente kung saan nasawi ang isang motorcycle driver at nasugatan ang kanyang mga kasama matapos silang masangkot sa isang insidente na kinasasangkutan ng nakalaylay na kable ng kuryente. Ang pangunahing tanong: kapabayaan ba ng CAGELCO II ang sanhi ng aksidente, at kung oo, dapat ba silang magbayad ng danyos?

Ang Legal na Batayan ng Quasi-Delict

Ang quasi-delict, sa ilalim ng Artikulo 2176 ng Civil Code, ay tumutukoy sa mga pinsalang dulot ng kapabayaan o pagkukulang na walang naunang kontrata sa pagitan ng mga partido. Para mapatunayan ang quasi-delict, kailangang ipakita ang mga sumusunod:

• May pinsala sa nagrereklamo.
• Nagkaroon ng kapabayaan, sa gawa man o sa pagkukulang, ang nasasakdal o ang taong responsable sa kanyang mga gawa.
• May direktang koneksyon sa pagitan ng kapabayaan at ng pinsala.

Halimbawa, kung ang isang kumpanya ay hindi nagmintina ng kanilang mga kagamitan at dahil dito ay may nasaktan, maaari silang managot sa quasi-delict. Mahalaga ring tandaan na ang proximate cause ay ang direktang sanhi ng pinsala. Kung may iba pang pangyayari na mas malapit na sanhi ng pinsala, maaaring hindi managot ang kumpanya.

Ayon sa Artikulo 2176 ng Civil Code: “Whoever by act or omission causes damage to another, there being fault or negligence, is obliged to pay for the damage done. Such fault or negligence, if there is no pre-existing contractual relation between the parties, is a quasi-delict.”

Ang Kwento ng Kaso: Aksidente sa Maddalero, Buguey, Cagayan

Noong Oktubre 31, 1998, mga alas-9 ng gabi, isang motorsiklo na may tatlong sakay ang naaksidente sa Maddalero, Buguey, Cagayan. Nasawi ang driver na si Camilo Tangonan, at nasugatan ang kanyang mga kasama na sina Allan Rapanan at Erwin Coloma.

Nagsampa ng kaso sina Rapanan at Mary Gine Tangonan, ang common-law wife ni Camilo, laban sa CAGELCO II. Sabi nila, ang aksidente ay dahil sa kapabayaan ng CAGELCO II dahil hindi nila inayos ang nakalaylay na kable ng kuryente kahit na alam nilang delikado ito.

Narito ang mga pangyayari sa kaso:

• Nagsampa ng reklamo sina Rapanan at Tangonan sa RTC Aparri, Cagayan.
• Nagdepensa ang CAGELCO II na ang mga bagyo ang sanhi ng pagbagsak ng mga kable.
• Nagbigay ng testimonya ang mga biktima at doktor na tumingin sa kanila.
• Nagpakita rin ng mga testigo ang CAGELCO II, kabilang ang imbestigador ng pulisya.

Sa desisyon ng RTC, pinaboran nito ang CAGELCO II, na nagsasabing kapabayaan ni Camilo ang sanhi ng aksidente. Ngunit, binaliktad ito ng Court of Appeals, na sinabing nagpabaya ang CAGELCO II sa pagpapanatili ng kanilang mga pasilidad.

Ayon sa Court of Appeals:

“Without the dangling wire which struck the victims, the CA held that they would not have fallen down and sustained injuries. The CA found that if petitioner had not been negligent in maintaining its facilities, and making sure that every facility needing repairs had been repaired, the mishap could have been prevented.”

Dahil dito, umakyat ang kaso sa Korte Suprema.

Ang Posisyon ng Korte Suprema

Binaliktad ng Korte Suprema ang desisyon ng Court of Appeals. Sinabi ng Korte na walang kapabayaan sa panig ng CAGELCO II na siyang direktang sanhi ng aksidente. Ayon sa mga ebidensya, inilagay ng mga empleyado ng CAGELCO II ang mga nakalaylay na kable sa gilid ng kalsada matapos ang mga bagyo.

Dagdag pa ng Korte, ang mabilis na pagpapatakbo ni Camilo sa motorsiklo ang siyang proximate cause ng aksidente. Dahil dito, hindi maaaring managot ang CAGELCO II.

Ayon sa Korte Suprema:

“From the testimonies of petitioner’s employees and the excerpt from the police blotter, this Court can reasonably conclude that, at the time of that fatal mishap, said wires were quietly sitting on the shoulder of the road, far enough from the concrete portion so as not to pose any threat to passing motor vehicles and even pedestrians.”

Binigyang-diin din ng Korte na hindi maaaring magbigay ng danyos sa mga tagapagmana ni Camilo dahil hindi sila kasama sa kaso. Si Mary Gine, bilang common-law wife, ay walang legal na karapatang magsampa ng kaso para sa mga danyos.

Mahalagang Aral Mula sa Kaso

Ang kasong ito ay nagtuturo sa atin ng ilang mahahalagang aral:

• Hindi lahat ng aksidente na kinasasangkutan ng mga pasilidad ng kuryente ay nangangahulugan ng pananagutan ng electric cooperative.
• Mahalaga na matukoy ang proximate cause ng pinsala. Kung ang kapabayaan ng biktima ang siyang direktang sanhi, hindi maaaring maghabol ng danyos.
• Ang common-law wife ay walang legal na karapatang magsampa ng kaso para sa danyos sa pagkamatay ng kanyang partner, maliban kung may iba pang legal na batayan.

Mga Madalas Itanong (FAQ)

1. Ano ang quasi-delict?

Ang quasi-delict ay isang gawa o pagkukulang na nagdudulot ng pinsala sa ibang tao, kung saan walang naunang kontrata sa pagitan ng mga partido. Ito ay batay sa kapabayaan o pagkukulang.

2. Kailan mananagot ang isang electric cooperative sa mga aksidente?

Mananagot ang electric cooperative kung mapapatunayan na ang kanilang kapabayaan ang siyang proximate cause ng aksidente. Kailangang ipakita na hindi nila ginawa ang nararapat upang maiwasan ang aksidente.

3. Ano ang proximate cause?

Ang proximate cause ay ang direktang sanhi ng pinsala. Ito ang pangyayari na walang ibang nakapagitan na nagdulot ng pinsala.

4. Maaari bang maghabol ng danyos ang common-law wife sa pagkamatay ng kanyang partner?

Hindi, maliban kung may iba pang legal na batayan, ang common-law wife ay hindi itinuturing na legal na tagapagmana at walang karapatang maghabol ng danyos para sa pagkamatay ng kanyang partner.

5. Ano ang dapat gawin kung masangkot sa isang aksidente na may kinalaman sa mga kable ng kuryente?

Mahalaga na agad na ipaalam sa mga awtoridad at kumuha ng mga litrato at dokumentasyon ng pangyayari. Kumonsulta rin sa isang abogado upang malaman ang iyong mga karapatan.

Naging kapaki-pakinabang ba sa iyo ang mga impormasyong ito? Huwag mag-atubiling kumonsulta sa ASG Law, eksperto kami sa mga ganitong usapin. Maaari kang makipag-ugnayan sa amin sa pamamagitan ng email sa hello@asglawpartners.com o bisitahin ang aming website dito para sa karagdagang impormasyon. Kami sa ASG Law ay handang tumulong sa iyo sa iyong mga legal na pangangailangan!