Ang kasong ito ay tumatalakay sa limitasyon ng kapangyarihan ng mga stockholders na magsampa ng kaso para sa korporasyon nang walang pahintulot ng Board of Directors. Ipinunto ng Korte Suprema na ang derivative suit, o ang pag-akyat ng stockholder sa ngalan ng korporasyon, ay nararapat lamang kung naubos na ang lahat ng ibang remedyo at ang Board ay nagpabaya o sangkot sa mismong pagkakamali. Ang pagiging mayorya ng stockholder ay hindi sapat para payagan ang direktang pag-akyat sa kaso kung mayroon namang remedyo sa pamamagitan ng Board. Ang desisyon na ito ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng Board of Directors sa pamamalakad ng korporasyon at nagtatakda ng malinaw na hangganan sa kung kailan maaaring gumawa ng aksyon ang mga stockholders nang direkta sa ngalan ng korporasyon.
Agawan sa Lupa ng Pamilya: Kailan Maaaring Kumilos ang Isang Stockholder nang Walang Basbas ng Korporasyon?
Nagsimula ang kaso nang magpatayo si Angelita F. Ago ng mga imprastraktura sa lupa ng Ago Realty & Development Corporation (ARDC) nang walang pahintulot ng Board of Directors. Dahil dito, nagsampa ng kaso ang ARDC, sa pamamagitan ng mga stockholder na sina Emmanuel F. Ago at Corazon Castañeda-Ago, laban kay Angelita. Ang pangunahing isyu rito ay kung may karapatan ba sina Emmanuel at Corazon na kumatawan sa ARDC sa kaso nang walang pahintulot ng Board of Directors.
Ang Korte Suprema ay nagbigay-linaw sa kasaysayan ng batas pangkorporasyon sa Pilipinas, mula sa Spanish Code of Commerce hanggang sa kasalukuyang Revised Corporation Code. Binigyang-diin nito na ang mga korporasyon ay nilikha ng batas at mayroon lamang mga kapangyarihang ibinigay sa kanila. Ang isa sa mga kapangyarihang ito ay ang kapangyarihang magdemanda, na ayon sa batas, ay nakasalalay sa Board of Directors.
Kadalasan, ang isang kaso na isinampa ng korporasyon nang walang awtorisasyon mula sa Board of Directors ay maaaring ibasura dahil sa kawalan ng sanhi ng aksyon. Ngunit mayroong mga eksepsiyon sa panuntunang ito, kung saan maaaring magsampa ng kaso ang mga minoridad na stockholders sa ngalan ng korporasyon sa pamamagitan ng derivative suit. Ayon sa Korte sa kasong Chua v. Court of Appeals, ang derivative suit ay “isang kaso ng isang shareholder upang ipatupad ang isang sanhi ng aksyon ng korporasyon.”
“Kung ang mga akto na inirereklamo ay bumubuo ng isang mali sa korporasyon mismo, ang sanhi ng aksyon ay pagmamay-ari ng korporasyon at hindi sa indibidwal na stockholder o miyembro.”
Sa kasong ito, sinabi ng Court of Appeals na dahil ang mga ari-arian ay nakapangalan sa ARDC, ang kaso ay dapat ituring na isang derivative suit. Bilang resulta, dapat sanang nakakuha muna sina Emmanuel at Corazon ng resolusyon mula sa Board of Directors na nagpapahintulot sa kanila na maghain ng kaso. Subalit, hindi kinatigan ng Korte Suprema ang argumentong ito.
Ayon sa Korte, hindi kailangan ang resolusyon ng board sa pag-uumpisa ng isang derivative suit. Dahil ang Board of Directors ang siyang nagkasala sa tiwalang ibinigay sa kanila ng mga stockholders, hindi na kailangang kumuha ng awtoridad mula sa kanila para maghain ng kaso. Dagdag pa rito, hindi maituturing na derivative suit ang kaso dahil hindi naubos ang lahat ng legal na remedyo bago isampa ang kaso.
Isa sa mga mahahalagang rekisito ng derivative suit ay ang paggamit ng lahat ng makatuwirang pagsisikap upang maubos ang lahat ng mga remedyo na magagamit sa ilalim ng mga articles of incorporation, by-laws, at batas na namamahala sa korporasyon. Sa kasong ito, nabigo sina Emmanuel at Corazon na ipakita na ginawa nila ang lahat ng kanilang makakaya upang malutas ang problema sa loob ng korporasyon bago nagsampa ng kaso.
Maliban pa rito, ang derivative suit ay isang remedyo na nakabatay sa equity at huling pagpipilian. Samakatuwid, kung mayroong ibang remedyo na magagamit, tulad ng pagpapakilos sa Board of Directors na maghain ng kaso, hindi dapat payagan ang isang stockholder na magsampa ng derivative suit.
Ang Korte ay nagbigay-diin sa kahalagahan ng Board of Directors sa pamamalakad ng korporasyon. Hindi maaaring pahintulutan ang mga mayoryang shareholders na balewalain ang pagbuo ng isang board at direktang pamahalaan ang korporasyon. Sa huli, pinagtibay ng Korte Suprema ang desisyon ng Court of Appeals, na nagpapawalang-saysay sa kasong isinampa nina Emmanuel at Corazon.
FAQs
Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? | Kung may karapatan ba ang mga stockholders na magsampa ng kaso para sa korporasyon nang walang pahintulot ng Board of Directors. |
Ano ang derivative suit? | Ang derivative suit ay kaso na isinampa ng isang stockholder sa ngalan ng korporasyon upang ipagtanggol ang mga karapatan ng korporasyon laban sa mga opisyal o third parties na nagdulot ng pinsala sa korporasyon. |
Kailangan ba ng pahintulot ng Board of Directors bago magsampa ng derivative suit? | Hindi na kailangan ang pahintulot ng Board of Directors kung sila mismo ang sangkot sa pagkakamali o kung nabigo silang kumilos upang itama ang pagkakamali. |
Anong mga remedyo ang dapat maubos bago magsampa ng derivative suit? | Dapat maubos muna ang lahat ng remedyo na available sa ilalim ng mga articles of incorporation, by-laws, at mga batas na namamahala sa korporasyon bago magsampa ng derivative suit. |
Ano ang papel ng Board of Directors sa pamamalakad ng korporasyon? | Ang Board of Directors ang may hawak ng kapangyarihan para pamahalaan at kontrolin ang mga ari-arian ng korporasyon, at sila rin ang may kapangyarihang magdesisyon kung magsampa ng kaso sa ngalan ng korporasyon. |
Ano ang ibig sabihin ng close corporation? | Ang close corporation ay isang korporasyon na ang mga shares ay limitado sa ilang miyembro ng pamilya o malalapit na kaibigan, at hindi ibinebenta sa publiko. |
Maari bang direkta mag-manage ang mga shareholders sa isang close corporation? | Maari, kung nakasaad sa articles of incorporation na ang mga stockholders ang siyang mag-manage imbes na Board of Directors. |
Ano ang epekto ng kawalan ng Board of Directors sa kapangyarihan ng Presidente ng korporasyon? | Kung walang Board of Directors, walang saysay ang pagiging Presidente, dahil kailangan niyang maging Director din. |
Ang kasong ito ay nagpapakita ng kahalagahan ng pagsunod sa tamang proseso sa pamamalakad ng korporasyon at ang limitasyon ng kapangyarihan ng mga stockholders na kumilos sa ngalan ng korporasyon nang walang pahintulot ng Board of Directors. Ipinapaalala nito na ang derivative suit ay nararapat lamang na gamitin bilang huling pagpipilian, kapag naubos na ang lahat ng ibang remedyo.
For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.
Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: AGO REALTY & DEVELOPMENT CORPORATION (ARDC) v. DR. ANGELITA F. AGO, G.R No. 211203, October 16, 2019