Sa desisyong ito, pinagtibay ng Korte Suprema na ang isang ahente ay may pananagutan na ibalik ang mga hindi naipadala na halaga at stock sa prinsipal nito, kahit na nagke-claim ang ahente ng mga pinsala dahil sa paglabag sa kontrata ng prinsipal. Ang pagpigil na ito ay hindi pinahihintulutan maliban kung mayroong malinaw na kasunduan. Ang kasong ito ay nagbibigay linaw sa obligasyon ng mga ahente at nagbibigay proteksyon sa mga prinsipal laban sa hindi makatarungang pagpigil ng ari-arian.

Paglabag sa Kontrata ng Prinsipal: May Karapatan ba ang Ahente na Humawak ng Pondo?

Ang kasong ito ay nagsimula nang maghain ang BP Oil and Chemicals International Philippines, Inc. (BP Oil) ng reklamo laban sa Total Distribution & Logistic Systems, Inc. (TDLSI) para sa paniningil ng pera. Sinasabi ng BP Oil na ang TDLSI ay nagkautang ng P36,440,351.79, na kumakatawan sa halaga ng mga pera, stock, at accounts receivables na umano’y tinanggihan ng TDLSI na ibalik. Ang pangunahing isyu ay kung may karapatan ba ang TDLSI na pigilan ang mga pondong ito dahil sa pag-aangkin na nilabag ng BP Oil ang kanilang kasunduan.

Ayon sa Agency Agreement sa pagitan ng BP Singapore at TDLSI, kung saan ang BP Oil ang humalili, ang TDLSI ay itinalagang eksklusibong ahente para sa pagbebenta at distribusyon ng industrial lubricants ng BP sa Pilipinas. Mayroong itinakdang target sales volume na dapat maabot ang TDLSI bawat taon. Nang hindi naabot ng TDLSI ang target sales, nagpahayag ng intensyon ang BP Oil na magtalaga ng ibang distributors. Ang TDLSI ay humingi ng P40,000,000.00 bilang danyos at nagpahayag na ipipigil nito ang pagpapadala ng mga benta hanggang bayaran ito ng BP Oil. Dahil dito, tinapos ng BP Oil ang kasunduan at hiniling na ibalik ang mga hindi naipadala na koleksyon at stock.

Ang TDLSI ay nagtanggol sa sarili sa pamamagitan ng pagsasabi na may karapatan itong magpigil ng ari-arian bilang isang uri ng piyansa hanggang mabayaran ng BP Oil ang mga pinsalang natamo nito. Binanggit nila ang Article 1914 ng Civil Code, na nagbibigay sa isang ahente ng karapatang pigilan ang mga bagay na paksa ng ahensya hanggang bayaran ang mga pinsala. Mahalaga ang depensang ito sapagkat itinataas nito ang tanong kung ang pagpigil ay naaayon sa batas at kung nakamit ng BP Oil ang kinakailangang preponderance of evidence upang patunayan ang kanilang kaso.

Ang RTC ay pumanig sa BP Oil, ngunit binaliktad ito ng Court of Appeals, na nagsasabing ang Exhibit “J”, isang liham kung saan inaamin ng TDLSI ang pagpigil ng pera, receivables, at stock, ay walang evidentiary weight. Hindi ito tinanggap bilang judicial admission dahil hindi naman daw ito actionable document. Ngunit, ang Korte Suprema ay hindi sumang-ayon dito. Habang kinilala nila na ang Exhibit “J” ay hindi isang actionable document per se, ito ay pinahihintulutan bilang ebidensya bilang isang admission against interest.

Ang admission against interest ay isang pahayag ng isang partido na salungat sa kanyang interes, at ito ay itinuturing na isa sa pinakamahusay na ebidensya. Dahil dito, nanatili pa rin ang burden of proof sa TDLSI upang kontrahin ang nasabing admission, na hindi nila nagawa. Higit pa dito, ayon sa Article 1912, 1913, at 1914 ng Civil Code, hindi nagpapawalang-bisa sa obligasyon ng ahente na ibalik ang mga ari-arian ng prinsipal kahit pa may paglabag sa kontrata, maliban na lamang kung napagkasunduan sa pagitan ng dalawang partido.

“ART. 1912. The principal must advance to the agent, should the latter so request, the sums necessary for the execution of the agency; furthermore, the principal must reimburse the agent for all advances made by him, provided the agent is free from fault.

ART. 1913. The principal must also indemnify the agent for all the damages which the execution of the agency may have caused the latter, without fault or negligence on his part.

ART. 1914. The agent may retain in pledge the things which are the object of the agency until the principal effects the reimbursement and pays the indemnity set forth in the two preceding articles.”

“Dahil dito, nabigo ang TDLSI na magpakita ng sapat na depensa laban sa paghahabol ng BP Oil, at pinagtibay ng Korte Suprema ang desisyon ng RTC ngunit may pagbabago sa rate ng interes. Mula Hulyo 19, 2001 hanggang Hunyo 30, 2013, ang interes ay dapat 12% kada taon, at mula Hulyo 1, 2013 hanggang sa ganap na mabayaran, ito ay 6% kada taon, alinsunod sa Circular No. 799 ng Bangko Sentral ng Pilipinas.”

Ang hatol ng Korte Suprema ay nagpapahiwatig na ang mga ahente ay dapat maging maingat sa pagpigil ng mga pondo na pag-aari ng kanilang mga prinsipal, lalo na kung walang malinaw na kasunduan o batayan sa batas para gawin ito. Ang desisyon ay nagpapalakas sa obligasyon ng mga ahente na tuparin ang kanilang mga fiduciary duty at nagbibigay-proteksyon sa mga prinsipal laban sa mga potensyal na pang-aabuso.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Kung may karapatan ba ang ahente na pigilan ang pera at ari-arian ng prinsipal bilang danyos.
Ano ang admission against interest?	Ito ay isang pahayag ng isang partido na salungat sa kanilang sariling interes, at itinuturing itong isang malakas na uri ng ebidensya.
Ano ang actionable document?	Ito ay isang dokumento na kung saan ang aksyon o depensa ay nakabatay dito.
Paano nakaapekto ang desisyon na ito sa mga ahente?	Ito ay naglilinaw na dapat ibalik ng ahente ang ari-arian ng prinsipal kahit pa naghahabol siya ng danyos.
Mayroon bang pagbabago sa rate ng interes sa desisyon?	Oo, ang rate ng interes ay 12% kada taon mula Hulyo 19, 2001 hanggang Hunyo 30, 2013, at 6% kada taon mula Hulyo 1, 2013 hanggang sa ganap na mabayaran.
Ano ang preponderance of evidence?	Sa mga kasong sibil, nangangahulugan ito na ang ebidensya ng isang panig ay mas matimbang kaysa sa kabilang panig.
Saan nakasaad ang karapatan ng ahente na humawak ng ari-arian para sa danyos?	Ang Article 1914 ng Civil Code ay nagpapahintulot sa ahente na humawak ng ari-arian hanggang sa mabayaran ng prinsipal ang danyos na natamo ng ahente.
Ano ang obligasyon ng ahente sa ilalim ng kasunduan?	Ang ahente ay may obligasyon na ibalik ang hindi naipadala na mga koleksyon at ari-arian sa prinsipal.

Para sa mga katanungan tungkol sa aplikasyon ng desisyong ito sa mga tiyak na sitwasyon, mangyaring makipag-ugnayan sa ASG Law sa pamamagitan ng contact o sa pamamagitan ng email sa frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: Ang pagsusuri na ito ay ibinigay para sa mga layuning pang-impormasyon lamang at hindi bumubuo ng legal na payo. Para sa tiyak na legal na patnubay na angkop sa iyong sitwasyon, mangyaring kumunsulta sa isang kwalipikadong abogado.
Source: BP OIL AND CHEMICALS INTERNATIONAL PHILIPPINES, INC. VS. TOTAL DISTRIBUTION & LOGISTIC SYSTEMS, INC., G.R. No. 214406, February 06, 2017