Sa kasong ito, pinagtibay ng Korte Suprema na ang isang empleyado ng gobyerno ay maaaring pa ring managot sa administratibong kaso kahit nagretiro na, lalo na kung ang pagreretiro ay kusang-loob at may layuning takasan ang mga parusa. Hindi sapat na depensa ang pagreretiro upang maiwasan ang pananagutan kung ang layunin ay umiwas sa posibleng kaso. Ang desisyong ito ay nagbibigay-diin na ang mga opisyal ng gobyerno ay hindi maaaring gumamit ng pagreretiro bilang isang paraan upang takasan ang kanilang mga responsibilidad at pananagutan sa ilalim ng batas.
Pagretiro ba’y Proteksyon? Ang Kwento ng Dishonesty sa Unibersidad ng Makati
Ang kasong ito ay nag-ugat sa isang administratibong reklamo na isinampa laban kay Teodora T. Hermosura, isang dating empleyado ng University of Makati (UMAK), dahil sa umano’y hindi pagremit ng mga koleksyon sa kanyang ahente sa isang negosyo ng pagpapautang. Ang pangunahing tanong dito ay kung maaaring managot pa rin si Hermosura sa administratibong kaso matapos siyang magretiro mula sa UMAK.
Ayon sa mga pangyayari, si Brenda Ortiz, isang negosyante sa pagpapautang, ay nagreklamo laban kay Hermosura dahil sa hindi umano pagremit ng mga koleksyon na nagkakahalaga ng mahigit P40,000,000.00. Si Hermosura ay nagtrabaho bilang Computer Operator II sa UMAK at nagretiro noong Hunyo 15, 2008. Sinasabi ni Ortiz na si Hermosura ay kanyang ahente sa kanyang negosyo, na nangongolekta ng mga bayad sa mga umuutang at dapat sanang iremit ang mga ito sa kanya. Ngunit, hindi umano ito ginawa ni Hermosura.
Dahil dito, nagsampa si Ortiz ng reklamo sa Office of the Ombudsman. Ang Ombudsman ay nagdesisyon na si Hermosura ay nagkasala ng dishonesty at ipinataw ang parusang pagkansela ng eligibility, pag forfeits ng retirement benefits, at perpetual disqualification sa pagtatrabaho sa gobyerno. Hindi sumang-ayon si Hermosura sa desisyong ito at umapela sa Court of Appeals (CA).
Binawi ng CA ang desisyon ng Ombudsman, na sinasabing hindi maaaring managot si Hermosura dahil wala umanong sapat na ebidensya na nagretiro siya upang maiwasan ang pagsampa ng kaso laban sa kanya. Binigyang-diin ng CA ang kaso ng Office of the Ombudsman vs. Andutan, Jr., kung saan sinabi ng Korte Suprema na ang isang retiradong opisyal ay hindi na maaaring sampahan ng kasong administratibo maliban kung napatunayang ang kanyang pagreretiro ay ginawa upang takasan ang kaso. Inapela ng Ombudsman ang desisyon ng CA sa Korte Suprema.
Sa pagdinig ng Korte Suprema, binaliktad nito ang desisyon ng CA. Sinabi ng Korte na ang boluntaryong pagretiro ni Hermosura matapos makatanggap ng demand letters mula sa abogado ni Ortiz ay nagpapakita na may layunin siyang iwasan ang posibleng kasong administratibo. Ang Korte ay nagbanggit din ng kaso ng Bangko Sentral ng Pilipinas v. Office of the Ombudsman and Jamorabo, kung saan sinabi na ang boluntaryong paghiwalay sa serbisyo ay hindi hadlang sa pagsampa ng kaso kung ang layunin ay takasan ang pananagutan.
Sinuri ng Korte ang mga patakaran tungkol sa dishonesty at napagpasyahan na si Hermosura ay nagkasala lamang ng simpleng dishonesty. Ayon sa Civil Service Commission (CSC) Resolution No. 06-0538, ang dishonesty ay maaaring uriin bilang serious, less serious, o simple. Sa kaso ni Hermosura, walang sapat na ebidensya upang ituring ang kanyang dishonesty bilang serious dahil hindi naman ito nagdulot ng malaking pinsala sa gobyerno o may kaugnayan sa kanyang mga tungkulin. Ang simpleng dishonesty ay may parusang suspensyon ng isang buwan at isang araw hanggang anim na buwan para sa unang pagkakasala. Dahil nagretiro na si Hermosura, ang Korte ay nagpataw ng parusang pagmulta na katumbas ng kanyang sahod sa loob ng anim na buwan, na ibabawas sa kanyang retirement benefits.
Sa kinalabasan ng kaso, nagbigay linaw ang Korte Suprema na hindi maaaring gamitin ang pagreretiro bilang isang ligtas na paraan upang takasan ang responsibilidad sa mga pagkakamali sa tungkulin. Ang boluntaryong pagretiro ay hindi awtomatikong nagpapawalang-bisa sa mga kasong administratibo, lalo na kung may indikasyon na ito ay ginawa upang maiwasan ang pananagutan.
FAQs
Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? | Kung maaaring pa ring managot ang isang empleyado ng gobyerno sa isang administratibong kaso kahit nagretiro na. |
Ano ang naging batayan ng Ombudsman sa pagpataw ng parusa? | Natuklasan ng Ombudsman na si Hermosura ay nagkasala ng dishonesty dahil sa hindi pagremit ng mga koleksyon. |
Bakit binawi ng Court of Appeals ang desisyon ng Ombudsman? | Ayon sa CA, walang sapat na ebidensya na nagretiro si Hermosura upang takasan ang kaso. |
Ano ang naging desisyon ng Korte Suprema? | Binaliktad ng Korte Suprema ang desisyon ng CA at sinabing si Hermosura ay nagkasala ng simpleng dishonesty. |
Bakit itinuring ng Korte Suprema na simpleng dishonesty lamang ang nagawa ni Hermosura? | Dahil ang kanyang pagkilos ay hindi nagdulot ng malaking pinsala sa gobyerno o may kaugnayan sa kanyang mga tungkulin. |
Ano ang parusang ipinataw ng Korte Suprema kay Hermosura? | Pagmulta na katumbas ng kanyang sahod sa loob ng anim na buwan, na ibabawas sa kanyang retirement benefits. |
Ano ang implikasyon ng desisyong ito para sa mga empleyado ng gobyerno? | Hindi maaaring gamitin ang pagreretiro bilang depensa upang takasan ang pananagutan sa mga administratibong kaso. |
Ano ang mahalagang aral na makukuha sa kasong ito? | Ang mga empleyado ng gobyerno ay dapat panagutan sa kanilang mga pagkakamali, kahit pa sila ay nagretiro na. |
Ang kasong ito ay nagpapakita na ang integridad at pananagutan ay mahalaga sa serbisyo publiko. Hindi dapat pahintulutan ang sinuman na takasan ang kanilang responsibilidad sa pamamagitan ng pagreretiro.
For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.
Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: OFFICE OF THE OMBUDSMAN VS. TEODORA T. HERMOSURA, G.R. No. 207606, February 16, 2022