n

Ang Kahalagahan ng Matibay na Ebidensya sa Pagpapatunay ng Ugnayang Pang-Upa sa Sakahan

n

G.R. No. 200713, December 11, 2013

n

n
Naranasan mo na bang mapagbintangan na hindi ka tunay na nangungupahan sa sakahan? Sa Pilipinas, kung saan malaki ang sektor ng agrikultura, mahalagang maunawaan ang mga batayan para sa pagpapatunay ng ugnayang pang-upa. Ang kaso ng Mario Reyes vs. Heirs of Pablo Floro ay nagbibigay linaw sa mga ebidensya at rekisitos na kailangan upang mapatunayan ang ganitong ugnayan, at kung ano ang mga implikasyon nito sa iyong karapatan sa lupa.

nn

INTRODUKSYON

n

Isipin ang isang magsasaka na ilang dekada nang binubungkal ang lupa, umaasa sa ani nito para sa kanyang pamilya. Biglang may dumating at nag-aangking may-ari ng lupa, sinasabing hindi siya tunay na tenant at dapat nang umalis. Ito ang realidad na kinaharap ni Mario Reyes sa kasong ito. Si Reyes ay nagsampa ng reklamo para sa pre-emption at redemption, at pagpapanatili ng mapayapang pamumusesyon, okupasyon, at pagbubungkal ng lupa. Ang pangunahing tanong sa kaso ay: Si Mario Reyes ba ay isang de jure tenant na may karapatang tubusin ang lupa?

nn

LEGAL NA KONTEKSTO: ANO ANG UGNAYANG PANG-UPA SA SAKAHAN?

n

Ayon sa Republic Act No. 3844, o ang Agricultural Land Reform Code, ang ugnayang pang-upa sa sakahan ay umiiral kapag mayroong kasunduan, pasalita man o pasulat, kung saan ang isang tao (tenant) ay nagbubungkal ng lupa na pag-aari ng iba (landowner) para sa produksyon ng agrikultura, at mayroong paghahati ng ani. Mahalaga itong ugnayan dahil nagbibigay ito ng seguridad sa mga magsasaka at proteksyon sa ilalim ng batas.

n

Upang maituring na mayroong ugnayang pang-upa, kailangang mapatunayan ang lahat ng mga sumusunod na elemento:

n

n
• Parties: Landowner at tenant.

n

• Subject Matter: Lupaing agrikultural.

n

• Consent: Pagpayag ng landowner na bungkalin ng tenant ang lupa.

n

• Purpose: Produksyon ng agrikultura.

n

• Personal Cultivation: Personal na pagbubungkal ng tenant sa lupa.

n

• Sharing of Harvests: Paghahati ng ani sa pagitan ng landowner at tenant.

n

n

Kung wala ang isa sa mga elementong ito, hindi maituturing na mayroong de jure tenancy. Mahalaga ring tandaan na ayon sa Section 10 ng RA 3844:

n