Ipinawalang-bisa ng Korte Suprema ang mga temporary restraining order (TRO) at writ of preliminary injunction (WPI) na inisyu ng Regional Trial Court (RTC) laban sa Bangko Sentral ng Pilipinas (BSP) at Monetary Board (MB). Napagdesisyunan na walang hurisdiksyon ang RTC na mag-isyu ng mga naturang utos dahil ang mga petisyon na may kinalaman sa mga aksyon ng isang quasi-judicial agency tulad ng MB ay dapat ihain sa Court of Appeals (CA), maliban kung iba ang itinakda ng batas. Dahil dito, lahat ng paglilitis sa RTC, kabilang ang mga ancillary writ, ay walang bisa. Ang desisyong ito ay nagpapatibay sa limitasyon ng kapangyarihan ng RTC at nagpapakita sa importansya ng pagsunod sa tamang proseso sa paghahain ng mga kaso laban sa mga ahensya ng gobyerno.
Kung Kailan Nagbanggaan ang Business Plan at mga Regulasyon ng Bangko Sentral
Ang kasong ito ay nag-ugat nang humiling ang Banco Filipino Savings and Mortgage Bank (Banco Filipino) ng tulong pinansyal mula sa Bangko Sentral ng Pilipinas (BSP) noong 2002 dahil sa malaking pag-withdraw. Bilang kondisyon sa pag-apruba ng business plan nito at pagbibigay ng financial assistance, hiniling ng BSP na iatras ng Banco Filipino ang lahat ng kaso nito laban sa BSP at mga opisyal nito, at isuko ang lahat ng posibleng paghahabol sa hinaharap. Dahil hindi sumang-ayon ang Banco Filipino sa kondisyong ito, naghain ito ng petisyon sa RTC para ipawalang-bisa ang kondisyon at utusan ang BSP na aprubahan ang business plan nito. Ito ang nagtulak sa RTC na maglabas ng TRO at WPI laban sa BSP, na kalaunan ay kinontra ng BSP sa pamamagitan ng petisyon sa CA.
Ang pangunahing isyu sa kasong ito ay kung may hurisdiksyon ba ang RTC na maglabas ng TRO at WPI laban sa BSP at Monetary Board. Mahalaga ring malaman kung dapat bang unang naghain ng mosyon para sa rekonsiderasyon sa RTC ang mga respondent bago maghain ng petisyon sa CA. Dagdag pa rito, tinalakay din kung tama ba ang paglabas ng TRO at WPI. Ayon sa Korte Suprema, ang pangunahing aksyon sa Civil Case No. 10-1042 ay naresolba na sa desisyon ng G.R. No. 200678, na naging pinal at maipatutupad na noong Abril 8, 2019. Dahil dito, ang isyu tungkol sa TRO at WPI ay naging moot and academic.
Ngunit, kahit na hindi pa naging moot ang kaso, dapat pa ring ibasura ang petisyon dahil hindi napatunayan ng Banco Filipino na awtorisado ito ng Philippine Deposit Insurance Corporation (PDIC) na maghain ng petisyon. Kung ang isang bangko ay inilagay sa ilalim ng receivership ng PDIC, ang PDIC lamang ang maaaring magsampa ng kaso o kasuhan ang bangko. Mahalaga ang papel ng PDIC dahil ito ang nagsisilbing fiduciary ng mga ari-arian ng saradong bangko, at may awtoridad itong pangalagaan ang mga ito para sa kapakanan ng mga creditors.
Bukod dito, walang hurisdiksyon ang RTC sa kasong ito. Ayon sa Section 4, Rule 65 ng Rules of Court, ang mga petisyon para sa certiorari, prohibition, at mandamus na may kinalaman sa mga aksyon ng isang quasi-judicial agency ay dapat ihain sa CA. Dahil ang Monetary Board ng BSP ay isang quasi-judicial agency, ang petisyon ng Banco Filipino ay dapat na inihain sa CA. Ang paglabas ng TRO at WPI ng RTC ay walang bisa dahil walang hurisdiksyon ang RTC na marinig ang pangunahing kaso.
Tandaan na ang hukuman ay walang hurisdiksyon na umaksyon sa kaso kung walang hurisdiksyon ito sa paksa nito. Sa madaling salita, anumang pagkilos ng korte, kabilang ang desisyon nito, ay walang bisa. Samakatuwid, ang kasong ito ay nagpapakita kung gaano kahalaga ang pagtukoy ng tamang venue para sa pagsampa ng kaso. Ang pagsunod sa tamang pamamaraan ay mahalaga upang matiyak na ang isang desisyon ay may bisa at maipatutupad.
Malinaw din na ang desisyon na ito ay nagpapakita sa limitasyon ng kapangyarihan ng isang korte sa pagdinig ng mga kaso laban sa isang ahensya ng gobyerno tulad ng BSP. Kung walang hurisdiksyon ang korte, ang anumang pagkilos na gagawin nito, tulad ng pag-isyu ng TRO at WPI, ay walang bisa. Bukod pa dito, ang kasong ito ay nagpapakita sa mahalagang papel ng PDIC bilang tagapangalaga ng interes ng mga depositor sa kaso ng pagsasara ng isang bangko.
Bilang karagdagan, kailangan na ang mga partido ay may pahintulot ng kanilang receiver kapag humahawak ng kaso sa ilalim ng receivership. Binibigyang diin din sa paglilitis na ito ang mga ancillary writ at nakasalalay lamang sa resulta ng pangunahing paglilitis. Kung ibabasura ang isang paglilitis, mawawalan ng bisa ang writ na ipinataw.
FAQs
| Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? | Ang pangunahing isyu ay kung may hurisdiksyon ba ang RTC na maglabas ng TRO at WPI laban sa BSP at Monetary Board, at kung dapat bang unang naghain ng mosyon para sa rekonsiderasyon sa RTC ang mga respondent bago maghain ng petisyon sa CA. |
| Bakit ibinasura ng Korte Suprema ang petisyon? | Ibinasura ng Korte Suprema ang petisyon dahil naging moot and academic na ito. Ang pangunahing aksyon sa Civil Case No. 10-1042 ay naresolba na sa desisyon ng G.R. No. 200678, na naging pinal at maipatutupad na. |
| Ano ang papel ng PDIC sa kasong ito? | Ang PDIC ang statutory receiver ng Banco Filipino. Dapat sana ay humingi ng awtoridad ang Banco Filipino mula sa PDIC para maghain ng petisyon sa Korte Suprema. |
| Ano ang kahalagahan ng hurisdiksyon sa isang kaso? | Ang hurisdiksyon ay ang kapangyarihan ng isang korte na dinggin at desisyunan ang isang kaso. Kung walang hurisdiksyon ang korte, ang anumang aksyon nito ay walang bisa. |
| Ano ang quasi-judicial agency? | Ang quasi-judicial agency ay isang ahensya ng gobyerno na may kapangyarihang magdesisyon sa mga isyu na katulad ng isang korte. Ang Monetary Board ng BSP ay isang quasi-judicial agency. |
| Saan dapat ihain ang petisyon kung may kinalaman sa aksyon ng isang quasi-judicial agency? | Dapat ihain ang petisyon sa Court of Appeals, maliban kung iba ang itinakda ng batas o Rules of Court. |
| Ano ang epekto ng receivership sa kapangyarihan ng mga opisyal ng bangko? | Sa ilalim ng receivership, sinuspinde ang mga kapangyarihan at tungkulin ng mga direktor, opisyal, at stockholders ng saradong bangko. |
| Maaari bang maghain ng kaso ang isang bangko na nasa ilalim ng receivership? | Oo, ngunit kailangan itong isampa sa pamamagitan ng receiver nito, ang PDIC. |
| Bakit mahalaga ang pagsunod sa tamang pamamaraan sa paghahain ng kaso? | Mahalaga ang pagsunod sa tamang pamamaraan upang matiyak na ang desisyon ay may bisa at maipatutupad. Kung hindi susundin ang tamang pamamaraan, maaaring mawalan ng hurisdiksyon ang korte, at maging walang bisa ang anumang aksyon nito. |
Ang hatol na ito ay nagpapahiwatig ng kahalagahan ng wastong proseso sa legal. Kung hahabol sa ilalim ng receivership o nagsasampa ng petisyon, tandaan na suriin muna ang kinakailangang proseso upang makagawa ng mga kinakailangang hakbang sa pagsisikap na hindi lumampas sa hurisdiksyon, upang magtagumpay sa kaso.
Para sa mga katanungan hinggil sa pagkakapit ng desisyong ito sa mga partikular na sitwasyon, mangyaring makipag-ugnayan sa ASG Law sa pamamagitan ng contact o sa pamamagitan ng email sa frontdesk@asglawpartners.com.
Disclaimer: Ang pagsusuring ito ay ibinigay para sa layuning impormasyon lamang at hindi bumubuo ng legal na payo. Para sa tiyak na legal na gabay na angkop sa iyong sitwasyon, mangyaring kumunsulta sa isang kwalipikadong abogado.
Source: Banco Filipino Savings and Mortgage Bank v. Bangko Sentral ng Pilipinas, G.R. No. 200642, April 26, 2021