Nilinaw ng Korte Suprema na ang isang abogadong naglilingkod sa gobyerno ay maaaring disiplinahin bilang miyembro ng Integrated Bar of the Philippines (IBP) kung ang kanyang pagkakamali sa tungkulin ay lumalabag sa Panunumpa ng Abogado o sa Code of Professional Responsibility. Sa kasong ito, sinuspinde ng Korte si Atty. Asteria E. Cruzabra dahil sa paglabag sa tungkulin bilang Register of Deeds nang pahintulutan niyang maitala ang isang Affidavit of Cancellation sa titulo ng lupa na may nakabinbing kaso, na nagpapakita ng pagwawalang-bahala sa batas at paglabag sa kanyang panunumpa bilang abogado. Mahalaga ito dahil pinapanagot ang mga abogadong nasa gobyerno hindi lamang sa kanilang tungkulin bilang opisyal, kundi pati na rin sa kanilang responsibilidad bilang mga abogado na dapat igalang ang korte at sundin ang batas.

Kapag ang Pagkakamali sa Tungkulin ay Paglabag din sa Panunumpa ng Abogado

Ang kaso ay nagsimula sa reklamong isinampa ni Petra Duruin Sismaet laban kay Atty. Asteria E. Cruzabra, na noon ay Registrar of Deeds ng General Santos City. Ikinatuwiran ni Sismaet na nagpakita si Atty. Cruzabra ng “gross ignorance of the law; violation of her duty to pay that respect and courtesy due to courts of justice and a violation of the trust and confidence required of her as the Registrar of Deeds of the City of General Santos.” Ang reklamo ay nag-ugat sa pagpapahintulot ni Atty. Cruzabra na maitala ang isang mortgage contract at Affidavit of Cancellation of Adverse Claim sa titulo ng lupa na may nakabinbing kaso sa korte.

Ayon kay Sismaet, dahil sa mga anotasyon, napilitan siyang baguhin ang kanilang reklamo sa korte upang isama ang China Banking Corporation bilang karagdagang defendant. Sinabi pa niya na dapat managot si Atty. Cruzabra dahil alam nito na may kaso pa sa korte tungkol sa nasabing lupa. Ang pangunahing isyu sa kasong ito ay kung dapat bang maparusahan si Atty. Cruzabra dahil sa kanyang ginawa, kahit na ito ay ginawa niya sa kanyang kapasidad bilang Registrar of Deeds.

Sa paglutas ng isyu, binigyang-diin ng Korte Suprema na hindi maaaring disiplinahin ang isang abogadong nagtatrabaho sa gobyerno dahil sa mga pagkakamali niya sa kanyang opisyal na tungkulin, maliban kung ang mga pagkakamaling ito ay nakakaapekto sa kanyang kwalipikasyon bilang abogado o nagpapakita ng “moral delinquency.” Gayunpaman, sinabi rin ng Korte na may mga naunang kaso na nagsasaad na walang hurisdiksyon ang IBP sa mga abogadong nagtatrabaho sa gobyerno kung ang kaso ay may kinalaman sa kanilang opisyal na tungkulin, dahil sakop sila ng disciplinary authorities ng gobyerno tulad ng Ombudsman at Sandiganbayan. Ngunit nilinaw ng Korte Suprema na ang IBP ay may kapangyarihang imbestigahan ang mga miyembro nito sa gobyerno kung ang kanilang pagkakamali ay lumalabag sa Panunumpa ng Abogado o sa Code of Professional Responsibility.

Sa kasong ito, napatunayan ng Korte na nagpabaya si Atty. Cruzabra sa kanyang tungkulin bilang Registrar of Deeds at bilang abogado. Bagama’t totoo na ang pagpaparehistro ng mga dokumento ay isang ministerial duty ng Register of Deeds, may mga pagkakataon na maaari niyang tanggihan ang pagpaparehistro, lalo na kung ang pag-aari ng lupa ay pinag-uusapan sa korte. Dahil alam ni Atty. Cruzabra na may kaso tungkol sa lupa, dapat sana ay tinanggihan niya ang pagpaparehistro ng Affidavit of Cancellation, lalo na at siya rin ay kasama sa kaso.

Ayon sa Korte, ang pagpapahintulot sa pagpaparehistro ng Affidavit of Cancellation ay nagpakita ng “unjustifiable ignorance of land registration laws” at paglabag sa kapangyarihan ng korte na siyang dapat magdesisyon kung dapat kanselahin ang adverse claim ni Sismaet. Dagdag pa rito, lumabag din si Atty. Cruzabra sa kanyang Panunumpa ng Abogado at sa Canon 11 ng Code of Professional Responsibility. Gayunpaman, isinaalang-alang din ng Korte na walang ebidensya na ang ginawa ni Atty. Cruzabra ay may masamang motibo o intensyon na manloko o makapanakit kay Sismaet. Batay dito, at dahil na rin sa kanyang nakaraang record, nagdesisyon ang Korte na suspindihin si Atty. Cruzabra sa pagsasagawa ng abogasya sa loob ng anim na buwan.

“Gross ignorance of the law” ay nangangahulugang pagwawalang-bahala sa mga batayang batas at jurisprudence o sadyang paggawa ng mali. Para mapanagot ang isang hukom o opisyal, dapat ang pagkakamali ay “so gross and patent as to produce an inference of ignorance or bad faith or that the judge knowingly rendered an unjust decision.”

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Kung dapat bang maparusahan si Atty. Cruzabra dahil sa pagpapahintulot sa pagpaparehistro ng Affidavit of Cancellation sa titulo ng lupa na may nakabinbing kaso, kahit na siya ay Registrar of Deeds.
Ano ang desisyon ng Korte Suprema?	Sinuspinde ng Korte si Atty. Cruzabra sa pagsasagawa ng abogasya sa loob ng anim na buwan dahil sa paglabag sa kanyang tungkulin bilang Register of Deeds at bilang abogado.
Bakit sinuspinde si Atty. Cruzabra?	Dahil nagpakita siya ng pagwawalang-bahala sa batas at lumabag sa kanyang Panunumpa ng Abogado at sa Code of Professional Responsibility.
Ano ang “gross ignorance of the law”?	Ito ay nangangahulugang pagwawalang-bahala sa mga batayang batas at jurisprudence o sadyang paggawa ng mali.
Ano ang ministerial duty ng Register of Deeds?	Ito ay ang tungkulin na magparehistro ng mga dokumento, ngunit may mga pagkakataon na maaaring tanggihan ang pagpaparehistro, lalo na kung may kaso tungkol sa lupa.
Ano ang kahalagahan ng adverse claim?	Ito ay nagbibigay proteksyon sa interes ng isang partido sa lupa at nagbibigay notisya sa ibang tao na may pinag-uusapang pag-aari.
Maaari bang kanselahin ng Register of Deeds ang adverse claim?	Hindi, ang adverse claim ay maaari lamang kanselahin ng korte pagkatapos ng pagdinig.
Ano ang epekto ng kasong ito sa mga abogadong nagtatrabaho sa gobyerno?	Sila ay mananagot hindi lamang sa kanilang tungkulin bilang opisyal, kundi pati na rin sa kanilang responsibilidad bilang mga abogado na dapat igalang ang korte at sundin ang batas.

Sa kabuuan, ang kasong ito ay nagpapakita na ang mga abogadong nagtatrabaho sa gobyerno ay dapat maging maingat sa pagganap ng kanilang tungkulin at dapat sundin ang batas at ang Code of Professional Responsibility. Ang pagwawalang-bahala sa batas ay maaaring magresulta sa disciplinary action, tulad ng suspensyon sa pagsasagawa ng abogasya.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: PETRA DURUIN SISMAET VS. ATTY. ASTERIA E. CRUZABRA, A.C. No. 5001, September 07, 2020