Nilinaw ng Korte Suprema na ang kinakailangang 100 oras ng pagsasanay para sa mga nagtapos ng Batsilyer sa Sikolohiya na gustong magparehistro bilang sikologo nang hindi na kumukuha ng pagsusulit ay hindi labag sa Saligang Batas. Ayon sa desisyon, hindi nito nilalabag ang karapatan sa pantay na proteksyon ng batas at naaayon ito sa kapangyarihan ng estado na pangalagaan ang kapakanan ng publiko. Tinitiyak ng panuntunang ito na ang mga sikologo ay napapanahon sa mga pag-aaral at kasanayan upang epektibong makapaglingkod sa kanilang pasyente.

Sapat na Edukasyon o Dekadang Karanasan: Alin ang Susi sa Lisensya ng Sikolohiya?

Sa kasong ito, pinag-usapan kung maaaring maging lisensyadong sikologo ang isang taong mayroong Batsilyer sa Sikolohiya, base sa kanyang dekadang karanasan kahit hindi kumuha ng pagsusulit. Ang isyu ay lumabas nang hindi nakapasa si Florentina Caoyong Sobrejuanite-Flores sa mga pamantayan ng Professional Regulation Commission (PRC) upang makakuha ng lisensya bilang sikologo sa bisa ng kanyang karanasan, ayon sa Republic Act No. 10029. Ipinunto niya na labag sa Saligang Batas ang isa sa mga kinakailangan ng PRC, kaya dinala niya ang usapin sa Korte Suprema.

Binigyang-diin ng Korte Suprema na may karapatan ang estado na pangalagaan ang kapakanan ng publiko, lalo na sa larangan ng sikolohiya. Bahagi ng tungkulin ng estado na tiyakin na may sapat na kaalaman at kasanayan ang mga naglilingkod bilang sikologo. Kaugnay nito, ang Republic Act No. 10029, o Philippine Psychology Act of 2009, ay nagtatakda ng pamantayan para sa mga gustong maging lisensyadong sikologo. Ito ay upang maiwasan ang pangyayari na makapaglingkod ang mga indibidwal na kulang sa karanasan o walang sapat na pagsasanay.

Ayon sa Korte, hindi labag sa Saligang Batas ang Implementing Rules and Regulations (IRR) ng Republic Act No. 10029, na nagtatakda na kailangang may 100 oras ng pagsasanay ang isang aplikante. Ang probisyon na ito ay naglalayong matiyak na ang mga sikologo ay napapanahon sa mga bagong pag-aaral at pamamaraan sa sikolohiya.

Ayon sa Section 16 ng IRR ng RA 10029, “Professional education in various psychology-related functions shall mean completion of at least 100 hours of updating workshops and training programs across various areas and specialties in psychology conducted by duly established national or international organizations of psychologists, psychiatrists[,] and other allied mental health professionals, in the last five (5) years immediately preceding the effectivity of RA 10029.”

Hindi ito unfair dahil ang lahat ng mga may Batsilyer sa Sikolohiya na gustong mag-apply para sa exemption na ito ay kailangang sumunod dito. Bukod dito, binigyang-diin ng Korte na hindi saklaw ng kanilang hurisdiksyon ang pagtimbang sa mga ebidensya. Ang pangunahing tanong ay kung may nilabag ba ang Saligang Batas, hindi kung tama ba ang pagpapasya ng PRC sa mga ebidensya.

Ang karapatan ng isang tao na pumili ng propesyon ay hindi absolute at maaaring panghimasukan ng estado para sa kapakanan ng publiko. Katulad ng mga doktor, ang mga sikologo ay dapat sumailalim sa regulasyon dahil ang kanilang pagkakamali ay maaaring magdulot ng malaking pinsala. Kaya naman, may karapatan ang estado na tiyakin na may sapat na kakayahan ang mga sikologong naglilingkod sa publiko.

Sa desisyong ito, pinanigan ng Korte Suprema ang PRC. Sinabi nito na hindi nagsumite si Florentina ng sapat na ebidensya na nagpapatunay na siya ay nagtrabaho bilang sikologo nang sampung taon bago ang implementasyon ng Republic Act No. 10029. Bukod pa rito, hindi rin siya nakapagpakita ng katibayan na nakumpleto niya ang kinakailangang 100 oras ng pagsasanay.

Bilang pagtatapos, kinilala ng Korte Suprema ang kahalagahan ng mental health. Kaya naman, may tungkulin ang estado na tiyakin na may sapat na kakayahan ang mga sikologo na naglilingkod sa publiko. Hindi dapat ipagwalang-bahala ang kalidad ng serbisyong sikolohikal dahil mahalaga ito sa kapakanan ng bawat Pilipino.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Kung labag ba sa Saligang Batas ang requirement na 100 oras ng pagsasanay para sa mga gustong magparehistro bilang sikologo nang hindi na kumukuha ng pagsusulit.
Sino ang petitioner sa kasong ito?	Si Florentina Caoyong Sobrejuanite-Flores, na nag-apply para magparehistro bilang sikologo nang hindi na kumukuha ng pagsusulit.
Sino ang respondents sa kasong ito?	Ang mga Commissioner ng Professional Regulation Commission (PRC).
Ano ang Republic Act No. 10029?	Ito ang Philippine Psychology Act of 2009, na nagtatakda ng mga pamantayan para sa mga gustong maging lisensyadong sikologo.
Ano ang IRR?	Implementing Rules and Regulations, na nagbibigay detalye sa kung paano ipapatupad ang Republic Act No. 10029.
Ano ang naging desisyon ng Korte Suprema?	Hindi labag sa Saligang Batas ang requirement na 100 oras ng pagsasanay at sinuportahan ang desisyon ng PRC na hindi pasado si Florentina dahil sa kakulangan ng ebidensya.
Bakit mahalaga ang mental health?	Mahalaga ito sa kabuuang kalusugan at kapakanan ng bawat tao.
Sino ang nagbibigay ng lisensya sa mga sikologo?	Ang Professional Regulation Commission (PRC).

Sa pamamagitan ng pagpapatibay sa desisyong ito, nilinaw ng Korte Suprema na ang pagprotekta sa kapakanan ng publiko ay mas mahalaga kaysa sa karapatan ng isang indibidwal na makapagtrabaho nang walang sapat na kwalipikasyon. Ang pangangalaga ng kalusugan ng isip ay isang mahalagang tungkulin ng estado.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: FLORENTINA CAOYONG SOBREJUANITE-FLORES v. COMMISSIONERS TEOFILO S. PILANDO, JR., G.R. No. 251816, November 23, 2021