Sa desisyon na ito, pinagtibay ng Korte Suprema na ang isang pag-assess ng buwis ay walang bisa kung ang revenue officer na nagsagawa ng audit ay walang Letter of Authority (LOA) mula sa Commissioner of Internal Revenue (CIR). Ito ay nangangahulugan na ang mga taxpayers ay protektado laban sa mga arbitraryong pag-audit at dapat lamang silang sumailalim sa mga pagsisiyasat na pinahintulutan ng batas. Ang desisyon na ito ay nagbibigay diin sa kahalagahan ng pagsunod sa mga itinakdang pamamaraan sa pag-assess ng buwis upang matiyak ang pagiging patas at makatarungan.

Ang Kuwento sa Likod ng Pag-audit: Kailan Ito Nagiging Balido?

Ang kasong ito ay nagsimula nang ang Himlayang Pilipino Plans, Inc. ay hinamon ang pag-assess ng buwis na ipinataw ng Commissioner of Internal Revenue (CIR) para sa taong 2009. Ang pangunahing argumento ng Himlayang Pilipino ay ang revenue officer na nagsagawa ng audit ay walang Letter of Authority (LOA). Ayon sa kanila, ang orihinal na LOA ay nagpapahintulot kay Ruby Cacdac na magsagawa ng audit, ngunit si Bernard Bagauisan ang aktuwal na nagsagawa nito batay sa isang memorandum of assignment. Dahil dito, iginiit ng Himlayang Pilipino na ang pag-assess ay walang bisa.

Ayon sa Korte Suprema, kailangan ang Letter of Authority (LOA) upang bigyan ng kapangyarihan ang isang revenue officer na magsagawa ng audit. Ito ay batay sa Seksyon 13 ng National Internal Revenue Code (NIRC) na nagtatakda na ang isang revenue officer ay dapat magkaroon ng LOA na inisyu ng Revenue Regional Director bago magsagawa ng pagsisiyasat. Bukod pa rito, ayon sa Revenue Memorandum Order (RMO) No. 43-90, kung ang isang kaso ay muling italaga sa ibang revenue officer, kailangan ang bagong LOA.

C. Other policies for issuance of L/As.

x x x x

5. Any re-assignment/transfer of cases to another RO(s), and revalidation of L/As which have already expired, shall require the issuance of a new L/A, with the corresponding notation thereto, including the previous L/A number and date of issue of said L/As.

Sa kaso ng Himlayang Pilipino, walang bagong LOA na inisyu nang italaga ang kaso kay Bagauisan. Ang memorandum of assignment na nilagdaan ni Revenue District Officer Nacar ay hindi sapat upang bigyan siya ng awtoridad na magsagawa ng audit. Dahil dito, ang Korte Suprema ay nagdesisyon na walang awtoridad si Bagauisan na magsagawa ng audit at ang pag-assess ay walang bisa.

Idinagdag pa ng Korte Suprema na ang kakulangan sa awtoridad ng revenue officer ay katumbas ng kawalan ng LOA mismo, na nagreresulta sa isang walang-bisang pag-assess. Bilang walang-bisang pag-assess, wala itong legal na epekto. Kahit na hindi agad naungkat ng Himlayang Pilipino ang isyu ng awtoridad ng revenue officer, pinahintulutan pa rin ng Korte na isaalang-alang ito dahil ito ay may kinalaman sa intrinsic validity ng pag-assess.

Ang desisyon na ito ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng pagsunod sa mga proseso at regulasyon sa pag-assess ng buwis. Layunin nito na protektahan ang mga taxpayers mula sa mga arbitraryong aksyon ng mga revenue officers at tiyakin na ang mga pag-audit ay isinasagawa lamang ng mga awtorisadong opisyal na may tamang LOA.

FAQs

Ano ang Letter of Authority (LOA)?	Ang LOA ay isang dokumento na nagbibigay ng awtoridad sa isang revenue officer na magsagawa ng audit sa mga libro at rekord ng isang taxpayer. Ito ay kinakailangan upang matiyak na ang audit ay legal at naaayon sa batas.
Bakit mahalaga ang LOA?	Ang LOA ay mahalaga dahil ito ay nagbibigay proteksyon sa mga taxpayers laban sa mga arbitraryong aksyon ng mga revenue officers. Tinitiyak nito na ang audit ay isinasagawa lamang ng mga awtorisadong opisyal.
Ano ang mangyayari kung walang LOA ang isang revenue officer?	Kung ang isang revenue officer ay walang LOA, ang kanyang isinagawang audit ay walang bisa. Ang anumang pag-assess na nagmula sa walang-bisang audit ay walang legal na epekto.
Kailan kailangan ang bagong LOA?	Ayon sa Revenue Memorandum Order No. 43-90, kailangan ang bagong LOA kapag ang isang kaso ay muling italaga sa ibang revenue officer. Tinitiyak nito na ang bagong revenue officer ay may tamang awtoridad na magsagawa ng audit.
Sino ang may awtoridad na mag-isyu ng LOA?	Ang mga Regional Directors, Deputy Commissioners, at ang Commissioner lamang ang may awtoridad na mag-isyu ng LOA. Ang ibang opisyal ay maaaring mag-isyu ng LOA kung may pahintulot mula sa Commissioner.
Ano ang epekto ng desisyong ito sa mga taxpayers?	Ang desisyong ito ay nagbibigay proteksyon sa mga taxpayers laban sa mga walang-bisang pag-assess ng buwis. Kung ang audit ay isinagawa ng isang revenue officer na walang LOA, ang taxpayer ay may karapatang hamunin ang pag-assess.
Paano dapat kumilos ang isang taxpayer kapag may dumating na revenue officer?	Dapat tiyakin ng taxpayer na ang revenue officer ay may LOA at ang pangalan ng revenue officer ay nakasaad sa LOA. Maaari ring hingin ang identification card ng revenue officer para makumpirma ang pagkakakilanlan.
Ano ang dapat gawin kung ang LOA ay hindi wasto?	Kung ang LOA ay hindi wasto o walang LOA ang revenue officer, maaaring humingi ng legal na payo ang taxpayer at hamunin ang validity ng audit at anumang pag-assess na magmumula rito.

Ang pagpapawalang-bisa sa pag-assess ng buwis dahil sa kawalan ng Letter of Authority ay nagpapakita ng pagkilala ng Korte Suprema sa karapatan ng mga taxpayers at ang kahalagahan ng pagsunod sa tamang proseso sa pag-assess ng buwis. Mahalaga na maging maingat ang mga taxpayers at alamin ang kanilang mga karapatan upang maprotektahan ang kanilang mga interes.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: HIMLAYANG PILIPINO PLANS, INC. VS. COMMISSIONER OF INTERNAL REVENUE, G.R. No. 241848, May 14, 2021