Sa kasong ito, pinagtibay ng Korte Suprema na ang pagpapataw ng interes sa pautang ay dapat nakabatay sa kasunduan ng magkabilang panig. Ipinagbawal ang unilateral na pagtataas ng interes ng bangko nang walang pahintulot ng umuutang. Ang desisyong ito ay nagbibigay proteksyon sa mga umuutang laban sa mapang-abusong mga kondisyon ng pautang. Ang desisyon na ito ay mahalaga dahil pinoprotektahan nito ang karapatan ng mga umuutang na magkaroon ng patas at makatarungang kasunduan sa kanilang mga pinagkakautangan.

Kung Paano Nagdulot ng Di-Pagkakasundo sa Kontrata ng Pautang ang Pagbabago sa Interes?

Ang kaso ay nagsimula nang umutang ang Momarco Import Co., Inc., na pag-aari ng mag-asawang Jonsay, sa Solidbank (ngayon ay Metrobank). Bilang garantiya, isinangla ng mag-asawa ang kanilang mga ari-arian. Nang hindi makabayad ang Momarco dahil sa krisis pinansyal, ipina-foreclose ng bangko ang mga ari-arian. Naghain ng kaso ang mag-asawa, na sinasabing labis ang interes at hindi wasto ang foreclosure.

Napag-alaman na unilaterally na itinaas ng Solidbank ang interes sa pautang, na lumalabag sa prinsipyo ng mutwalidad ng kontrata. Ayon sa Artikulo 1308 ng Civil Code, ang kontrata ay dapat na may bisa sa parehong partido, at hindi maaaring ipaubaya sa kagustuhan ng isa lamang. Dagdag pa rito, sinabi ng Korte na dapat ipaalam at sang-ayunan ng magkabilang panig ang anumang pagbabago sa kontrata, lalo na kung ito ay may kinalaman sa interes ng pautang.

Tinukoy ng Korte na may pagkukulang sa paglalathala ng abiso ng pag-foreclose dahil hindi napatunayan na ang Morning Chronicle ay pahayagan na may malawak na sirkulasyon sa Calamba City kung saan matatagpuan ang ari-arian. Gayunpaman, sa bandang huli ay kinilala na may sapat na ebidensya na nagpapatunay na ang nasabing pahayagan ay accredited ng korte para maglathala ng mga legal na abiso.

Idinagdag pa ng Korte na hindi maaaring sisihin ang Solidbank sa pagtanggi sa alok na dacion en pago ng mga nagpetisyon dahil hindi ito nagiging sanhi ng pagbabago sa kontrata ng pautang. Ang dacion en pago ay isang espesyal na paraan ng pagbabayad kung saan nag-aalok ang umuutang ng ibang bagay sa nagpapautang, na tinatanggap naman nito bilang katumbas ng pagbabayad ng utang. Ang pagtanggi ng bangko dito ay hindi maituturing na masama.

Sa pagsasaalang-alang sa interes ng pautang, sinabi ng Korte na ang unilateral na pagtataas ng interes nang walang pahintulot ng umuutang ay labag sa batas.

Ang pagtataas ng interes ay dapat na may mutual na kasunduan ng magkabilang panig, kung hindi, walang bisa ang anumang pagbabago.

Dagdag pa rito, binigyang-diin ng Korte na hindi makatarungan ang labis na mataas na singil sa paggamit ng pera. Sa ganitong sitwasyon, ibinasura ng Korte Suprema ang unilateral na pagtataas ng interes. Ipinatupad ang orihinal na kasunduan sa interes at ipinag-utos ang pagbabayad ng anumang labis na halaga na binayaran ng umuutang.

Sa pagtatapos, ipinag-utos ng Korte sa Solidbank na bayaran sa mga nagpetisyon ang halagang P14,100,271.05, na kumakatawan sa labis sa bid sa pag-foreclose sa kabuuang obligasyon sa pautang na dapat bayaran mula sa mga nagpetisyon, kasama ang interes sa anim na porsyento (6%) bawat taon na kinakalkula mula sa petsa ng paghain ng reklamo o Marso 15, 2000 hanggang sa pagiging pinal; at pagkatapos noon, ang parehong labis sa nalikom sa auction at ang naipon na interes ay kikita ng anim na porsyento (6%) bawat taon hanggang sa ganap na mabayaran.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Ang pangunahing isyu ay kung labag sa batas ang unilateral na pagtataas ng interes sa pautang ng Solidbank nang walang pahintulot ng mga umuutang.
Ano ang ibig sabihin ng “mutwalidad ng kontrata”?	Ibig sabihin nito na ang kontrata ay dapat may bisa sa parehong partido, at hindi maaaring ipaubaya sa kagustuhan ng isa lamang.
Ano ang dacion en pago?	Ito ay isang espesyal na paraan ng pagbabayad kung saan nag-aalok ang umuutang ng ibang bagay sa nagpapautang, na tinatanggap naman nito bilang katumbas ng pagbabayad ng utang.
Ano ang naging desisyon ng Korte Suprema tungkol sa interes ng pautang?	Ipinawalang-bisa ng Korte Suprema ang unilateral na pagtataas ng interes at ipinag-utos na sundin ang orihinal na kasunduan sa interes.
Nagkaroon ba ng problema sa paglalathala ng abiso ng foreclosure?	Sa una, nagkaroon ng isyu kung ang pahayagang naglathala ng abiso ay may sapat na sirkulasyon sa lugar kung saan matatagpuan ang ari-arian. Gayunpaman, kinilala ng Korte na accredited ito ng korte.
Ano ang sinabi ng Korte Suprema tungkol sa attorney’s fees?	Ibinaba ng Korte ang attorney’s fees sa 1% ng kabuuang utang, dahil hindi ito dapat labis na mataas.
Ano ang dapat gawin kung labis ang siningil na interes sa akin?	Maaari kang kumonsulta sa isang abogado upang suriin ang iyong kontrata at malaman kung mayroon kang karapatan na maghain ng kaso upang maibalik ang labis na siningil sa iyo.
Paano pinoprotektahan ng desisyong ito ang mga umuutang?	Pinoprotektahan nito ang karapatan ng mga umuutang na magkaroon ng patas at makatarungang kasunduan sa kanilang mga pinagkakautangan, at hindi maaaring basta-basta na lamang itaas ang interes nang walang pahintulot.

Ang kasong ito ay nagpapakita na mahalaga ang pagiging patas at makatarungan sa mga kasunduan sa pautang. Pinapaalalahanan nito ang mga institusyong nagpapautang na dapat silang sumunod sa batas at hindi abusuhin ang kanilang kapangyarihan laban sa mga umuutang.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: Spouses Florante E. Jonsay and Luzviminda L. Jonsay and Momarco Import Co., Inc. vs. Solidbank Corporation, G.R. No. 206459, April 6, 2016