ASG Law

Category: Ethics

  • Paglabag sa Panuntunan sa Bar Exams: Mga Aral Mula sa Kaso ni Melchor Tiongson

    Huwag Magdala ng Bawal: Paglabag sa Panuntunan sa Bar Exams May Katapat na Parusa

    B.M. No. 2482, April 01, 2014

    INTRODUKSYON

    Sa mundo ng abogasya, ang Bar Examinations ay isang sagradong ritwal. Ito ang sukatan ng kahandaan ng isang indibidwal na maging ganap na abogado. Dahil dito, mahigpit ang mga panuntunan upang masiguro ang integridad at kredibilidad ng pagsusulit. Ngunit paano kung ang mismong nangangasiwa sa pagsusulit ang lumabag sa mga panuntunang ito? Ang kaso ni Melchor Tiongson, isang Head Watcher noong 2011 Bar Examinations, ay nagbibigay-linaw sa kahalagahan ng pagsunod sa mga patakaran, maging sino ka man.

    Si Tiongson, isang empleyado ng Court of Appeals, ay naatasang maging Head Watcher sa 2011 Bar Examinations. Ngunit sa kasamaang palad, nahuli siyang nagdala ng digital camera sa loob ng examination room, isang tahasang paglabag sa Instructions to Head Watchers. Ang kasong ito ay nagtatanong: Ano ang kaparusahan para sa isang bar personnel na lumabag sa mga panuntunan ng Bar Examinations?

    KONTEKSTONG LEGAL

    Ang kasong ito ay isang administrative case, isang uri ng kaso na humahawak sa mga paglabag sa panuntunan at regulasyon ng mga empleyado ng gobyerno o mga ahensiya nito. Sa konteksto ng hudikatura, ang Supreme Court ang may hurisdiksyon sa mga administrative cases laban sa mga empleyado ng korte, katulad ni Tiongson na empleyado ng Court of Appeals.

    Mahalagang maunawaan ang konsepto ng “misconduct” sa batas administratibo. Ayon sa Korte Suprema, ang “misconduct” ay nangangahulugang paglabag sa isang itinakdang panuntunan o pamantayan ng pag-uugali, lalo na ang ilegal na pag-uugali o malalang kapabayaan ng isang empleyado. Maaari itong maging “simple misconduct” o “grave misconduct” depende sa bigat ng paglabag at intensyon ng gumawa.

    Sa kasong ito, mahalaga ang Instructions to Head Watchers ng Office of the Bar Confidant (OBC). Malinaw sa panuntunang ito na “strictly prohibited” ang pagdadala ng “cellphones and other communication gadgets, deadly weapons, cameras, tape recorders, other radio or stereo equipment or any other electronic device” sa loob ng examination room. Ang panuntunang ito ay nilalayon upang mapanatili ang integridad ng bar examinations at maiwasan ang anumang uri ng pandaraya o iregularidad.

    Ang paglabag sa mga panuntunan ng OBC ay maaaring magresulta sa administrative liability. Ayon sa Revised Rules on Administrative Cases in the Civil Service, ang simple misconduct ay isang less grave offense na may kaparusahang suspensyon mula isang buwan at isang araw hanggang anim na buwan para sa unang paglabag.

    PAGSUSURI NG KASO

    Nagsimula ang lahat noong 2011 Bar Examinations. Si Melchor Tiongson ay naitalaga bilang Head Watcher sa Room No. 314 ng University of Santo Tomas. Kasama niya ang mga watchers na sina Eleonor Padilla, Christian Jay Puruganan, at Aleli Padre.

    Noong Nobyembre 13, 2011, ikalawang Linggo ng bar exams, nagdala si Tiongson ng kanyang digital camera sa Room No. 314. Ayon sa mga kasamahan niyang watchers, pagkatapos ng morning examination sa Civil Law, nakita nila si Tiongson na kinukuhanan ng litrato ang Civil Law questionnaire gamit ang kanyang camera. Inulit niya umano ito pagkatapos ng afternoon examination sa Mercantile Law.

    Agad na ipinagbigay-alam ni Padilla ang insidente kay Atty. Ma. Cristina B. Layusa, ang Deputy Clerk of Court at Bar Confidant. Nag-imbestiga ang OBC at nagsumite ng mga affidavit sina Padilla, Puruganan, at Padre na nagpapatunay sa pagdadala ni Tiongson ng camera. Inamin ni Tiongson ang pagdadala ng camera, ngunit ipinaliwanag niyang hindi niya ito isinuko sa badge counter dahil baka mapabayaan daw ang kanyang bagong camera.

    Dahil sa insidente, kinansela ng OBC ang designation ni Tiongson bilang Head Watcher para sa natitirang Linggo ng bar exams. Kalaunan, iniutos ng Korte Suprema kay Tiongson na magsumite ng komento.

    Sa kanyang komento, inulit ni Tiongson ang kanyang pag-amin at humingi ng paumanhin. Gayunpaman, hindi ito nakapagpabago sa rekomendasyon ng OBC. Inirekomenda ng OBC na si Tiongson ay ma-disqualify indefinitely mula sa pagiging bar personnel dahil sa dishonesty at gross misconduct. Ayon sa OBC, dumalo si Tiongson sa briefing at dapat alam niya ang panuntunan tungkol sa pagbabawal ng camera.

    Sumang-ayon ang Korte Suprema sa findings ng OBC ngunit binago ang parusa. Kinatigan ng Korte Suprema na may substantial evidence na nagkasala si Tiongson ng misconduct. Binanggit ng Korte ang Instructions to Head Watchers na malinaw na nagbabawal sa pagdadala ng camera. Sinabi ng Korte:

    “The Instructions to Head Watchers issued by the OBC clearly provide that “bringing of cellphones and other communication gadgets, deadly weapons, cameras, tape recorders, other radio or stereo equipment or any other electronic device is strictly prohibited.”

    Gayunpaman, hindi sumang-ayon ang Korte Suprema sa rekomendasyon ng OBC na gross misconduct at dishonesty ang ginawa ni Tiongson. Ipinaliwanag ng Korte ang pagkakaiba ng simple at grave misconduct:

    “Misconduct is grave if corruption, clear intent to violate the law or flagrant disregard of an established rule is present; otherwise, the misconduct is only simple. If any of the elements to qualify the misconduct as grave is not manifest and is not proven by substantial evidence, a person charged with grave misconduct may be held liable for simple misconduct.”

    Dahil walang sapat na ebidensya ng grave misconduct at inamin naman ni Tiongson ang kanyang pagkakamali, idineklara ng Korte Suprema na simple misconduct lamang ang kanyang ginawa.

    PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON

    Ang kasong ito ay nagpapaalala sa lahat ng mga bar personnel, at maging sa lahat ng empleyado ng gobyerno, na mahalaga ang pagsunod sa mga panuntunan at regulasyon. Hindi sapat na alam mo ang panuntunan, dapat ay sinusunod mo rin ito. Ang pagdadahilan na “baka mapabayaan” ang camera ay hindi katanggap-tanggap at hindi pumapawi sa paglabag na ginawa.

    Bagama’t simple misconduct lamang ang naipataw kay Tiongson, hindi ito nangangahulugan na maliit na bagay ang kanyang ginawa. Bilang isang empleyado ng Court of Appeals, inaasahan sa kanya ang mas mataas na pamantayan ng integridad at pagiging huwaran. Ang kanyang paglabag ay nakasisira sa kredibilidad ng buong sistema ng Bar Examinations.

    Ang mas mahalagang aral dito ay ang konsekwensya ng pagsuway sa panuntunan. Hindi lamang suspensyon ang ipinataw kay Tiongson, kundi permanent disqualification din mula sa pagiging bar personnel sa hinaharap. Ito ay malinaw na mensahe na seryoso ang Korte Suprema sa pagpapanatili ng integridad ng Bar Examinations.

    SUSING ARAL:

    • Ang pagdadala ng bawal na gamit, tulad ng camera, sa loob ng examination room ay isang paglabag sa panuntunan.
    • Ang paglabag sa Instructions to Head Watchers ay may administrative liability.
    • Maging ang simpleng misconduct ay may kaparusahan, at maaaring maging sanhi ng permanent disqualification.
    • Mahalaga ang integridad at pagsunod sa panuntunan, lalo na sa mga empleyado ng gobyerno at bar personnel.

    MGA KARANIWANG TANONG (FAQs)

    1. Ano ang administrative case?
    Ito ay isang kaso na isinusulong laban sa isang empleyado ng gobyerno dahil sa paglabag sa panuntunan o regulasyon sa kanyang trabaho.

    2. Ano ang pagkakaiba ng simple misconduct at grave misconduct?
    Ang grave misconduct ay mas malala dahil may kasamang korapsyon, intensyon na labagin ang batas, o tahasang pagwawalang-bahala sa panuntunan. Ang simple misconduct naman ay mas magaan na paglabag.

    3. Ano ang posibleng kaparusahan sa simple misconduct?
    Para sa unang paglabag, maaaring suspensyon mula isang buwan at isang araw hanggang anim na buwan.

    4. Bakit permanent disqualification ang ipinataw kay Tiongson kahit simple misconduct lang ang kaso?
    Bagama’t simple misconduct ang kanyang ginawa, ang Instructions to Head Watchers mismo ay nagsasaad na ang paglabag dito ay sapat na dahilan para sa disqualification mula sa pagiging bar personnel sa hinaharap. Binago lamang ng Korte Suprema ang indefinite disqualification na rekomendasyon ng OBC sa permanent disqualification.

    5. Ano ang aral na makukuha ng mga bar personnel mula sa kasong ito?
    Mahalaga ang pagsunod sa lahat ng panuntunan at regulasyon ng Bar Examinations. Ang pagiging kampante at pagwawalang-bahala sa mga panuntunan ay maaaring magkaroon ng malaking konsekwensya.

    Para sa mas malalim na konsultasyon tungkol sa mga kasong administratibo at iba pang usaping legal, huwag mag-atubiling makipag-ugnayan sa ASG Law. Eksperto kami sa pagbibigay ng legal na payo at representasyon. Bisitahin kami dito o sumulat sa amin sa hello@asglawpartners.com. Tumawag na sa ASG Law, kasama mo sa laban legal!




    Source: Supreme Court E-Library

    This page was dynamically generated

    by the E-Library Content Management System (E-LibCMS)

  • Kapabayaan ng Abogado: Ano ang Iyong mga Karapatan? – Pagsusuri sa Dominguez v. Agleron

    Huwag Pabayaan ang Kaso Mo: Pananagutan ng Abogado sa Kapabayaan

    A.C. No. 5359, March 10, 2014

    n

    INTRODUKSYON

    n

    Naranasan mo na bang magtiwala sa isang abogado, magbayad para sa serbisyo niya, ngunit tila binalewala lang ang iyong kaso? Sa Pilipinas, maraming umaasa sa mga abogado upang ipagtanggol ang kanilang mga karapatan. Ngunit paano kung ang mismong abogado na pinagkatiwalaan mo ay nagpabaya sa kanyang tungkulin? Ang kaso ng Dominguez v. Agleron ay isang paalala na may pananagutan ang mga abogado sa kanilang kapabayaan, at may mga proteksyon ang kliyente laban dito. Sa kasong ito, sinampahan ng reklamo si Atty. Agleron dahil hindi niya naisampa ang kaso ng kanyang kliyente sa loob ng apat na taon, kahit nabayaran na siya para sa filing fees. Tatalakayin natin ang mga detalye ng kasong ito, ang legal na basehan ng pananagutan ng abogado, at ang mga praktikal na implikasyon nito para sa publiko.

    nn

    LEGAL NA KONTEKSTO: ANG KODIGO NG PROPESYONAL NA PANANAGUTAN

    n

    Ang relasyon sa pagitan ng abogado at kliyente ay pinamamahalaan ng Kodigo ng Propesyonal na Pananagutan (Code of Professional Responsibility o CPR). Ito ang gabay ng mga abogado sa Pilipinas upang masiguro ang mataas na pamantayan ng etika at propesyonalismo. Isa sa mga mahalagang probisyon nito ay ang Rule 18.03, na nagsasaad:

    nn

    Rule 18.03- A lawyer shall not neglect a legal matter entrusted to him, and his negligence in connection therewith shall render him liable.

    nn

    Sa Tagalog, ibig sabihin nito ay “Hindi dapat pabayaan ng abogado ang usaping legal na ipinagkatiwala sa kanya, at ang kanyang kapabayaan kaugnay nito ay magiging dahilan para siya ay managot.” Napakahalaga ng probisyong ito dahil kinikilala nito ang responsibilidad ng abogado na pangalagaan ang interes ng kanyang kliyente nang may dedikasyon at kasipagan. Hindi sapat na tanggapin lang ng abogado ang kaso at bayad; kailangan niyang kumilos nang aktibo at responsable upang isulong ang kapakanan ng kliyente.

    n

    Ang kapabayaan (negligence) sa legal na konteksto ay nangangahulugan ng pagkabigo na gawin ang nararapat na aksyon o pag-iingat na inaasahan mula sa isang makatwirang abogado sa parehong sitwasyon. Halimbawa, ang hindi pagsampa ng kaso sa takdang panahon, hindi pag-attend sa mga hearing, o hindi pag-update sa kliyente tungkol sa estado ng kaso ay maaaring ituring na kapabayaan. Mahalagang tandaan na ang tungkulin ng abogado ay hindi lamang basta tungkol sa pagtanggap ng bayad, kundi pati na rin sa pagbibigay ng de-kalidad na serbisyo legal. Katulad nito, sa kasong Uy v. Tansinsin, A.C. No. 8252, July 21, 2009, 593 SCRA 296, binigyang-diin ng Korte Suprema na kapag tinanggap na ng abogado ang kaso ng kliyente, obligado siyang paglingkuran ito nang may kahusayan at sipag, bayaran man siya o hindi.

    nn

    PAGSUSURI NG KASO: DOMINGUEZ v. AGLERON

    n

    Ang kaso ay nagsimula nang mamatay ang asawa ni Ermelinda Lad Vda. De Dominguez (komplainante) sa isang aksidente noong 1995. Nais niyang magsampa ng kaso laban sa Munisipalidad ng Caraga, Davao Oriental, na may-ari ng dump truck na sangkot sa aksidente. Kinuha niya ang serbisyo ni Atty. Arnulfo M. Agleron, Sr. (respondent). Ayon sa komplainante, nagbigay siya ng P10,050.00 kay Atty. Agleron para sa filing fees at sheriff’s fees sa tatlong pagkakataon noong 1996. Ngunit lumipas ang apat na taon, walang kaso na naisampa si Atty. Agleron.

    n

    Nang komprontahin, inamin ni Atty. Agleron na tinanggap niya ang pera at serbisyo, ngunit depensa niya na ang kasunduan nila ay magbabayad ang komplainante ng filing fees at 30% ng attorney’s fees na P100,000.00 bago niya isasampa ang kaso. Sinabi niya na hinintay niya ang kumpletong bayad ngunit hindi ito natupad, kaya idineposito niya ang P10,050.00 sa bangko. Mariing itinanggi ng komplainante na hindi siya nagbayad ng sapat, at sinabing ang filing fee noong panahong iyon ay P7,836.60 lamang.

    n

    Ang Proseso ng Kaso Administratibo:

    n

      n

    • Reklamo: Nagsampa ng reklamo si Dominguez laban kay Atty. Agleron sa Integrated Bar of the Philippines (IBP).

      • n

    • Imbestigasyon: Itinalaga ang isang Investigating Commissioner na magsagawa ng imbestigasyon. Natuklasan ng Commissioner na nagkasala si Atty. Agleron ng kapabayaan at inirekomenda ang suspensyon ng apat na buwan.

      • n

    • IBP Board of Governors: Pinagtibay ng IBP Board of Governors ang report ng Commissioner, ngunit binago ang rekomendasyon sa suspensyon na isang buwan na lamang.

      • n

    • Korte Suprema: Umakyat ang kaso sa Korte Suprema para sa pinal na desisyon. Sumang-ayon ang Korte Suprema sa IBP na nagkasala si Atty. Agleron, ngunit binago muli ang parusa.

      • n

    n

    PANGANGATWIRAN NG KORTE SUPREMA

    n

    Binigyang-diin ng Korte Suprema na nilabag ni Atty. Agleron ang Rule 18.03 ng CPR. Ayon sa Korte:

    n

    “Once a lawyer takes up the cause of his client, he is duty bound to serve his client with competence, and to attend to his client’s cause with diligence, care and devotion regardless of whether he accepts it for a fee or for free. He owes fidelity to such cause and must always be mindful of the trust and confidence reposed on him.”

    n

    Sinabi pa ng Korte na hindi katanggap-tanggap ang depensa ni Atty. Agleron na hindi raw kumpleto ang bayad ng komplainante. Dapat daw ay kinausap niya ang kliyente kung may problema sa bayad, at hindi basta pabayaan ang kaso. Ayon pa sa Korte:

    n

    “Even assuming that complainant had not remitted the full payment of the filing fee, he should have found a way to speak to his client and inform him about the insufficiency of the filing fee so he could file the complaint. Atty. Agleron obviously lacked professionalism in dealing with complainant and showed incompetence when he failed to file the appropriate charges.”

    n

    Dahil dito, pinagtibay ng Korte Suprema ang desisyon ng IBP na nagkasala si Atty. Agleron, ngunit itinaas ang parusa sa suspensyon ng tatlong buwan mula sa pagsasagawa ng abogasya. Nagbigay din sila ng babala na mas mabigat na parusa ang ipapataw kung maulit ang ganitong paglabag.

    nn

    PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON: ANO ANG MAAARING MATUTUNAN?

    n

    Ang kaso ng Dominguez v. Agleron ay nagtuturo ng ilang mahahalagang aral, lalo na para sa mga kliyente na kumukuha ng serbisyo ng abogado at maging sa mga abogado mismo:

    n

      n

    • Para sa Kliyente: Huwag mag-atubiling magreklamo kung sa tingin mo ay pinapabayaan ka ng iyong abogado. May karapatan kang makakuha ng de-kalidad na serbisyo legal. Makipag-ugnayan sa IBP o sa Korte Suprema kung kinakailangan.

      • n

    • Para sa Abogado: Ang pagiging abogado ay hindi lamang hanapbuhay, kundi isang propesyon na may mataas na pamantayan ng responsibilidad at etika. Huwag pabayaan ang mga kasong ipinagkatiwala sa iyo. Kung may problema sa bayad o iba pang usapin, makipag-usap sa kliyente nang maayos.

      • n

    • Komunikasyon ay Susi: Ang maayos na komunikasyon sa pagitan ng abogado at kliyente ay napakahalaga. Dapat regular na nag-uupdate ang abogado sa kliyente tungkol sa estado ng kaso, at dapat malayang makapagtanong at makapagpahayag ng kanilang saloobin ang kliyente.

      • n

    nn

    SUSING ARAL:

    n

      n

    • Ang kapabayaan ng abogado ay paglabag sa Kodigo ng Propesyonal na Pananagutan.

      • n

    • May pananagutan ang abogado na maglingkod nang may kasipagan at dedikasyon.

      • n

    • Ang suspensyon ay maaaring ipataw na parusa sa pabayang abogado.

      • n

    • Mahalaga ang komunikasyon sa relasyon ng abogado at kliyente.

      • n

    nn

    MGA KARANIWANG TANONG (FAQ)

    nn

    Tanong 1: Ano ang dapat kong gawin kung sa tingin ko ay pinapabayaan ako ng abogado ko?
    nSagot: Una, subukan mong makipag-usap sa iyong abogado. Ipahayag ang iyong mga alalahanin at tanungin kung ano na ang estado ng iyong kaso. Kung hindi pa rin maayos, maaari kang magsampa ng pormal na reklamo sa Integrated Bar of the Philippines (IBP).

    nn

    Tanong 2: Paano ako magsasampa ng reklamo sa IBP?
    nSagot: Maaari kang sumulat ng liham ng reklamo at isumite ito sa IBP National Office o sa IBP Chapter sa iyong lugar. Kailangan mong ilahad nang malinaw ang mga detalye ng kapabayaan ng abogado at maglakip ng mga dokumento o ebidensya kung mayroon.

    nn

    Tanong 3: Ano ang mga posibleng parusa para sa pabayang abogado?
    nSagot: Kabilang sa mga posibleng parusa ang suspensyon mula sa pagsasagawa ng abogasya, pagtanggal ng lisensya (disbarment), o pagmumulta. Ang parusa ay depende sa bigat ng kapabayaan at iba pang aggravating o mitigating circumstances.

    nn

    Tanong 4: May karapatan ba akong mabawi ang pera na binayad ko sa pabayang abogado?
    nSagot: Oo, maaaring kasama sa reklamo ang paghingi ng refund o damages. Bukod pa rito, maaari kang magsampa ng hiwalay na kasong sibil para mabawi ang iyong mga gastos at danyos na natamo dahil sa kapabayaan ng abogado.

    nn

    Tanong 5: Gaano katagal bago marinig ang reklamo ko sa IBP?
    nSagot: Nakadepende ito sa dami ng kaso at sa bilis ng proseso ng imbestigasyon. Ngunit sinisikap ng IBP na maresolba ang mga kaso sa lalong madaling panahon.

    nn

    Naghahanap ka ba ng maaasahang abogado sa Makati o BGC na eksperto sa mga kasong administratibo at etika ng abogado? Ang ASG Law ay handang tumulong sa iyo. Makipag-ugnayan sa amin para sa konsultasyon. Magpadala ng email sa hello@asglawpartners.com o bisitahin ang aming contact page dito.

    nn

    n
    Source: Supreme Court E-Library
    This page was dynamically generated
    by the E-Library Content Management System (E-LibCMS)

  • Huwag Balewalain ang Detalye sa SALN: Bakit Mahalaga ang Kumpletong Deklarasyon – Gabay Batay sa Kaso ng Marquez vs. Ovejera

    Huwag Balewalain ang Detalye sa SALN: Bakit Mahalaga ang Kumpletong Deklarasyon

    A.M. No. P-11-2903 [Formerly A.M. OCA IPI No. 09-2181-MTJ], Pebrero 05, 2014

    INTRODUKSYON

    Sa bawat tungkulin sa gobyerno, kaakibat nito ang mataas na antas ng responsibilidad at integridad. Ang Statement of Assets, Liabilities and Net Worth (SALN) ay isang mahalagang dokumento na sumasalamin sa pananagutang ito. Ito ay hindi lamang isang pormalidad, kundi isang batayan upang mapanatili ang integridad at maiwasan ang korapsyon sa serbisyo publiko. Ngunit, gaano nga ba kahalaga ang bawat detalye sa SALN? Ang kaso ng Marquez vs. Judge Ovejera ay nagbibigay linaw sa puntong ito, kung saan pinatawan ng parusa ang isang sheriff dahil sa hindi kumpletong deklarasyon ng kanyang SALN, partikular ang hindi paglalagay ng interes mula sa kanyang time deposits.

    Sa kasong ito, inireklamo sina Judge Venancio M. Ovejera at Sheriff Lourdes E. Collado dahil sa iba’t ibang paglabag. Bagaman maraming alegasyon ang isinampa, ang naging sentro ng desisyon ng Korte Suprema ay ang pagkukulang ni Sheriff Collado sa pagdedeklara ng kanyang SALN. Hindi niya isinama ang interes na kinita mula sa kanyang time deposits, bagama’t idineklara niya ang orihinal na halaga ng deposito. Ito ay nagdulot ng tanong: sapat na ba ang pagdedeklara ng pangunahing halaga, o kailangan ding isama ang lahat ng kita at interes?

    LEGAL NA KONTEKSTO: ANG KAHALAGAHAN NG SALN AYON SA RA 6713

    Ang Republic Act No. 6713, o ang “Code of Conduct and Ethical Standards for Public Officials and Employees,” ay malinaw na nagtatakda ng mga pamantayan ng pag-uugali para sa lahat ng empleyado ng gobyerno. Layunin nitong itaguyod ang prinsipyong ang “public office is a public trust,” at magsilbing panangga laban sa korapsyon. Isa sa mga pangunahing probisyon nito ay ang pagsumite ng SALN. Ayon sa Seksyon 8 ng RA 6713:

    “Section 8. Statements and Disclosure. – Public officials and employees have an obligation to accomplish and submit declarations under oath of, and the public has the right to know, their assets, liabilities, net worth and financial and business interests including those of their spouses and of unmarried children under eighteen (18) years of age living in their households.”

    Ang SALN ay hindi lamang listahan ng mga ari-arian at utang. Ito ay isang sinumpaang pahayag na nagpapakita ng katotohanan tungkol sa pinansyal na estado ng isang public official. Sa pamamagitan ng SALN, nagiging transparent ang mga opisyal at empleyado ng gobyerno sa publiko. Nagbibigay ito ng pagkakataon sa mamamayan na masubaybayan ang yaman ng mga lingkod bayan at matiyak na walang anomalya o nakatagong yaman.

    Kabilang sa dapat ideklara sa SALN ay hindi lamang ang mga real property at personal property, kundi pati na rin ang “all other assets such as investments, cash on hand or in banks, stocks, bonds, and the like.” Malinaw na nakasaad dito na ang lahat ng uri ng assets, kabilang ang investments at cash sa bangko, ay dapat isama. Ang hindi pagdedeklara ng kumpletong detalye, kahit pa maliit na halaga, ay maaaring magdulot ng administrative liability.

    PAGHIMAY SA KASO: MARQUEZ LABAN KAY JUDGE OVEJERA

    Ang kaso ay nagsimula sa isang administrative complaint na isinampa nina Angelito R. Marquez at iba pa laban kina Judge Venancio M. Ovejera at Sheriff Lourdes E. Collado. Ito ay dahil sa mga alegasyon ng abuso sa awtoridad, pagbalewala sa due process, at iba pang paglabag kaugnay ng pagpapatupad ng writ of demolition sa dalawang civil cases kung saan complainants ang mga defendants.

    Sa imbestigasyon ng Office of the Court Administrator (OCA), bagama’t walang nakitang basehan para sa mga alegasyon laban kay Judge Ovejera at sa ibang administrative charges laban kay Sheriff Collado, napansin ng OCA ang isang mahalagang detalye: hindi idineklara ni Sheriff Collado sa kanyang SALN para sa taong 2004 at 2005 ang interes na kinita mula sa kanyang time deposits sa Moncada Women’s Credit Corporation (MWCC). Bagama’t idineklara niya ang orihinal na kapital, hindi niya isinama ang lumagong interes.

    Ayon sa report ng Executive Judge na inatasan para imbestigahan ang usapin ng SALN, aminado si Sheriff Collado na hindi niya isinama ang interes. Paliwanag niya, naniniwala siya na ang interes ay idedeklara lamang kapag na-convert na sa cash ang time deposit certificates. Gayunpaman, hindi ito naging sapat na depensa para sa Korte Suprema.

    Binigyang-diin ng Korte Suprema ang kahalagahan ng kumpletong deklarasyon ng SALN, batay sa Seksyon 8 ng RA 6713. Ayon sa Korte:

    “Verily, the requirement of SALN submission is aimed at curtailing and minimizing the opportunities for official corruption, as well as at maintaining a standard of honesty in the public service. With such disclosure, the public would, to a reasonable extent, be able to monitor the affluence of public officials, and, in such manner, provides a check and balance mechanism to verify their undisclosed properties and/or sources of income.”

    Dahil dito, napatunayan ng Korte na nagkasala si Sheriff Collado sa paglabag sa RA 6713 dahil sa hindi kumpletong pagdedeklara ng SALN. Bagama’t ito ang kanyang unang pagkakasala at walang indikasyon ng masamang intensyon, pinatawan pa rin siya ng parusa – isang multa na P5,000.00 na ibabawas sa kanyang retirement benefits.

    PRAKTICAL IMPLICATIONS: ANO ANG ARAL MULA SA KASONG ITO?

    Ang kaso ng Marquez vs. Ovejera ay nagtuturo ng mahalagang aral para sa lahat ng public officials at employees: huwag balewalain ang detalye sa pagdedeklara ng SALN. Hindi sapat na ideklara lamang ang pangunahing halaga ng ari-arian; kailangan ding isama ang lahat ng kita, interes, at iba pang paglago nito.

    Kahit maliit na halaga o interes ang hindi maisama, maaari itong maging sanhi ng administrative liability. Ang paniniwala na hindi kailangang ideklara ang interes hanggang hindi pa ito nakukuha o na-convert sa cash ay hindi katanggap-tanggap sa mata ng batas.

    Para sa mga public officials, narito ang ilang praktikal na payo:

    • Maging Metikuloso: Suriing mabuti ang lahat ng assets at liabilities. Siguraduhing kumpleto at tama ang lahat ng impormasyon.
    • Isama ang Lahat ng Kita at Interes: Ideklara ang lahat ng uri ng kita, kabilang ang interes mula sa savings accounts, time deposits, investments, at iba pa.
    • Magtanong Kung Hindi Sigurado: Kung may pagdududa tungkol sa kung ano ang dapat ideklara, kumonsulta sa mga eksperto o sa inyong SALN focal person.
    • Regular na I-update ang SALN: Ang SALN ay hindi lamang para sa taunang pagsusumite. Panatilihing updated ang inyong records para mas madali ang paghahanda ng taunang SALN.

    Key Lessons:

    • Ang kumpletong deklarasyon ng SALN ay mandato ng batas (RA 6713).
    • Kailangan ideklara hindi lamang ang orihinal na halaga ng assets kundi pati na rin ang anumang kita o interes na naipon.
    • Ang hindi kumpletong deklarasyon, kahit walang masamang intensyon, ay maaaring magresulta sa administrative penalties.
    • Ang pagiging metikuloso at paghingi ng payo kung kinakailangan ay makakatulong upang maiwasan ang problema sa SALN.

    FREQUENTLY ASKED QUESTIONS (FAQs)

    1. Sino ang dapat magsumite ng SALN?
    Lahat ng public officials at employees, maliban sa mga naglilingkod sa honorary capacity, laborers, at casual o temporary workers, ay kinakailangang magsumite ng SALN.

    2. Ano ang dapat ideklara sa SALN?
    Dapat ideklara ang lahat ng assets (real property, personal property, investments, cash, stocks, bonds, atbp.), liabilities, net worth, at financial at business interests, kasama na ang mga ari-arian ng asawa at mga anak na wala pang 18 taong gulang na nakatira sa bahay.

    3. Kailan ang deadline ng pagsumite ng SALN?
    Ang taunang SALN ay dapat isumite tuwing Abril 30.

    4. Ano ang mangyayari kung hindi ako makapagsumite ng SALN o kung hindi kumpleto ang aking deklarasyon?
    Ang hindi pagsumite o hindi kumpletong deklarasyon ng SALN ay may administrative penalties, kabilang ang multa o suspensyon, depende sa bigat ng paglabag.

    5. Paano kung nagkamali ako sa aking SALN? Maaari ko pa ba itong itama?
    Oo, maaari kang mag-file ng amended SALN para itama ang anumang pagkakamali. Mahalaga na agad itong itama sa lalong madaling panahon.

    6. Kasama ba sa dapat ideklara ang interes mula sa bank accounts?
    Oo, kasama dapat ideklara ang lahat ng interes mula sa bank accounts, time deposits, at iba pang investments.

    7. Ano ang layunin ng SALN?
    Layunin ng SALN na itaguyod ang transparency at accountability sa serbisyo publiko, maiwasan ang korapsyon, at mapanatili ang integridad ng mga public officials at employees.

    8. Saan ako maaaring humingi ng tulong o impormasyon tungkol sa SALN?
    Maaaring kumonsulta sa inyong SALN focal person sa inyong opisina o sa mga legal experts.

    Naging malinaw sa kasong ito ang kahalagahan ng bawat detalye sa SALN. Kung ikaw ay isang public official o empleyado at may katanungan tungkol sa tamang pagdedeklara ng SALN, huwag mag-atubiling kumonsulta. Ang ASG Law ay may mga eksperto sa administrative law na handang tumulong sa iyo. Makipag-ugnayan dito o mag-email sa hello@asglawpartners.com para sa konsultasyon. Tandaan, ang kumpletong SALN ay susi sa integridad at pananagutan sa serbisyo publiko.


    Source: Supreme Court E-Library
    This page was dynamically generated
    by the E-Library Content Management System (E-LibCMS)

  • Integridad sa Serbisyo Publiko: Bakit Mahalaga ang Katapatan sa Oras at Tungkulin

    Ang Katapatan sa Pagtala ng Oras: Susi sa Pananagutan sa Gobyerno

    A.M. No. RTJ-11-2287 (Formerly OCA I.P.I. No. 11-3640-RTJ), January 22, 2014

    INTRODUKSYON

    Sa bawat sulok ng Pilipinas, umaasa ang mamamayan sa dedikasyon at integridad ng mga kawani ng gobyerno. Ngunit paano kung ang mismong pundasyon ng tiwala na ito ay masubukan dahil sa simpleng kaso ng hindi tapat na pagtala ng oras sa trabaho? Ang kasong Office of the Court Administrator v. Indar ay nagbubukas ng ating mga mata sa seryosong implikasyon ng dishonesty o kawalan ng katapatan, lalo na sa konteksto ng serbisyo publiko. Si Abdulrahman D. Piang, isang Process Server, ay naharap sa kasong administratibo dahil sa pagpasa ng Daily Time Records (DTRs) na naglalaman ng maling impormasyon. Ang sentro ng legal na tanong: Sapat ba ang parusang suspensyon para sa isang kawani na napatunayang hindi tapat sa kanyang tungkulin, at ano ang pananagutan ng isang hukom na nagpabaya sa kanyang responsibilidad na pangasiwaan ang kanyang mga tauhan?

    KONTEKSTONG LEGAL: ANG BATAS AT ANG TUNTUNIN

    Sa ilalim ng batas Pilipino, lalo na sa sektor ng gobyerno, ang katapatan ay hindi lamang inaasahan, ito ay kinakailangan. Ang Office of the Court Administrator (OCA) Circular No. 7-2003 ay malinaw na nag-uutos sa lahat ng kawani ng korte na itala ang “tunay at wastong oras” ng kanilang pagdating at pag-alis sa opisina. Ayon sa Seksyon 4, Rule XVII ng Omnibus Rules Implementing Book V of Executive Order No. 292, ang falsipikasyon o iregularidad sa pagtatago ng oras ay may kaakibat na pananagutang administratibo.

    Ang dishonesty, o kawalan ng katapatan, ayon sa Korte Suprema, ay tumutukoy sa “disposisyon na magsinungaling, mandaya, manlinlang, o manloko; kawalan ng integridad; kawalan ng katapatan, integridad sa prinsipyo; kawalan ng katarungan at katapatan; disposisyon na manlinlang, manloko o magtaksil.” Ito ay isang mabigat na pagkakasala sa serbisyo publiko na karaniwang may parusang dismissal.

    Mahalaga ring banggitin ang konsepto ng insubordination o pagsuway sa nakatataas. Ang mga hukom, bilang mga nakatataas sa sistema ng hudikatura, ay inaasahang magpakita ng paggalang at pagsunod sa mga utos ng Korte Suprema. Ang pagkabigong sumunod sa mga resolusyon ng Korte Suprema ay itinuturing na gross misconduct at insubordination, na may kaakibat ding mabigat na parusa.

    “Section 4, Rule XVII (on Government Office Hours) of the Omnibus Rules Implementing Book V of Executive Order No. 292 and Other Pertinent Civil Service Laws also provides that falsification or irregularities in the keeping of time records will render the guilty officer or employee administratively liable.” – Ito ang legal na batayan kung bakit seryosong bagay ang pagpeke ng DTRs.

    PAGBUKLAS SA KASO: ANG KWENTO NI PIANG AT NI HUWES INDAR

    Si Abdulrahman D. Piang ay bagong hirang na Process Server sa RTC Cotabato City. Para mapabilis ang kanyang unang sweldo, kinailangan niyang magsumite ng mga dokumento, kabilang na ang DTRs. Dito nagsimula ang problema. Nagsumite si Piang ng DTRs para sa Pebrero at Marso 2010 na may mga entry na para sa mga araw na hindi pa niya nagtatrabaho. Ayon kay Piang, ito ay dahil sa “honest mistake” at kawalan ng kaalaman sa tamang proseso. Sinabi niyang inakala niyang kailangan niyang magsumite ng “complete DTR” kahit hindi pa tapos ang buwan.

    Ang dating Presiding Judge na si Cader P. Indar naman ay pinuna dahil pinirmahan niya ang DTRs ni Piang nang hindi man lang tinitingnan kung tama ba ang mga ito. Ayon kay Judge Indar, “inadvertently signed” niya ang DTRs dahil isinumite daw ito kasama ng ibang DTRs ng ibang empleyado.

    Ang Pagsisiyasat at ang Rekomendasyon ng OCA:

    • Nagsagawa ng imbestigasyon ang Office of the Court Administrator (OCA) dahil sa anomalous DTRs ni Piang.
    • Natuklasan ng OCA na maliwanag na nilabag ni Piang ang OCA Circular 7-2003 dahil sa pagpuno ng DTRs para sa mga araw na hindi pa nagtatrabaho.
    • Inirekomenda ng OCA na kasuhan si Piang ng dishonesty at suspendihin ng isang taon, at pormal na kasuhan din si Judge Indar.
    • Inirekomenda rin ng OCA na kumpiskahin ang sweldo ni Piang para sa Pebrero at Marso 2010 dahil sa falsipikasyon.

    Ang Desisyon ng Korte Suprema:

    Matapos ang masusing pag-aaral, kinatigan ng Korte Suprema ang halos lahat ng rekomendasyon ng OCA. Pinanigan ng Korte na guilty si Piang sa kasong dishonesty. Bagaman karapat-dapat sa dismissal ang dishonesty, pinagaan ng Korte ang parusa dahil inamin ni Piang ang kanyang pagkakamali at ito ang kanyang unang offense. Kaya, ang parusa ay ibinaba sa suspensyon ng anim na buwan.

    “There is no other way but for the Court to view Piang’s falsification of his February and March 2010 DTRs as tantamount to dishonesty. He cannot claim honest mistake as he was fully aware when he accomplished his DTRs for February and March 2010 that there were dates that had not yet even come to pass and for which he could not have reported for work yet.” – Dito malinaw na sinabi ng Korte na hindi katanggap-tanggap ang depensa ni Piang na “honest mistake”.

    Para kay Judge Indar, napatunayan siyang guilty sa gross misconduct, insubordination, at negligence. Ito ay dahil sa kanyang pagpapabaya sa pagpirma ng DTRs at sa kanyang matagal na pagsuway sa mga utos ng OCA at Korte Suprema na magsumite ng komento. Dahil dismissal na si Judge Indar sa serbisyo sa ibang kaso, pinatawan na lamang siya ng multa na P40,000.00.

    “The conduct exhibited by Judge Indar constitutes no less than a clear act of defiance, revealing his deliberate disrespect and indifference to the authority of the Court. It is completely unacceptable especially for a judge.” – Mariing kinondena ng Korte ang pagsuway ni Judge Indar sa awtoridad nito.

    PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON: ANO ANG MAAARING MATUTUNAN?

    Ang kasong ito ay nagbibigay ng mahalagang aral para sa lahat ng naglilingkod sa gobyerno, mula sa pinakamababang ranggo hanggang sa pinakamataas na posisyon. Una, ang katapatan ay hindi negotiable. Kahit maliit na bagay tulad ng pagtatala ng oras ay mahalaga at dapat gawin nang may katapatan. Pangalawa, ang pagpapabaya ay may pananagutan. Hindi maaaring basta na lamang isantabi ang mga responsibilidad, lalo na kung ito ay may kinalaman sa pangangasiwa at pagpapatupad ng batas.

    Mahahalagang Aral:

    • Maging Tapat sa DTR: Laging itala ang tunay na oras ng pagdating at pag-alis. Iwasan ang anumang uri ng falsipikasyon.
    • Alamin ang Tuntunin: Maglaan ng oras para alamin ang mga panuntunan at regulasyon sa opisina, lalo na tungkol sa pagtala ng oras at iba pang administrative matters.
    • Sumunod sa Nakatataas: Ang paggalang at pagsunod sa mga utos ng nakatataas ay mahalaga sa serbisyo publiko. Iwasan ang insubordination.
    • Responsibilidad ng mga Hukom at Nakatataas: Ang mga lider ay may responsibilidad na pangasiwaan at tiyakin ang integridad ng kanilang mga tauhan. Hindi dapat ipagwalang-bahala ang mga pagkakamali o paglabag.

    MGA KARANIWANG TANONG (FAQs)

    Tanong 1: Ano ang posibleng parusa sa dishonesty sa gobyerno?
    Sagot: Karaniwan, ang parusa ay dismissal mula sa serbisyo. Ngunit maaaring pagaanin ang parusa depende sa mitigating circumstances tulad ng pag-amin sa pagkakamali at first offense.

    Tanong 2: Pwede bang sabihing “honest mistake” na lang kung nagkamali sa DTR?
    Sagot: Hindi sapat na depensa ang “honest mistake” kung maliwanag na may intensyon na magfalsify o kung nagpabaya sa pagtupad ng tungkulin.

    Tanong 3: Ano ang ibig sabihin ng insubordination para sa isang hukom?
    Sagot: Para sa isang hukom, ang insubordination ay ang pagsuway sa mga utos ng Korte Suprema o ng OCA. Ito ay seryosong offense dahil nagpapakita ng kawalan ng paggalang sa mas mataas na awtoridad.

    Tanong 4: Bakit mahalaga ang DTR sa gobyerno?
    Sagot: Ang DTR ay dokumento na nagpapatunay ng oras ng pagtatrabaho ng isang kawani. Ito ay batayan sa pagbibigay ng sweldo at para masiguro ang pananagutan sa serbisyo publiko.

    Tanong 5: Kung may kaso ako tungkol sa administrative offense, ano ang dapat kong gawin?
    Sagot: Mahalaga na kumunsulta agad sa abogado. Ang ASG Law ay may mga eksperto sa administrative law na maaaring tumulong sa iyong kaso.

    Naranasan mo na ba ang ganitong sitwasyon o nangangailangan ka ng legal na payo tungkol sa administrative cases? Huwag mag-atubiling kumonsulta sa ASG Law. Kami ay eksperto sa mga kasong administratibo at handang tumulong sa iyo. Makipag-ugnayan sa amin ngayon din!

    Para sa konsultasyon, maaari kayong mag-email sa hello@asglawpartners.com o makipag-ugnayan dito.




    Source: Supreme Court E-Library

    This page was dynamically generated

    by the E-Library Content Management System (E-LibCMS)

  • Kapag Ang Sheriff Ay Bastos: Ano ang Dapat Mong Malaman Tungkol sa Asal ng Public Officials

    n

    Ang Bastos na Sheriff: Kailangan Bang Magtiis?

    n

    A.M. No. P-12-3069, January 20, 2014

    n

    nINTRODUKSYONn

    n

    nNaranasan mo na bang makipagharap sa isang government official na tila mas mataas pa sa batas ang tingin sa sarili? Sa Pilipinas, kung saan ang serbisyo publiko ay dapat na nakatuon sa paglilingkod nang may respeto at integridad, mahalagang malaman ang iyong mga karapatan. Ang kasong Alconera v. Pallanan ay nagpapaalala sa atin na kahit ang mga sheriff, na may mahalagang papel sa pagpapatupad ng batas, ay hindi exempted sa pananagutan para sa kanilang asal. Tatalakayin natin ang kasong ito upang maunawaan kung ano ang bumubuo sa pagiging discourteous o bastos sa paninilbihan sa publiko, at ano ang magagawa mo kung makaranas ka nito.n

    n

    nSa kasong ito, inireklamo ni Atty. Virgilio Alconera si Alfredo Pallanan, isang sheriff, dahil sa umano’y “grave misconduct” at “making untruthful statements.” Ang reklamo ay nag-ugat sa pagpapatupad ni Pallanan ng writ of execution sa isang kaso ng unlawful detainer, kung saan si Atty. Alconera ang abogado ng respondent. Ang sentro ng usapin: tama ba ang pagpapatupad ng writ, at tama ba ang asal ni Sheriff Pallanan sa pakikitungo kay Atty. Alconera?n

    n

    nLEGAL CONTEXT: ANO ANG MISCONDUCT AT ANO ANG MINISTERIAL DUTY NG SHERIFF?n

    n

    nSa ilalim ng batas, ang misconduct ay tumutukoy sa paglabag sa mga patakaran, lalo na kung ito ay unlawful behavior o gross negligence ng isang public officer. Kapag ang misconduct ay grave, kalakip nito ang korapsyon, intensyon na labagin ang batas, o pagbalewala sa mga patakaran. Mahalagang may sapat na ebidensya upang mapatunayan ito. Sa kaso ni Alconera v. Pallanan, ang “grave misconduct” ay ikinonekta sa umano’y maling pagpapatupad ng writ at sa asal ni Sheriff Pallanan.n

    n

    nNgunit ano naman ang ministerial duty ng isang sheriff? Kapag ang korte ay nag-isyu ng writ of execution, tungkulin ng sheriff na ipatupad ito. Ito ay isang ministerial duty, ibig sabihin, nakasaad na sa batas ang kanilang gagawin at wala silang discretion na pumili kung ipapatupad ba nila ito o hindi. Sabi nga ng Korte Suprema sa kaso, “[t]he sheriff’s duty in the execution of a writ is purely ministerial; he is to execute the order of the court strictly to the letter. He has no discretion whether to execute the judgment or not.”n

    n

    nGayunpaman, ang pagiging ministerial ng tungkulin ay hindi nangangahulugan na pwede nang maging abusado o bastos ang isang sheriff. Mayroon pa ring mga proseso at patakaran na dapat sundin sa pagpapatupad ng writ, at ang pagiging magalang at marespeto ay bahagi pa rin ng kanilang responsibilidad bilang public servants. Ayon sa Korte Suprema, “Public service requires integrity and discipline… public servants must exhibit at all times the highest sense of honesty and dedication to duty… Their every act and word should be characterized by prudence, restraint, courtesy and dignity.”n

    n

    nCASE BREAKDOWN: ANG BANGAYAN AT ANG DESISYON NG KORTE SUPREMAn

    n

    nNagsimula ang lahat nang ipatupad ni Sheriff Pallanan ang writ of execution laban sa kliyente ni Atty. Alconera sa isang kaso ng unlawful detainer. Bagamat may apela si Atty. Alconera, nagpatuloy pa rin ang sheriff sa pagpapatupad dahil walang TRO (Temporary Restraining Order) na pumipigil dito. Nagkaroon ng mainitang pagtatalo sa telepono at personalan sa pagitan ni Atty. Alconera at Sheriff Pallanan. Nakuhaan pa nga ito ng video ng anak ni Atty. Alconera.n

    n

    nNarito ang ilan sa mga naging pahayag sa bangayan, ayon sa transcript na isinumite sa Korte Suprema:

    n

    n

    ATTY. ALCONERA: Pag hatod nimo didto sa demolition order, kabalo ka na wala pa ko kadawat ug denial?

    n

    SHERIFF PALLANAN: Denial sa unsa, motion?

    n

    ATTY. ALCONERA: Oo.

    n

    SHERIFF PALLANAN: Attorney, ang motion inyoha nang kuan diri sa korte, and akoa sa writ ko. As long as the sheriff did not receive a TRO or any order from the court restraining him to implement the writ, I have to go.

    n

    ATTY. ALCONERA: Mo execute diay ka? Dili diay ka mangutana kung duna pa bay motion for recon ani?

    n

    SHERIFF PALLANAN: Bisag may motion for recon na, Attorney, I have to go gyud.

    n

    ATTY. ALCONERA: Uy, di man na ingon ana, uy! Ana imong natun-an as sheriff?

    n

    SHERIFF PALLANAN: Oo mao na sya. Mao na sya – sa akoa ha, mao na sya.

    n

    ATTY. ALCONERA: Kita ra ta sa Supreme Court ani.

    n

    SHERIFF PALLANAN: …(unintelligible) Ang imoha ana…imong motion ana… and imong motion ana, delaying tactic.

    n

    ATTY. ALCONERA: Ah, sige lang, atubang lang ta sa Supreme Court.

    n

    SHERIFF PALLANAN: Oo, atubangon nako ko na siya, pero mag-review pud ka.

    n

    ATTY. ALCONERA: Unsay mag-review?

    n

    SHERIFF PALLANAN: Motion nang imoha, Dong.

    n

    ATTY. ALCONERA: Naunsa man ka, Dong.

    n

    SHERIFF PALLANAN: Motion na imoha… Dapat diri ka mag file, dili ka didto mag-file. Ayaw ko awaya.

    n

    ATTY. ALCONERA: Lahi imong tono sa akoa sa telepono Dong ba.

    n

    SHERIFF PALLANAN: Oo, kay lain man pud ka mag sulti. Ang imong venue kay diri, dili sa area.

    n

    ATTY. ALCONERA: Ingon nako sa imo nakadawat ka ba.. nakadawat ba ug…

    n

    SHERIFF PALLANAN: Dili nako na concern.

    n

    ATTY. ALCONERA: O, ngano nag ingon man ka nga “Ayaw ko diktahe, Attorney?”

    n

    SHERIFF PALLANAN: Yes, do not dictate me. Kay abogado ka, sheriff ko. Lahi tag venue. Trabaho akoa, magtrabaho pud ka.

    n

    ATTY. ALCONERA: Bastos kaayo ka manulti ba.

    n

    SHERIFF PALLANAN: Ikaw ang bastos!

    n

    ATTY. ALCONERA: Magkita ta sa Supreme Court.

    n

    SHERIFF PALLANAN: Magkita ta, eh! Ikaw lang akong hadlukan nga wala man ka sa area.

    n

    ATTY. ALCONERA: Unsa nang inyong style diri, Kempeta?

    n

    SHERIFF PALLANAN: Dili man! Na may order. Why can’t you accept?

    n

    ATTY. ALCONERA: Naay proseso, Dong. Mao ning proseso: ang MR, proseso ang MR.

    n

    SHERIFF PALLANAN: Oo, proseso pud na ang akong pagimplement. Naa’y writ.

    n

    ATTY. ALCONERA: Nabuang, ka Dong?

    n

    SHERIFF PALLANAN: Ka dugay na nimo nga abogado, wala ka kabalo!

    n

    ATTY. ALCONERA: Dugay na bitaw. Ikaw bago ka lang na sheriff.

    n

    SHERIFF PALLANAN: Pero kabalo ko.

    n

    ATTY. ALCONERA: Susmaryosep!

    n

    SHERIFF PALLANAN: O, di ba? Wala sa padugayay. Naa sa kahibalo.

    n

    ATTY. ALCONERA: Tanawa imong pagka sheriff, Dong.

    n

    SHERIFF PALLANAN: Tanawa pud imong pagka abogado kung sakto. Pilde! Sige mo pangulekta didto ibayad sa imo!

    n

    ATTY. ALCONERA: Ngano wala man lagi nimo kuhaa ang mga butang didto, Dong?

    n

    SHERIFF PALLANAN: Oo, kay hulaton ta ka pag demotion.

    n

    ATTY. ALCONERA: Nahadlok ka, Dong.

    n

    SHERIFF PALLANAN: Wala ko nahadlok, Doy. Sa demotion adto didto, Attorney. Sulayi ko! Sulayan nato imong pagkaabogado!

    n

    ATTY. ALCONERA: March 22 pa ang hearing sa imong abogado, Dong.

    n

    SHERIFF PALLANAN: Asus, Pinobre na imong style, Attorney. Bulok!

    n

    n

    nSa desisyon ng Korte Suprema, pinanigan nila ang sheriff sa isyu ng “grave misconduct” dahil napatunayan na ministerial duty niya ang pagpapatupad ng writ, lalo na sa kaso ng unlawful detainer na immediately executory. Hindi rin napatunayan na lumabag si Sheriff Pallanan sa proseso ng pagpapatupad ng writ. Ayon sa Korte, “Given the above circumstances, there was no legal impediment preventing respondent sheriff from performing his responsibility of enforcing the writ of execution.”n

    n

    nGayunpaman, hindi pinawalang-sala si Sheriff Pallanan. Pinuna ng Korte Suprema ang kanyang asal. Bagamat hindi “grave misconduct” ang kanyang ginawa, napatunayan na siya ay discourteous in the performance of official duties. Sinabi ng Korte, “Based on the transcript of the altercation, it is readily apparent that respondent has indeed been remiss in this duty of observing courtesy in serving the public. He should have exercised restraint in dealing with the complainant instead of allowing the quarrel to escalate into a hostile encounter.” Kaya naman, si Sheriff Pallanan ay admonished at warned na maging magalang sa pakikitungo sa publiko.n

    n

    nPRAKTIKAL NA IMPLIKASYON: KARAPATAN MONG MAGING MAGALANG ANG PUBLIC OFFICIALn

    n

    nAno ang ibig sabihin nito para sa iyo? Una, mahalagang maintindihan na may mga pagkakataon na talagang ministerial ang tungkulin ng isang public official, tulad ng sheriff sa pagpapatupad ng writ. Hindi sila basta-basta pwedeng tumanggi kung walang legal na basehan. Ngunit pangalawa, at mas importante, hindi ito lisensya para maging bastos o abusado. May karapatan kang tratuhin nang may respeto at dignidad, kahit pa ang public official ay nagpapatupad lamang ng kanyang tungkulin.n

    n

    nKung makaranas ka ng discourtesy mula sa isang public official, tulad ng nangyari kay Atty. Alconera, maaari kang maghain ng reklamo administratibo. Bagamat hindi laging mauuwi sa dismissal ang kaso, tulad nito kay Sheriff Pallanan na admonished lamang, mahalaga pa rin na ipaalam sa kinauukulan ang mga ganitong pangyayari. Ang pagiging tahimik ay maaaring magpalala lamang ng problema at magbigay daan sa iba pang pang-aabuso.n

    n

    nKEY LESSONS:n

    n

      n

    • Ministerial Duty Hindi Rason Para Maging Bastos: Kahit nakaatang sa tungkulin ang isang public official, hindi ito exempted sa pagiging magalang at marespeto.

      • n

    • May Karapatan Kang Magreklamo: Kung makaranas ka ng discourtesy, may karapatan kang maghain ng reklamo administratibo.

      • n

    • Maging Pamilyar sa Proseso: Alamin ang proseso ng pagpapatupad ng batas at ang mga karapatan mo sa bawat hakbang. Ito ay makakatulong upang maiwasan ang abuso at matiyak na nasusunod ang tamang proseso.

      • n

    n

    nFREQUENTLY ASKED QUESTIONS (FAQs)n

    n

    nTanong 1: Ano ang ibig sabihin ng

  • Pananagutan ng Sheriff: Kahit sa Personal na Gawain, May Parusa Kapag Nakakasira sa Serbisyo Publiko

    Pananagutan ng Sheriff: Kahit sa Personal na Gawain, May Parusa Kapag Nakakasira sa Serbisyo Publiko

    A.M. No. P-12-3089 (Formerly OCA I.P.I. No. 11-3591-P), November 13, 2013

    Ang kasong Heirs of Celestino Teves vs. Augusto J. Felicidario ay nagtuturo sa atin ng mahalagang aral tungkol sa pananagutan ng mga kawani ng gobyerno, lalo na ang mga sheriff. Madalas nating iniuugnay ang ‘misconduct’ o paglabag sa tungkulin sa mga pagkakataong ginagawa ng isang opisyal ang kanyang trabaho. Ngunit, ipinapaalala ng kasong ito na kahit sa pribadong buhay, ang isang kawani ng gobyerno ay maaaring managot kung ang kanyang mga gawa ay nakakasira sa imahe ng serbisyo publiko.

    Sa kasong ito, isang sheriff ang nasuspinde dahil sa kanyang hindi tapat na pag-uugali at paggawa ng mga aksyon na ‘prejudicial to the best interest of service’ o nakakasama sa pinakamabuting interes ng serbisyo publiko, kahit na ang pinag-ugatan ng kaso ay isang personal na awayan sa lupa at hindi direktang konektado sa kanyang mga tungkulin bilang sheriff. Ito ay isang mahalagang paalala na ang integridad at magandang asal ay inaasahan sa mga kawani ng gobyerno, sa lahat ng oras at lugar.

    Ang Batas at ang Konsepto ng ‘Conduct Prejudicial to the Best Interest of Service’

    Sa ilalim ng batas administratibo ng Pilipinas, ang ‘Conduct Prejudicial to the Best Interest of Service’ ay isang uri ng paglabag na maaaring magresulta sa disciplinary action laban sa isang kawani ng gobyerno. Bagama’t hindi ito laging madaling tukuyin, ang konsepto na ito ay sumasaklaw sa mga gawa o pagkukulang na nakakasira o maaaring makasira sa tiwala ng publiko sa serbisyo sibil. Hindi kinakailangan na ang pagkilos ay direktang may kaugnayan sa opisyal na tungkulin ng isang kawani ng gobyerno. Sapat na na ang kanyang pag-uugali, pribado man o publiko, ay nagdudulot ng negatibong epekto sa imahe at integridad ng serbisyo publiko.

    Ayon sa Korte Suprema sa kasong Government Service Insurance System v. Mayordomo, “ang administrative offense na conduct prejudicial to the best interest of the service ay hindi kailangang may kaugnayan o konektado sa opisyal na tungkulin ng isang public officer. Hangga’t ang pinag-uusapang conduct ay nakakasira sa imahe at integridad ng kanyang public office, ang kaukulang parusa ay maaaring ipataw sa nagkasalang public officer o employee.”

    Mahalagang tandaan na ang mga kawani ng gobyerno ay inaasahang magpakita ng mataas na antas ng integridad at propesyonalismo hindi lamang sa kanilang trabaho, kundi pati na rin sa kanilang personal na buhay. Ito ay dahil ang kanilang pag-uugali ay sumasalamin sa buong institusyon ng gobyerno. Ang paglabag sa mga pamantayang ito ay maaaring magresulta sa administrative liability, kahit na ang paglabag ay naganap sa labas ng opisyal na tungkulin.

    Ang Kwento ng Kaso: Teves vs. Felicidario

    Ang kaso ay nagsimula sa isang reklamo na inihain ng mga Heirs of Celestino Teves laban kay Augusto J. Felicidario, isang Sheriff IV ng Regional Trial Court ng Manila. Sinasabi sa reklamo na si Felicidario ay gumawa ng ‘grave misconduct, dishonesty, and conduct unbecoming an officer of the court’ o malubhang pag-uugali na hindi nararapat sa isang opisyal ng korte.

    Ang pinag-ugatan ng reklamo ay isang alitan sa lupa sa Tanay, Rizal. Ang mga Teves ay nagmamay-ari ng dalawang lote na katabi ng lote ni Felicidario. Ayon sa mga Teves, inangkin ni Felicidario ang isang bahagi ng kanilang lupa matapos mapalaki ang sukat ng kanyang lote sa isang bagong survey. Sinira umano ni Felicidario ang mga bakod at istruktura sa pinag-aagawang lupa at nagtayo ng sariling bakod, gamit ang kanyang posisyon bilang sheriff para takutin sila.

    Nagsampa ng reklamo ang mga Teves sa Department of Agrarian Reform (DAR), at pumanig sa kanila ang DAR Regional Director. Ipinag-utos ng DAR na itama ang sukat ng lote ni Felicidario at ibalik sa orihinal nitong laki. Ngunit, sa kabila ng order ng DAR, nagpatuloy si Felicidario sa pag-angkin sa pinag-aagawang lupa.

    Dahil dito, nagsampa ang mga Teves ng administrative complaint laban kay Felicidario sa Korte Suprema. Depensa ni Felicidario, ang kanyang mga aksyon ay hindi konektado sa kanyang tungkulin bilang sheriff at ginawa niya ito bilang pribadong indibidwal na nagtatanggol sa kanyang karapatan sa lupa. Sinabi rin niya na hindi siya nabigyan ng ‘due process’ sa proceedings sa DAR.

    Matapos ang imbestigasyon, inirekomenda ng Office of the Court Administrator (OCA) na masuspinde si Felicidario. Sumang-ayon ang Korte Suprema sa OCA, ngunit binago ang klasipikasyon ng paglabag. Hindi kinatigan ng Korte Suprema ang ‘grave misconduct’, sa halip ay napatunayan si Felicidario na ‘guilty of simple dishonesty and conduct prejudicial to the best interest of the service.’

    Narito ang ilan sa mga susing punto sa desisyon ng Korte Suprema:

    • It is true that respondent did not have a hand in the re-survey conducted by the DAR in 2003 which resulted in the increased land area of his Lot 189. Nonetheless, respondent’s actuations thereafter displayed his lack of honesty, fairness, and straightforwardness, not only with his neighbors, but also with the concerned government agencies/officials.
    • Respondent’s deportment under the circumstances likewise constitute conduct prejudicial to the best interest of the service. In addition to being dishonest, respondent appears to have illegally forced his way into the disputed area. As a Sheriff, he is expected to be familiar with court procedure and processes… He must first initiate an ejectment case against complainants before the appropriate court and secure a court order and writ of possession.
    • Respondent’s transgressions may not be related to his official duties and functions, but certainly reflect badly upon the entire Judiciary. Respondent failed to live up to the high ethical standards demanded by the office he occupies.

    Dahil dito, sinuspinde ng Korte Suprema si Felicidario ng anim na buwan at isang araw na walang suweldo.

    Praktikal na Implikasyon ng Desisyon

    Ang kasong ito ay nagbibigay ng ilang mahahalagang aral, lalo na para sa mga kawani ng gobyerno at sa publiko:

    1. Mataas na Pamantayan ng Pag-uugali para sa mga Kawani ng Gobyerno: Ang kasong ito ay nagpapakita na ang mga kawani ng gobyerno ay inaasahang magpakita ng integridad at magandang asal hindi lamang sa kanilang trabaho, kundi pati na rin sa kanilang personal na buhay. Ang pagiging sheriff, isang posisyon na may awtoridad at konektado sa sistema ng hustisya, ay nangangailangan ng mas mataas na antas ng responsibilidad.
    2. Pananagutan Kahit sa Pribadong Gawain: Kahit na ang alitan sa lupa ay maituturing na personal na bagay, ang paggamit ni Felicidario ng kanyang posisyon bilang sheriff, ang kanyang hindi tapat na pag-uugali, at ang kanyang paglabag sa tamang proseso sa pag-angkin ng lupa ay naging dahilan upang siya ay maparusahan administratibo. Hindi sapat na sabihin na “pribado ko itong ginagawa kaya hindi ako dapat managot bilang kawani ng gobyerno.”
    3. Importansya ng Due Process at Legal na Proseso: Ipinakita sa kaso na dapat sundin ang tamang legal na proseso sa pagresolba ng mga alitan sa lupa. Hindi maaaring basta na lamang angkinin ang lupa at manakot, lalo na kung ikaw ay isang opisyal ng korte na inaasahang maging modelo sa pagsunod sa batas. Dapat sana ay nag-file si Felicidario ng ejectment case sa korte, imbes na gumawa ng sariling aksyon.

    Mahahalagang Leksyon

    Narito ang ilang mahahalagang leksyon mula sa kasong Heirs of Celestino Teves vs. Augusto J. Felicidario:

    • Ang mga kawani ng gobyerno ay may tungkuling panatilihin ang integridad at magandang reputasyon ng serbisyo publiko, kahit sa kanilang pribadong buhay.
    • Ang ‘Conduct Prejudicial to the Best Interest of Service’ ay maaaring mangyari kahit ang pagkilos ay hindi direktang konektado sa opisyal na tungkulin.
    • Ang pagiging tapat, patas, at pagsunod sa tamang proseso ay mahalaga, lalo na sa mga alitan sa lupa.
    • Ang paggamit ng posisyon sa gobyerno para sa personal na interes ay hindi katanggap-tanggap at maaaring magresulta sa parusa.

    Mga Madalas Itanong (FAQ)

    Tanong 1: Ano ang ibig sabihin ng ‘Conduct Prejudicial to the Best Interest of Service’?
    Sagot: Ito ay isang paglabag administratibo na sumasaklaw sa mga gawa o pagkukulang ng isang kawani ng gobyerno na nakakasira o maaaring makasira sa tiwala ng publiko sa serbisyo sibil. Hindi kailangang may direktang koneksyon ito sa kanyang opisyal na tungkulin.

    Tanong 2: Maaari bang maparusahan ang isang kawani ng gobyerno sa kanyang personal na gawain?
    Sagot: Oo, maaari. Kung ang kanyang personal na gawain ay nakakasira sa imahe ng serbisyo publiko, maaari siyang managot administratibo para sa ‘Conduct Prejudicial to the Best Interest of Service’.

    Tanong 3: Ano ang parusa para sa ‘Conduct Prejudicial to the Best Interest of Service’?
    Sagot: Ang parusa ay maaaring suspensyon mula anim na buwan at isang araw hanggang isang taon para sa unang paglabag, at dismissal o pagkatanggal sa serbisyo para sa pangalawang paglabag.

    Tanong 4: Ano ang dapat gawin kung may problema sa lupa at inaangkin ito ng iba?
    Sagot: Huwag basta na lamang gumawa ng sariling aksyon. Sundin ang tamang legal na proseso. Kung may alitan sa lupa, maaaring magsampa ng kasong ejectment sa korte para maresolba ang problema sa legal na paraan.

    Tanong 5: Sino ang pwedeng maghain ng reklamo laban sa isang kawani ng gobyerno?
    Sagot: Kahit sino ay maaaring maghain ng reklamo, lalo na kung may personal na kaalaman sila sa mga gawaing hindi tama ng isang kawani ng gobyerno.

    Tanong 6: Ano ang dapat gawin kung nakaranas ng pang-aabuso mula sa isang kawani ng gobyerno?
    Sagot: Maaaring maghain ng reklamo administratibo sa kinauukulan, tulad ng Office of the Ombudsman o sa ahensya kung saan nagtatrabaho ang kawani ng gobyerno. Mahalaga na magkaroon ng sapat na ebidensya para suportahan ang reklamo.

    Kung kayo ay may katanungan o nangangailangan ng legal na payo tungkol sa administrative liability o mga kaso laban sa mga kawani ng gobyerno, huwag mag-atubiling lumapit sa ASG Law. Eksperto kami sa mga ganitong usapin at handang tumulong sa inyo. Para sa konsultasyon, maaari kayong mag-email sa hello@asglawpartners.com o makipag-ugnayan dito.

  • Huwag Magsinungaling sa Civil Service Eligibility: Mga Aral Mula sa Kaso ni Catena

    Ang Pagiging Tapat sa Serbisyo Publiko: Bakit Mahalaga at Ano ang mga Kahihinatnan Kapag Hindi Sumunod

    [A.M. OCA IPI No. 02-1321-P, July 16, 2013]

    INTRODUKSYON

    Sa isang lipunan kung saan ang tiwala sa mga institusyon ng gobyerno ay mahalaga, ang integridad ng bawat empleyado publiko ay hindi maaaring maliitin. Ang kaso ni Concerned Citizen v. Catena ay isang paalala na ang kasinungalingan, gaano man kaliit sa simula, ay maaaring magkaroon ng malaking epekto, lalo na sa loob ng Hudikatura. Si Nonita V. Catena, isang Court Stenographer III, ay nahaharap sa kasong administratibo dahil sa alegasyon na gumamit siya ng hindi tapat na paraan upang makakuha ng Civil Service Eligibility. Ang pangunahing tanong sa kasong ito: Ano ang bigat ng pananagutan ng isang empleyado ng gobyerno na napatunayang nagsinungaling tungkol sa kanyang Civil Service Eligibility, at ano ang mga posibleng parusa?

    KONTEKSTONG LEGAL: GROSS DISHONESTY BILANG MALUBHANG PAGLABAG

    Sa ilalim ng batas Pilipino, partikular na sa Revised Uniform Rules on Administrative Cases in the Civil Service (Revised Uniform Rules), ang gross dishonesty o malubhang hindi pagiging tapat ay itinuturing na isang grave offense o malubhang paglabag. Ayon sa Seksyon 52 (A) (1) ng nasabing panuntunan, ang dishonesty ay mapaparusahan ng pagkakatanggal sa serbisyo kahit sa unang pagkakasala pa lamang. Ito ay dahil ang pagtitiwala ng publiko sa serbisyo sibil ay nakasalalay sa integridad at katapatan ng mga empleyado nito. Ang Civil Service Eligibility ay isang mahalagang rekisito para sa permanenteng posisyon sa gobyerno. Ito ay nagpapatunay na ang isang indibidwal ay may sapat na kakayahan at kwalipikasyon upang gampanan ang mga tungkulin ng isang posisyon sa serbisyo publiko. Kapag ang isang empleyado ay nagsinungaling tungkol sa kanyang eligibility, niloloko niya hindi lamang ang gobyerno kundi pati na rin ang publiko na pinagsisilbihan nito.

    Mahalagang tandaan na ang dishonesty ay hindi lamang limitado sa mga kaso ng pagnanakaw o korapsyon. Kabilang din dito ang anumang uri ng panlilinlang o pagbibigay ng maling impormasyon, lalo na kung ito ay may kinalaman sa mga kwalipikasyon at rekisito para sa isang posisyon sa gobyerno. Gaya ng nabanggit sa kaso ng Civil Service Commission v. Macud, ang pagbibigay ng maling deklarasyon sa Personal Data Sheet (PDS), tulad ng pagpapanggap na nakapasa sa isang professional board exam, ay maituturing na dishonesty.

    PAGLALAHAD NG KASO: MULA ANONYMOUS COMPLAINT HANGGANG SUPREME COURT DECISION

    Nagsimula ang kasong ito sa isang anonymous letter-complaint laban kay Nonita Catena, na nag-aakusa sa kanya ng gross dishonesty. Ayon sa sumbong, pinadala umano ni Catena ang ibang tao para kumuha ng Civil Service Eligibility Examination para sa kanya noong 1998. Upang imbestigahan ang sumbong, iniutos ng Office of the Court Administrator (OCA) ang isang imbestigasyon. Natuklasan ng imbestigasyon ang mga discrepancy o pagkakaiba sa mga larawan, pirma, at iba pang detalye sa Career Service Examination permit ni Catena at sa kanyang 201 file.

    Sa kabila ng ilang pagkakataon na binigyan siya ng pagkakataon na magsumite ng komento, nanatiling tahimik si Catena. Kahit pagkatapos siyang bigyan ng 30-day extension at paulit-ulit na pakiusapan, hindi siya nagsumite ng kanyang paliwanag. Dahil dito, itinuring ng Korte Suprema na waiver na ang kanyang karapatan na magsumite ng depensa, at ipinagpatuloy ang pagdinig ng kaso batay sa mga ebidensyang nakalap.

    Bagama’t nag-resign si Catena noong Enero 2, 2003, hindi ito naging hadlang upang ipagpatuloy ng Korte Suprema ang kasong administratibo. Ayon sa Korte, ang pagbibitiw sa tungkulin ay hindi nangangahulugan na maaaring takasan ng isang empleyado ang kanyang pananagutan para sa mga paglabag na nagawa niya noong siya ay nasa serbisyo pa. Binigyang-diin ng Korte Suprema ang prinsipyong ito sa pamamagitan ng pagbanggit sa kasong Re: Missing Exhibits and Court Properties in Regional Trial Court, Branch 4, Panabo City, Davao del Norte, na nagsasaad na ang hurisdiksyon ng Korte ay nananatili kahit pa nagbitiw na sa tungkulin ang respondent.

    Sa desisyon ng Korte Suprema, pinagtibay nito ang findings ng OCA na si Catena ay guilty ng gross dishonesty. Binigyang-diin ng Korte ang kanyang pananahimik sa harap ng mga akusasyon bilang isang pag-amin sa katotohanan ng mga ito. Sinabi ng Korte:

    “What her silence signified was that she had no desire to clear her name and to save her employment in the Judiciary. Worse, her silence now also signifies that she had nothing to say in her own defense, because it was naturally expected of her based on the natural instinct of man for self-preservation to resist the serious charge if it was untrue and unfair. Her silence in the face of the accusation of gross dishonesty was justifiably construed as her implied admission of the truth thereof.”

    Dahil hindi na maaaring ipataw ang parusang dismissal dahil sa kanyang resignation, nagpataw ang Korte Suprema ng multa na katumbas ng anim na buwang suweldo ni Catena sa kanyang dating posisyon. Bukod pa rito, pinatawan din siya ng perpetual disqualification o permanenteng diskwalipikasyon na makapagtrabaho sa anumang sangay ng gobyerno.

    PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON: KATAPATAN BILANG PAMANTAYAN SA SERBISYO PUBLIKO

    Ang kaso ni Catena ay nagbibigay ng ilang mahahalagang aral, lalo na para sa mga empleyado ng gobyerno at mga nagbabalak pumasok sa serbisyo publiko. Una, ang katapatan ay hindi matatawarang pamantayan sa serbisyo publiko. Hindi lamang sapat na maging mahusay sa trabaho; kailangan ding maging tapat at may integridad. Ang anumang uri ng kasinungalingan, lalo na kung ito ay may kinalaman sa mga kwalipikasyon para sa posisyon, ay maaaring magresulta sa malubhang parusa.

    Pangalawa, ang pagbibitiw sa tungkulin ay hindi isang paraan upang takasan ang pananagutan. Kung ang isang empleyado ay nakagawa ng paglabag habang nasa serbisyo pa, mananatili ang hurisdiksyon ng awtoridad na imbestigahan at parusahan siya, kahit pa nagbitiw na siya sa tungkulin.

    Pangatlo, ang pananahimik sa harap ng akusasyon ay maaaring ituring na pag-amin. Mahalaga na maghain ng depensa at ipaliwanag ang iyong panig kung ikaw ay inaakusahan ng paglabag. Ang pagtanggi na magsalita ay maaaring gamitin laban sa iyo.

    Mga Pangunahing Aral Mula sa Kaso ni Catena:

    • Maging Tapat sa Lahat ng Oras: Ang katapatan ay pundasyon ng serbisyo publiko.
    • Resignation ay Hindi Proteksyon: Hindi ka makakatakas sa pananagutan sa pamamagitan ng pagbibitiw.
    • Huwag Manahimik Kung Inaakusahan: Ipahayag ang iyong depensa.
    • Malubhang Parusa sa Dishonesty: Maaaring matanggal sa serbisyo at permanenteng madiskwalipika.

    MGA KARANIWANG TANONG (FAQ)

    Tanong 1: Ano ang ibig sabihin ng “gross dishonesty” o malubhang hindi pagiging tapat?
    Sagot: Ito ay tumutukoy sa malubha at sadyang paggawa ng kasinungalingan o panlilinlang, lalo na kung ito ay may kinalaman sa tungkulin sa serbisyo publiko. Kabilang dito ang pagbibigay ng maling impormasyon tungkol sa iyong kwalipikasyon, eligibility, o iba pang mahahalagang detalye.

    Tanong 2: Ano ang mga posibleng parusa para sa gross dishonesty sa serbisyo sibil?
    Sagot: Ayon sa Revised Uniform Rules, ang gross dishonesty ay mapaparusahan ng pagkakatanggal sa serbisyo kahit sa unang pagkakasala pa lamang. Maaari rin itong magresulta sa pagkansela ng eligibility, forfeiture ng retirement benefits, at permanenteng diskwalipikasyon na makapagtrabaho sa gobyerno.

    Tanong 3: Kung nag-resign na ako, maaari pa rin ba akong maparusahan sa kasong administratibo?
    Sagot: Oo. Ang resignation ay hindi hadlang sa pagpapatuloy ng kasong administratibo kung ang paglabag ay nagawa noong ikaw ay nasa serbisyo pa. Maaari ka pa rin maparusahan, bagama’t ang parusang dismissal ay maaaring mapalitan ng multa.

    Tanong 4: Ano ang dapat kong gawin kung may nakita akong pagkakamali sa aking Personal Data Sheet (PDS) pagkatapos kong maisumite ito?
    Sagot: Agad na ipagbigay-alam sa iyong Human Resources Department o sa awtoridad na may kinalaman. Magsumite ng corrected PDS at ipaliwanag ang pagkakamali. Ang kusang pagtutuwid ay mas mainam kaysa hayaang matuklasan ang pagkakamali sa ibang pagkakataon.

    Tanong 5: Maaari bang magsimula ang kasong administratibo batay lamang sa isang anonymous complaint?
    Sagot: Oo, maaari. Tulad ng sa kaso ni Catena, nagsimula ito sa isang anonymous complaint. Bagama’t anonymous, kung may sapat na batayan at ebidensya ang sumbong, maaaring ituloy ang imbestigasyon.

    May katanungan ka ba tungkol sa administrative cases o serbisyo sibil? Ang ASG Law ay eksperto sa mga usaping administratibo at handang tumulong sa iyo. Huwag mag-atubiling makipag-ugnayan sa amin para sa konsultasyon. Magpadala ng email sa hello@asglawpartners.com o kontakin kami dito.


    Source: Supreme Court E-Library
    This page was dynamically generated
    by the E-Library Content Management System (E-LibCMS)

  • Huwag Magpraktis ng Abogasya Kung Hindi Abogado: Aral Mula sa Kaso ni Monilla

    n

    Huwag Magpraktis ng Abogasya Kung Hindi Abogado: Aral Mula sa Kaso ni Monilla

    n

    A.M. No. P-11-2980 (Formerly OCA I.P.I. No. 08-3016-P), June 10, 2013

    nn

    INTRODUKSYON

    n

    Sa ating lipunan, maraming pagkakataon kung saan nangangailangan tayo ng tulong legal. Mula sa pag-aayos ng mana hanggang sa pagharap sa mga usaping pangnegosyo, mahalaga ang gabay ng isang abogado. Ngunit paano kung ang taong lumalapit sa iyo para mag-alok ng serbisyong legal ay hindi naman talaga abogado? Ito ang sentro ng kaso ni Leticia A. Arienda laban kay Evelyn A. Monilla, isang court stenographer na napatunayang nagkasala sa paglabag saCode of Conduct para sa mga empleyado ng hukuman dahil sa pagpraktis ng abogasya nang walang lisensya.

    nn

    Sa kasong ito, inireklamo ni Arienda si Monilla dahil umano sa pag-alok ng serbisyo para ayusin ang estate ng yumaong ina ni Arienda. Ayon kay Arienda, tumanggap pa umano si Monilla at ang kanyang asawa ng bayad para dito, ngunit hindi naman naisagawa ang serbisyo. Ang pangunahing tanong dito ay kung tama ba ang ginawa ni Monilla, isang empleyado ng korte, na maghanda ng extrajudicial settlement at tumanggap ng bayad para rito, gayong hindi naman siya abogado.

    nn

    KONTEKSTONG LEGAL: ANG PAGSASAGAWA NG ABOGASYA SA PILIPINAS

    n

    Ayon sa Korte Suprema, ang “pagsasagawa ng abogasya” ay hindi lamang limitado sa pagharap sa korte. Kasama rin dito ang anumang aktibidad, sa loob o labas man ng korte, na nangangailangan ng aplikasyon ng batas, legal na pamamaraan, kaalaman, kasanayan, at karanasan sa abogasya. Ito ay ayon sa depinisyon na ibinigay sa kasong Cayetano v. Monsod:

    nn

    “Practice of law means any activity, in or out of court, which requires the application of law, legal procedure, knowledge, training and experience. ‘To engage in the practice of law is to perform those acts which are characteristics of the profession. Generally, to practice law is to give notice or render any kind of service, which device or service requires the use in any degree of legal knowledge or skill.’

  • Etikal na Pag-uugali ng mga Public Servant: Pag-iwas sa Conflict of Interest Para sa Tapat na Serbisyo Publiko

    Pagpapanatili ng Integrity: Bakit Mahalaga ang Etikal na Pag-uugali Para sa mga Public Servant

    G.R. No. 172334, June 05, 2013

    INTRODUKSYON

    Sa bawat araw, ang mga public servant ay inaasahang maglilingkod nang tapat at may integridad. Ngunit paano kung ang kanilang personal na interes ay sumasalungat sa kanilang tungkulin sa publiko? Ang kasong ito ni Dr. Zenaida P. Pia laban kay Overall Deputy Ombudsman Margarito P. Gervacio, Jr. ay nagpapakita kung bakit mahalaga ang etikal na pag-uugali at kung paano ito nakaaapekto sa serbisyo publiko. Si Dr. Pia, isang propesor sa Polytechnic University of the Philippines (PUP), ay nasuspinde dahil sa pagbebenta ng kanyang aklat sa kanyang mga estudyante. Ang pangunahing tanong: Maituturing ba itong “Conduct Prejudicial to the Best Interest of the Service” at karapat-dapat ba siyang maparusahan?

    KONTEKSTONG LEGAL

    Ang kasong ito ay umiikot sa konsepto ng “Conduct Prejudicial to the Best Interest of the Service,” isang kategorya ng paglabag sa ilalim ng batas administratibo sa Pilipinas. Hindi ito nangangailangan ng korapsyon o malversation ng pondo. Sapat na na ang kilos ng isang public servant ay nakasisira sa imahe at integridad ng serbisyo publiko. Ayon sa Republic Act No. 6713, o ang “Code of Conduct and Ethical Standards for Public Officials and Employees,” mandato ng estado na itaguyod ang mataas na pamantayan ng etika at responsibilidad sa serbisyo publiko. Partikular na binabanggit sa Seksyon 4(c) nito na ang mga public official at empleyado ay dapat “igalang sa lahat ng oras ang mga karapatan ng iba, at pigilan ang sarili sa paggawa ng mga kilos na salungat sa batas, mabuting moralidad, magandang kaugalian, patakaran ng publiko, kaayusan ng publiko, kaligtasan ng publiko at interes ng publiko.”

    Sa konteksto ng mga guro, lalo na sa isang state university tulad ng PUP, mayroong inaasahang mataas na antas ng propesyonalismo at etika. Bagama’t si Dr. Pia ay nagtanggol na ang Code of Ethics for Professional Teachers ay hindi sumasaklaw sa kanya bilang propesor sa tertiary level, binigyang-diin ng Korte Suprema na ang kanyang pananagutan ay nakabatay sa paglabag sa regulasyon ng PUP at sa pangkalahatang Code of Conduct para sa mga public servant. Mahalaga rin ang konsepto ng “moral ascendancy” ng isang guro sa kanyang estudyante. Dahil sa posisyon ng awtoridad at impluwensya, ang anumang alok o pakiusap ng isang guro sa kanyang estudyante ay maaaring ituring na isang uri ng “compulsion” o sapilitan, kahit hindi tahasang pinilit.

    PAGSUSURI NG KASO

    Nagsimula ang kaso nang magreklamo si Dr. Roman Dannug, ang Dean ng College of Economics, Finance and Politics (CEFP) ng PUP, laban kay Dr. Pia. Ayon kay Dannug, direktang nagbebenta si Dr. Pia ng aklat na “Organization Development Research Papers” sa kanyang mga estudyante sa halagang P120.00 bawat kopya. Ito raw ay paglabag sa Code of Ethics for Professional Teachers at mga memorandum ng PUP laban sa pagbebenta ng mga materyales ng mga faculty member sa estudyante. Dagdag pa, pinaniniwalaang overpriced ang aklat dahil ito ay bound machine copies lamang ng research papers ng dating estudyante.

    Depensa ni Dr. Pia, hindi niya pinilit ang mga estudyante na bumili at nagsumite pa siya ng certification mula sa mga estudyanteng bumili. Sinabi rin niyang attendance sheet lamang ang listahan ng mga estudyante na isinumite ni Dannug, hindi listahan ng bumili ng aklat.

    Gayunpaman, hindi kinatigan ng Ombudsman ang depensa ni Dr. Pia. Ayon sa Ombudsman, “It is of no moment that the students were not forced to buy the book. It stands to reason that the respondent [Pia], as teacher, exercises moral ascendancy over her students, such that an offer made by her directed to the students, to buy something from her, operates as a compulsion which the students [cannot] easily avoid.” Natagpuan si Dr. Pia na guilty ng Conduct Prejudicial to the Best Interest of the Service at sinuspinde ng anim na buwan.

    Umapela si Dr. Pia sa Court of Appeals (CA), ngunit ibinasura rin ang kanyang apela. Sinang-ayunan ng CA ang Ombudsman, na nagsasabing may sapat na ebidensya para patunayan ang pagkakasala ni Dr. Pia. Binigyang-diin pa ng CA na final na ang desisyon ng Ombudsman dahil na-file na lampas sa itinakdang oras ang apela ni Dr. Pia. Bagama’t kinatigan ng Korte Suprema ang argumento ni Dr. Pia na napapanahon ang kanyang apela sa CA base sa ruling sa kasong Fabian v. Desierto, hindi nito binawi ang finding of guilt.

    Sinabi ng Korte Suprema, “Both the Office of the Ombudsman and the CA have sufficiently identified Pia’s act that constitutes Conduct Prejudicial to the Best Interest of the Service. Although Pia questions the weight that should be accorded to the list of students attached to the complaint of Dannug, it is significant that she readily admitted having directly sold copies of the book/compilation ‘Organization Development Research Papers’ to her students…”. Dito, kinumpirma ng Korte Suprema ang desisyon ng CA at Ombudsman, pinapanatili ang suspensyon ni Dr. Pia.

    PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON

    Ang kasong ito ay nagbibigay ng mahalagang aral para sa lahat ng public servant, lalo na sa mga guro. Una, malinaw na ipinapakita nito na ang “Conduct Prejudicial to the Best Interest of the Service” ay isang malawak na konsepto na sumasaklaw hindi lamang sa direktang korapsyon kundi pati na rin sa mga kilos na nakasisira sa imahe ng serbisyo publiko. Kahit walang tahasang pagpilit o panloloko, ang pagbebenta ng aklat sa estudyante ay itinuring na pag-abuso sa posisyon at moral ascendancy ng isang guro.

    Pangalawa, binibigyang-diin nito ang kahalagahan ng pagsunod sa mga regulasyon at patakaran ng ahensya o institusyon. Nilabag ni Dr. Pia ang mga memorandum ng PUP na nagbabawal sa pagbebenta ng mga materyales sa estudyante. Ang pagsuway sa mga patakarang ito ay maaaring magresulta sa administrative liability.

    Pangatlo, ipinapaalala nito na ang mga desisyon ng Ombudsman ay agad na ipinatutupad kahit may apela pa. Kaya naman, mahalagang kumilos nang maingat at etikal ang mga public servant upang maiwasan ang mga kasong administratibo.

    SUSING ARAL

    • Panatilihin ang integridad at etika. Iwasan ang anumang kilos na maaaring magdulot ng conflict of interest o makasira sa imahe ng serbisyo publiko.
    • Sumunod sa mga patakaran at regulasyon. Alamin at sundin ang mga patakaran ng inyong ahensya o institusyon.
    • Maging maingat sa inyong mga kilos. Ang mga desisyon ng Ombudsman ay agad na ipinatutupad, kaya iwasan ang mga kilos na maaaring magresulta sa administrative liability.

    FREQUENTLY ASKED QUESTIONS (FAQ)

    Tanong 1: Ano ang ibig sabihin ng “Conduct Prejudicial to the Best Interest of the Service”?
    Sagot: Ito ay isang kategorya ng paglabag administratibo na sumasaklaw sa mga kilos ng isang public servant na nakasisira sa imahe at integridad ng serbisyo publiko. Hindi kailangang may korapsyon o panloloko para maituring itong paglabag.

    Tanong 2: Saklaw ba ng “Conduct Prejudicial to the Best Interest of the Service” ang pagbebenta ng guro ng aklat sa kanyang estudyante?
    Sagot: Oo, maaaring saklaw ito, lalo na kung mayroong regulasyon na nagbabawal nito at kung inaabuso ng guro ang kanyang moral ascendancy sa estudyante.

    Tanong 3: Final at executory na ba agad ang desisyon ng Ombudsman?
    Sagot: Oo, ayon sa batas at jurisprudence, ang mga desisyon ng Ombudsman ay agad na ipinatutupad kahit may apela pa.

    Tanong 4: Ano ang mga posibleng parusa para sa “Conduct Prejudicial to the Best Interest of the Service”?
    Sagot: Ang parusa ay maaaring mula suspension, dismissal, hanggang disqualification from public office, depende sa bigat ng paglabag.

    Tanong 5: Paano maiiwasan ang “Conduct Prejudicial to the Best Interest of the Service”?
    Sagot: Panatilihin ang etika at integridad sa serbisyo publiko. Iwasan ang conflict of interest at sundin ang lahat ng patakaran at regulasyon. Maging responsable at tapat sa paglilingkod sa publiko.

    Naranasan mo ba ang ganitong sitwasyon o may katanungan ka tungkol sa administrative cases at ethical standards para sa mga public servants? Huwag mag-atubiling kumonsulta sa ASG Law. Kami ay eksperto sa administrative law at handang tumulong sa iyo. Makipag-ugnayan sa amin ngayon din!

    Email: hello@asglawpartners.com

    O bisitahin ang aming Contact page: dito

  • Asal na Nararapat: Pananagutan ng mga Kawani ng Hukuman sa Loob at Labas ng Trabaho

    Ang Nararapat na Asal: Gabay Para sa mga Kawani ng Hukuman sa Loob at Labas ng Trabaho

    A.M. No. P-12-3073 [Formerly A.M. OCA I.P.I. No. 08-2984-P), April 03, 2013

    Ang kasong Bonono, Jr. vs. Sunit ay nagbibigay-linaw sa mataas na pamantayan ng asal na inaasahan sa lahat ng kawani ng hukuman, maging sa kanilang personal na buhay. Ipinapakita nito na ang pagiging kawani ng hukuman ay hindi lamang trabaho, kundi isang panawagan na magpakita ng magandang halimbawa sa publiko sa lahat ng oras.

    Introduksyon

    Madalas nating iniuugnay ang pananagutan sa trabaho lamang, ngunit ang kasong ito ay nagpapaalala sa atin na para sa mga kawani ng hukuman, ang kanilang responsibilidad ay umaabot pa sa labas ng opisina. Isipin na lamang kung ang isang sheriff, na dapat ay simbolo ng kaayusan at batas, ay sangkot sa isang kaguluhan sa pampublikong lugar. Ano ang implikasyon nito sa imahe ng hukuman?

    Sa kasong Bonono, Jr. at Ravelo-Camingue vs. Sunit, inireklamo si Jaime Dela Peña Sunit, Sheriff IV ng Regional Trial Court ng Surigao City, dahil sa umano’y pag-abuso sa awtoridad at pagiging hindi karapat-dapat na opisyal ng korte. Ang reklamo ay nag-ugat sa insidente kung saan, habang nasa isang kainan, nakipagtalo at nanakit umano si Sunit, at nagmayabang pa gamit ang kanyang posisyon sa korte. Ang pangunahing tanong dito ay: Maaari bang managot ang isang kawani ng hukuman sa mga pagkilos na hindi direktang konektado sa kanyang opisyal na tungkulin?

    Legal na Konteksto

    Ang batayan ng pananagutan ng mga kawani ng hukuman ay nakaugat sa prinsipyo ng public trust. Ayon sa ating Korte Suprema, ang mga empleyado ng hudikatura ay dapat maging huwaran ng katapatan at integridad, hindi lamang sa kanilang mga tungkulin sa trabaho, kundi pati na rin sa kanilang personal na pakikitungo sa ibang tao. Layunin nito na mapanatili ang magandang pangalan at reputasyon ng mga korte sa komunidad.

    Ang Conduct Unbecoming a Court Employee o Asal na Hindi Nararapat sa Kawani ng Hukuman ay itinuturing na isang uri ng misconduct o pag-uugaling hindi tama. Bagama’t hindi kasing bigat ng Grave Misconduct, ito ay sapat na dahilan para sa administratibong pananagutan. Mahalagang tandaan na ayon sa kasong ito, hindi kinakailangan na ang misconduct ay may direktang kaugnayan sa trabaho para mapanagot ang isang kawani. Kahit ang mga personal na pagkilos na nagpapakita ng hindi kanais-nais na asal ay maaaring magresulta sa parusa.

    Ayon sa Uniform Rules on Administrative Cases in the Civil Service, ang Simple Misconduct ay isang less grave offense. Para sa unang pagkakasala, ang parusa ay suspensyon ng isang buwan at isang araw hanggang anim na buwan. Ang ikalawang pagkakasala ay maaaring humantong sa pagkatanggal sa serbisyo.

    Sa kaso ring ito binigyang diin ng Korte Suprema ang kahulugan ng Grave Abuse of Authority. Ito ay isang uri ng pagmamalabis sa kapangyarihan kung saan ginagamit ng isang opisyal ang kanyang posisyon para manakit o magdulot ng pinsala sa iba. Ngunit, mahalaga na ang aksyon na ito ay ginawa “under color of his office” o gamit ang kanyang posisyon bilang opisyal. Dito sa kaso ni Sunit, bagama’t nagpakilala siya bilang sheriff, ang kanyang mga aksyon sa kainan ay hindi direktang ginawa gamit ang kanyang awtoridad bilang sheriff.

    Pagbusisi sa Kaso

    Nagsimula ang kaso nang maghain ng magkahiwalay na reklamo sina Antioco Bonono, Jr. at Victoria Ravelo-Camingue laban kay Sheriff Sunit. Ayon sa mga reklamo, noong Agosto 15, 2008, habang nagkakasiyahan sa isang kainan, bigla na lamang umanong hinamon ni Sunit si Bonono, Jr. ng away. Nang pigilan ni Camingue, siya naman ang sinipa ni Sunit. Pagkatapos nito, naghiyaw umano si Sunit ng “Taga korte ako, Jawa kamo, Sheriff ako” habang winawagayway ang kanyang badge.

    Sa imbestigasyon, iba ang bersyon ni Sunit. Sinabi niya na nag-uusap lamang sila ng kaibigan nang maaaring naitaas niya ang kanyang boses at nabundol ang kanyang bote ng beer sa mesa. Inakala umano ni Bonono, Jr. na siya ang pinaparinggan kaya’t sinipa siya nito sa binti. Dahil dito, gumanti umano siya at maaaring nasipa niya si Camingue nang hindi sinasadya.

    Bagama’t nagpatawad na si Bonono, Jr. kay Sunit, itinuloy ni Camingue ang kaso. Depensa ni Sunit, hindi siya dapat managot dahil ang insidente ay nangyari noong siya ay off-duty at walang kaugnayan sa kanyang trabaho. Inamin niya na sinabi niya ang “I’m with the Court, you’re evil and I’m a sheriff,” ngunit dahil lamang daw ito sa galit.

    Gayunpaman, kinontra ng Korte Suprema ang depensa ni Sunit. Ibinatay ng Korte ang kanilang desisyon sa testimonya ni Merlita Catay, ang may-ari ng kainan, na nagpatunay sa bersyon ng mga complainant. Ayon kay Catay, bago pa man manakit si Sunit, nagpapakita na ito ng mapanghamong asal sa ibang customer sa pamamagitan ng pagpukpok ng bote ng beer sa mesa.

    Narito ang ilan sa mga susing punto sa naging pagpapasya ng Korte Suprema:

    • Hindi baleng hindi konektado sa trabaho ang pagkilos: “It matters not that his acts were not work-related. Employees of the judiciary should be living examples of uprightness, not only in the performance of official duties, but also in their personal and private dealings with other people, so as to preserve at all times the good name and standing of the courts in the community.”
    • Ang asal ni Sunit ay hindi katanggap-tanggap: “The behavior of the respondent is tantamount to an arrogant and disrespectful officer of the court which should not be countenanced.”
    • Simple Misconduct, hindi Grave Abuse of Authority: Bagama’t hindi Grave Abuse of Authority ang ginawa ni Sunit dahil hindi ito direktang konektado sa kanyang tungkulin bilang sheriff, napatunayan siyang nagkasala ng Conduct Unbecoming a Court Employee, na itinuturing na Simple Misconduct.

    Dahil dito, pinatawan ng Korte Suprema si Sunit ng suspensyon ng isang buwan at isang araw na walang sweldo.

    Praktikal na Implikasyon

    Ang kasong ito ay nagbibigay ng mahalagang aral hindi lamang sa mga kawani ng hukuman, kundi sa lahat ng empleyado ng gobyerno. Ipinapakita nito na ang pananagutan natin bilang lingkod bayan ay hindi natatapos sa oras ng trabaho o sa loob ng opisina. Ang ating asal, maging sa pribadong buhay, ay maaaring makaapekto sa imahe ng ating institusyon.

    Para sa mga kawani ng hukuman, lalong mahalaga ang kasong ito. Sila ay inaasahan na maging modelo ng integridad at kaayusan. Ang anumang pagkilos na sumasalungat dito, kahit hindi direktang konektado sa trabaho, ay maaaring magdulot ng administratibong pananagutan.

    Mahahalagang Aral:

    • Mataas na Pamantayan ng Asal: Ang mga kawani ng hukuman ay inaasahan na magpakita ng mataas na pamantayan ng asal sa lahat ng oras, sa loob at labas ng trabaho.
    • Pananagutan sa Pribadong Buhay: Ang mga personal na pagkilos na hindi karapat-dapat ay maaaring maging sanhi ng administratibong pananagutan.
    • Imahe ng Hukuman: Ang asal ng bawat kawani ay nakaaapekto sa pangkalahatang imahe at respeto sa hukuman.

    Mga Madalas Itanong (FAQ)

    Tanong 1: Ano ang ibig sabihin ng “Conduct Unbecoming a Court Employee”?
    Sagot: Ito ay tumutukoy sa mga pagkilos o asal ng isang kawani ng hukuman na hindi naaayon sa inaasahang pamantayan ng pag-uugali at integridad, na maaaring makasira sa imahe ng hukuman.

    Tanong 2: Kailangan bang may direktang koneksyon sa trabaho ang misconduct para maparusahan?
    Sagot: Hindi. Ayon sa kasong Bonono, Jr. vs. Sunit, kahit ang mga personal na pagkilos na hindi konektado sa opisyal na tungkulin ay maaaring maging sanhi ng administratibong pananagutan kung ito ay maituturing na “Conduct Unbecoming”.

    Tanong 3: Ano ang posibleng parusa sa “Simple Misconduct”?
    Sagot: Para sa unang pagkakasala, ang parusa ay suspensyon ng isang buwan at isang araw hanggang anim na buwan. Para sa ikalawang pagkakasala, maaaring dismissal.

    Tanong 4: Ano ang pagkakaiba ng “Simple Misconduct” sa “Grave Misconduct”?
    Sagot: Ang “Grave Misconduct” ay mas mabigat na pagkakasala na karaniwang kinasasangkutan ng korapsyon, panloloko, o iba pang malubhang paglabag sa tungkulin. Ang “Simple Misconduct” naman ay mas magaan at tumutukoy sa mga asal na hindi nararapat ngunit hindi kasing bigat ng “Grave Misconduct”.

    Tanong 5: Paano kung nagawa ko ang isang pagkakamali sa labas ng trabaho, dapat ba akong mag-alala kung ako ay isang kawani ng hukuman?
    Sagot: Kung ang iyong pagkakamali ay maituturing na “Conduct Unbecoming” at nakarating ito sa kaalaman ng hukuman, maaari kang maharap sa administratibong kaso. Mahalaga na maging maingat sa ating asal sa lahat ng oras, lalo na kung tayo ay kawani ng hukuman.

    Kung mayroon kang katanungan o nangangailangan ng legal na payo hinggil sa administratibong kaso at pananagutan ng mga kawani ng gobyerno, huwag mag-atubiling kumonsulta sa ASG Law. Kami ay may mga eksperto sa larangan na ito na handang tumulong sa iyo. Makipag-ugnayan dito o mag-email sa hello@asglawpartners.com.


    Source: Supreme Court E-Library
    This page was dynamically generated
    by the E-Library Content Management System (E-LibCMS)