Alamin ang Tamang Panahon at Paraan para Kontrahin ang Writ of Possession sa Foreclosure
[ G.R. No. 206599, September 29, 2014 ] 680 HOME APPLIANCES, INC., PETITIONER, VS. THE HONORABLE COURT OF APPEALS, ET AL.
INTRODUKSYON
Naranasan mo na bang mawalan ng ari-arian dahil sa foreclosure? Maraming Pilipino ang napapaharap sa ganitong sitwasyon, lalo na kung hindi nila lubos na nauunawaan ang kanilang mga karapatan. Sa kasong ito ng 680 Home Appliances, Inc. laban sa Court of Appeals, tinukoy ng Korte Suprema ang kritikal na pagkakaiba sa pagitan ng pagkontra sa writ of possession – isang utos ng korte na nagpapahintulot sa bumili ng ari-arian sa foreclosure na kunin ito – depende kung kailan ito inisyu. Ang pangunahing tanong: Tama ba ang remedyo na ginamit ng 680 Home para mapawalang-bisa ang writ of possession, at napapanahon ba ito?
LEGAL NA KONTEKSTO: ACT NO. 3135 AT ANG WRIT OF POSSESSION
Para maintindihan ang kasong ito, mahalagang alamin ang Batas Blg. 3135, o ang “Batas na Nag-uukol sa Pamamaraan ng Pagpapatupad ng Mortgage ng Real Estate.” Ito ang batas na sumasaklaw sa extrajudicial foreclosure – ang foreclosure na hindi dumadaan sa korte. Kapag hindi nakabayad ang nangutang, maaaring ipa-foreclose ng nagpautang ang ari-ariang ginawang sangla.
Matapos ma-foreclose at maibenta ang ari-arian sa public auction, may karapatan ang bumili na humiling ng writ of possession. Ayon sa Seksyon 7 ng Act No. 3135, maaaring humiling ang bumili sa korte na bigyan siya ng possession ng ari-arian sa loob ng panahon ng redemption. Ang redemption period ay ang panahon kung kailan maaaring tubusin ng dating may-ari ang ari-arian. Sa extrajudicial foreclosure, karaniwang isang taon ito mula sa rehistro ng certificate of sale. Kinakailangan magbigay ng bond ang bumibili para protektahan ang dating may-ari kung mapatunayang mali ang foreclosure.
Mahalaga ring malaman ang Seksyon 8 ng Act No. 3135. Ayon dito, maaaring kontrahin ng dating may-ari ang writ of possession sa pamamagitan ng petisyon sa korte, pero dapat ito ay gawin hindi lalampas sa 30 araw pagkatapos mabigyan ng possession ang bumibili. Ang batayan ng petisyon ay kung hindi nilabag ang mortgage o kung hindi sumunod sa mga requirements ng Act No. 3135 ang pagbebenta.
“Sec. 8. The debtor may, in the proceedings in which possession was requested, but not later than thirty days after the purchaser was given possession, petition that the sale be set aside and the writ of possession cancelled… because the mortgage was not violated or the sale was not made in accordance with the provisions hereof…”
Sa madaling salita, may dalawang uri ng writ of possession sa extrajudicial foreclosure:
- Writ of Possession sa Loob ng Redemption Period: Batay sa Seksyon 7 ng Act No. 3135. Ang layunin nito ay bigyan ang bumibili ng pansamantalang possession habang may redemption period pa. Kailangan ng bond.
- Writ of Possession Pagkatapos ng Redemption Period: Batay sa karapatan ng pagmamay-ari ng bumibili matapos mag-consolidate ang titulo. Hindi na kailangan ng bond. Ministerial na tungkulin na ng korte na mag-isyu nito.
Ang kaso ng 680 Home Appliances ay naglilinaw kung kailan at paano maaaring kontrahin ang writ of possession, lalo na pagkatapos ng redemption period.
PAGSUSURI NG KASO: 680 HOME APPLIANCES, INC. VS. COURT OF APPEALS
Nagsimula ang lahat nang mag-loan ang 680 Home Appliances (680 Home) at ginawang sangla ang kanilang commercial lot at building sa Deutsche Bank AG London. Nang hindi makabayad ang 680 Home, ipina-foreclose ng bangko ang ari-arian.
Sa foreclosure sale, ang First Sovereign Asset Management, Inc. (FSAMI) ang nanalo bilang pinakamataas na bidder. Na-isyu ang certificate of sale noong March 13, 2009, at narehistro ito. Dahil hindi natubos ng 680 Home ang ari-arian sa loob ng redemption period, kinonsolida ng FSAMI ang pagmamay-ari noong June 2009, at nagkaroon ng bagong titulo sa pangalan nito.
Bago pa man kinonsolida ng FSAMI ang titulo, nag-file na ang 680 Home ng kaso para mapawalang-bisa ang mortgage at foreclosure sa ibang sangay ng RTC Makati. Pero, nag-file din ang FSAMI ng ex parte petition para sa writ of possession sa ibang sangay naman ng RTC Makati (Branch 141).
Ipinagkaloob ng RTC Branch 141 ang writ of possession sa FSAMI. Sinubukan ng 680 Home na kanselahin ito sa pamamagitan ng petisyon batay sa Seksyon 8 ng Act No. 3135, dahil daw hindi pa nakukuha ng FSAMI ang possession dahil may lessee pa rin ang 680 Home, ang Aldanco Merlmar, Inc. (Aldanco).
Ngunit, ibinasura ng RTC at ng Court of Appeals (CA) ang petisyon ng 680 Home. Ayon sa CA, prematurely filed ang petisyon dahil kailangan daw munang makuha ng bumibili (FSAMI) ang possession bago makapag-file ng petisyon para kanselahin ang writ of possession batay sa Seksyon 8 ng Act No. 3135. Nagsandig ang CA sa desisyon sa kasong Ong v. CA.
Umakyat ang kaso sa Korte Suprema. Ang argumento ng 680 Home: hindi ministerial ang pag-isyu ng writ of possession dahil may third party na nag-aangkin ng ari-arian (Aldanco), kaya hindi daw dapat sundin ang possession requirement ng Seksyon 8.
RULING NG KORTE SUPREMA
Hindi pinaboran ng Korte Suprema ang 680 Home. Una, pinuna ng Korte Suprema na mali ang remedyong ginamit ng 680 Home – certiorari sa halip na petition for review on certiorari (Rule 45) – para iakyat ang kaso mula CA patungong Korte Suprema. Hindi rin nag-motion for reconsideration ang 680 Home sa CA, na dapat ginawa muna bago mag-certiorari.
Pangalawa, kahit balewalain ang procedural error, hindi pa rin daw meritable ang petisyon. Pinaliwanag ng Korte Suprema na bagama’t tama ang CA na sumangguni sa Ong v. CA, hindi pareho ang factual circumstances ng dalawang kaso.
Sa Ong v. CA, ang writ of possession ay inisyu sa loob ng redemption period. Doon, makatwiran ang rule na kailangan munang makuha ng bumibili ang possession bago makapag-file ng petisyon para kanselahin ang writ batay sa Seksyon 8.
Pero, sa kaso ng 680 Home, lampas na ang redemption period at kinonsolida na ng FSAMI ang pagmamay-ari bago pa man humiling ng writ of possession. Ayon sa Korte Suprema, “Section 8 of Act No. 3135 finds no application when the redemption period has expired without the debtor exercising his right, and the purchaser in the foreclosure sale has already consolidated his ownership over the property and moved for the issuance of the writ of possession.”
Ipinaliwanag pa ng Korte Suprema na ang Act No. 3135 ay sumasaklaw lamang sa foreclosure sale at redemption period. Kapag lumipas na ang redemption period at nakonsolida na ang titulo, labas na ito sa saklaw ng Act No. 3135. Sa puntong ito, ang karapatan ng bumibili sa possession ay nagmumula na sa kanyang pagmamay-ari, hindi na sa Seksyon 7 ng Act No. 3135.
“Possession of the land then becomes an absolute right of the purchaser as confirmed owner. Upon proper application and proof of title, the issuance of the writ of possession becomes a ministerial duty of the court.”
Dahil dito, hindi na raw available ang remedyo sa Seksyon 8 ng Act No. 3135 para sa 680 Home. Ang tamang aksyon para sa 680 Home ay ang hiwalay na kaso para mapawalang-bisa ang mortgage o foreclosure, na ginawa na rin naman nila (Civil Case No. 09-254).
Dagdag pa ng Korte Suprema, kung papayagan ang remedyo sa Seksyon 8, lalabas na may dalawang pending actions ang 680 Home na nakabatay sa parehong cause of action (invalidity ng foreclosure), na labag sa rule against forum shopping.
Kaya, ibinasura ng Korte Suprema ang petisyon ng 680 Home at pinagtibay ang desisyon ng Court of Appeals.
PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON: ANO ANG DAPAT GAWIN?
Ang kasong ito ay nagtuturo ng mahalagang aral tungkol sa foreclosure at writ of possession:
- Alamin ang Panahon ng Redemption: Mahalaga na alam ng may-ari ng ari-arian ang redemption period at gamitin ang karapatang tubusin ang ari-arian sa loob nito.
- Agapan ang Problema: Kung may problema sa foreclosure proceedings, agad kumunsulta sa abogado at magsampa ng kaukulang aksyon (halimbawa, annulment of mortgage/foreclosure) bago pa man lumipas ang redemption period at makonsolida ang titulo.
- Wastong Remedyo sa Wastong Panahon: Kung writ of possession ang problema, alamin kung inisyu ito sa loob o labas ng redemption period. Kung sa loob, maaaring gamitin ang remedyo sa Seksyon 8 ng Act No. 3135, pero dapat gawin ito sa loob ng 30 araw pagkatapos makuha ang possession. Kung lampas na ang redemption period at nakonsolida na ang titulo, hindi na ito ang tamang remedyo. Hiwalay na aksyon ang dapat isampa.
- Iwasan ang Procedural Errors: Sundin ang tamang proseso at remedyo sa pag-apela. Kung hindi, maaaring ibasura ang kaso dahil lang sa technicality.
MGA MAHAHALAGANG ARAL
- Ang remedyo sa Seksyon 8 ng Act No. 3135 para kanselahin ang writ of possession ay applicable lamang kung ang writ ay inisyu sa loob ng redemption period.
- Kapag lampas na ang redemption period at nakonsolida na ang titulo, hindi na ito ang tamang remedyo. Hiwalay na aksyon ang dapat isampa para kwestyunin ang foreclosure.
- Mahalaga ang pagkonsulta sa abogado at pag-aksyon agad kapag may problema sa foreclosure para maprotektahan ang karapatan sa ari-arian.
FREQUENTLY ASKED QUESTIONS (FAQs)
Tanong 1: Ano ang eksaktong ibig sabihin ng “writ of possession”?
Sagot: Ang writ of possession ay isang utos ng korte na nag-uutos sa sheriff na paalisin ang kasalukuyang occupant ng ari-arian at ibigay ang possession sa taong may karapatan dito, kadalasan ay ang bumili sa foreclosure sale.
Tanong 2: Kailan ako dapat mag-file ng petisyon para kanselahin ang writ of possession sa ilalim ng Seksyon 8 ng Act No. 3135?
Sagot: Dapat kang mag-file ng petisyon sa loob ng 30 araw pagkatapos mabigyan ng possession ang bumibili ng ari-arian, at dapat ang writ of possession ay inisyu sa loob ng redemption period.
Tanong 3: Ano ang mangyayari kung lampas na ako sa 30-day period o kung nakonsolida na ang titulo ng bumibili?
Sagot: Hindi na maaari ang remedyo sa Seksyon 8. Kailangan mo nang magsampa ng hiwalay na kaso sa korte, tulad ng annulment of mortgage o annulment of foreclosure, para kwestyunin ang validity ng foreclosure proceedings.
Tanong 4: Ano ang pagkakaiba ng certiorari at petition for review on certiorari?
Sagot: Ang certiorari (Rule 65) ay ginagamit kapag walang ibang ordinaryong remedyo (tulad ng appeal) at nagkaroon ng grave abuse of discretion. Ang petition for review on certiorari (Rule 45) ay ang karaniwang paraan para i-apela ang desisyon ng Court of Appeals sa Korte Suprema, at limitado lamang sa mga tanong ng batas.
Tanong 5: Mayroon bang remedyo kung hindi ako nakapag-file ng motion for reconsideration sa Court of Appeals bago mag-certiorari sa Korte Suprema?
Sagot: Sa pangkalahatan, hindi. Ang motion for reconsideration ay pre-requisite sa certiorari. Maliban na lang kung may valid exception, tulad ng patent nullity ng desisyon o urgent public interest.
May problema ka ba sa foreclosure o writ of possession? Eksperto ang ASG Law sa mga usaping real estate at foreclosure. Makipag-ugnayan sa amin ngayon para sa konsultasyon at malaman ang iyong mga karapatan. Bisitahin ang aming contact page para sa karagdagang impormasyon. Kami sa ASG Law ay handang tumulong sa iyo.


Source: Supreme Court E-Library
This page was dynamically generated
by the E-Library Content Management System (E-LibCMS)