Pinagtibay ng Korte Suprema na ang pagpapahintulot sa isang third-party na makisali sa isang kaso (interbensyon) ay nakadepende sa kung ang kasong isinampa ay isang derivative suit o hindi. Sa kasong ito, ang orihinal na kaso ay hindi isang derivative suit, kaya’t pinahintulutan ang interbensyon ng mga third-party mortgagor. Ang desisyong ito ay nagbibigay linaw sa mga sitwasyon kung kailan maaaring payagan ang interbensyon sa mga kaso, partikular na kung ito ay may kinalaman sa mga pag-aari na ipinambayad-utang.
Kung Kailan Hindi Derivative Suit, Interbensyon Ay Pusible?
Nagsimula ang kaso nang umutang ang Bankwise sa Bangko Sentral ng Pilipinas (BSP) at nagbigay ng mga titulo ng lupa bilang panagot, kabilang ang mga pag-aari ni Vicente Jose Campa, Jr., at iba pa. Nang hindi makabayad ang Bankwise, ipina-foreclose ng BSP ang mga lupa. Naghain si Eduardo Aliño ng kaso laban sa BSP at Bankwise, na sinasabing stockholder siya ng VR Holdings na may interes sa Bankwise. Iginiit niya na nangako ang BSP ng dacion en pago (pagbabayad sa pamamagitan ng paglilipat ng ari-arian) at hindi dapat ipina-foreclose ang mga lupa.
Hiniling ni Campa, Jr., at iba pa na makisali sa kaso (interbensyon), dahil sila ang mga nagmamay-ari ng mga lupang ipinang-garantiya sa utang ng Bankwise. Tinutulan ito ng BSP, sinasabing derivative suit ang kaso ni Aliño at hindi sila stockholder ng VR Holdings. Ang pangunahing tanong ay kung ang kaso ba ay isang tunay na derivative suit, na magbabawal sa interbensyon ng mga hindi stockholder.
Ang derivative suit ay isang kaso kung saan ang isang stockholder ay kumakatawan sa korporasyon upang ipagtanggol ang mga karapatan nito. Karaniwan, ang board of directors ang may kapangyarihang magdemanda, ngunit maaaring maghain ang isang stockholder kung tumanggi ang mga opisyal ng korporasyon o sila mismo ang dapat idemanda. Mahalaga na ang korporasyon ay maisama bilang partido sa kaso, dahil ito ang tunay na partido sa interes.
Hindi bawat kaso na isinampa para sa korporasyon ay isang derivative suit. Para magtagumpay ang isang derivative suit, dapat na alegahan ng minority stockholder sa kanyang reklamo na siya ay nagdedemanda sa ngalan ng korporasyon at lahat ng iba pang stockholders na may parehong sitwasyon na gustong sumali sa kaso.
Sa kasong ito, sinabi ng Korte Suprema na hindi isang derivative suit ang kaso ni Aliño. Ang pinsala ay hindi sa korporasyon, kundi sa mga indibidwal na nagmamay-ari ng mga lupang ipinang-garantiya. Ang mga alegasyon sa reklamo ay tumutukoy sa personal na pinsala kay Aliño at sa iba pang third-party mortgagors, hindi sa VR Holdings o Bankwise.
Dagdag pa, nabigo si Aliño na sundin ang mga kinakailangan para sa isang derivative suit. Una, hindi niya sinubukan na lutasin ang problema sa loob ng korporasyon. Ipinadala lamang niya ang isang demand letter sa Presidente ng Bankwise at VR Holdings, at hindi sa Board of Directors. Pangalawa, hindi naaangkop ang appraisal right sa kasong ito, dahil ang usapin ay tungkol sa mga pribadong ari-arian ng stockholder at hindi sa korporasyon. Pangatlo, ang kaso ay maituturing na isang harassment suit dahil hindi napatunayan na may pinsalang natamo ang korporasyon.
Dahil hindi isang derivative suit ang kaso, nararapat lamang na ito ay muling isampa sa tamang korte. Binago ng kaso ng Gonzales v. GJH Land ang panuntunan na dapat ibasura ang kaso kung hindi ito derivative suit. Sa halip, dapat itong i-raffle sa lahat ng mga Regional Trial Court (RTC) kung saan isinampa ang reklamo.
Ang interbensyon ay isang karagdagang hakbang sa isang kaso. Sa kasong ito, dahil ang RTC ay may hurisdiksyon na sa kaso, ang reklamo-sa-interbensyon ay dapat isampa sa korteng nakatalaga sa pangunahing aksyon.
Sa huli, pinahintulutan ng Korte Suprema ang pag-apela, ipinawalang-bisa ang desisyon ng Court of Appeals, at ipinag-utos na muling i-raffle ang kaso sa lahat ng mga sangay ng RTC ng Maynila. Malinaw na sinabi ng Korte na dapat ding maghain ng reklamo-sa-interbensyon sa korteng nakatalaga sa pangunahing kaso.
FAQs
Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? | Ang pangunahing isyu ay kung dapat bang payagan ang interbensyon ng mga third-party mortgagor sa kaso na isinampa ni Eduardo Aliño laban sa BSP at Bankwise. |
Ano ang derivative suit? | Ang derivative suit ay isang kaso kung saan kumakatawan ang isang stockholder sa korporasyon upang ipagtanggol ang mga karapatan nito. |
Bakit hindi itinuring na derivative suit ang kaso ni Aliño? | Hindi ito derivative suit dahil ang pinsala ay hindi sa korporasyon, kundi sa mga indibidwal na nagmamay-ari ng mga lupang ipinang-garantiya. |
Ano ang mga kinakailangan para sa isang derivative suit? | Dapat sinubukan ng stockholder na lutasin ang problema sa loob ng korporasyon, hindi naaangkop ang appraisal right, at hindi ito isang harassment suit. |
Ano ang dacion en pago? | Ang dacion en pago ay isang paraan ng pagbabayad kung saan inililipat ang ari-arian sa nagpapautang bilang kabayaran sa utang. |
Ano ang appraisal right? | Ang appraisal right ay ang karapatan ng stockholder na humiling ng bayad para sa fair value ng kanyang shares kapag hindi siya sumasang-ayon sa ilang aksyon ng korporasyon. |
Ano ang harassment suit? | Ang harassment suit ay isang kaso na isinampa upang guluhin o pahirapan ang isang partido, na walang sapat na basehan. |
Ano ang naging resulta ng kaso? | Ipinag-utos ng Korte Suprema na muling i-raffle ang kaso sa lahat ng sangay ng RTC ng Maynila at isampa ang reklamo-sa-interbensyon sa nakatalagang korte. |
Nilinaw ng kasong ito ang mga pagkakataon kung kailan maaaring pahintulutan ang interbensyon sa mga kaso, lalo na kung ito ay may kaugnayan sa mga pag-aari na ginamit bilang garantiya sa utang. Ang pag-unawa sa pagkakaiba sa pagitan ng isang ordinaryong kaso at isang derivative suit ay mahalaga sa pagtukoy kung ang interbensyon ay naaangkop.
Para sa mga katanungan hinggil sa aplikasyon ng desisyong ito sa mga partikular na sitwasyon, mangyaring makipag-ugnayan sa ASG Law sa pamamagitan ng contact o sa pamamagitan ng email sa frontdesk@asglawpartners.com.
Disclaimer: Ang pagsusuring ito ay para lamang sa layuning pang-impormasyon at hindi bumubuo ng legal na payo. Para sa partikular na legal na gabay na akma sa iyong sitwasyon, mangyaring kumunsulta sa isang kwalipikadong abogado.
Pinagmulan: BANGKO SENTRAL NG PILIPINAS v. VICENTE JOSE CAMPA, JR., G.R. No. 185979, March 16, 2016