Pagpapanatili ng Kaayusan at Paggalang sa Hukuman: Mga Aral Mula sa Kaso ni Judge Jacinto

n

A.M. No. RTJ-15-2405 [Formerly OCA I.P.I. No. 12-3919-RTJ], January 12, 2015

nn

Ang pagiging isang hukom ay hindi lamang tungkol sa pagpapasya sa mga kaso. Ito rin ay tungkol sa pagpapanatili ng integridad ng sistema ng hustisya. Isipin na lamang kung ang isang hukom ay nagpapakita ng pagiging bias o hindi pagiging patas. Ito ay maaaring magdulot ng pagdududa sa sistema ng hustisya at maging sanhi ng kawalan ng tiwala ng publiko. Sa kasong ito, ating susuriin ang isang sitwasyon kung saan ang isang hukom ay nahaharap sa mga akusasyon ng pagiging hindi patas at kung paano ito nakaapekto sa kanyang tungkulin.

nn

Sa kasong Antonio S. Ascaño, Jr. vs. Presiding Judge Jose S. Jacinto, Jr., sinuri ng Korte Suprema ang mga alegasyon ng paglabag sa Code of Judicial Conduct at Anti-Graft and Corrupt Practices Act laban kay Judge Jose S. Jacinto, Jr. ng Regional Trial Court ng San Jose, Occidental Mindoro. Ang mga nagreklamo, na mga lider ng mga umuupa sa palengke, ay nag-akusa kay Judge Jacinto ng pagpabor kay Mayor Jose T. Villarosa sa isang kaso tungkol sa pagpapagiba ng palengke.

nn

Ang Batayan ng mga Reklamo

n

Ang mga nagreklamo ay naghain ng kaso dahil sa pangamba na ang hukom ay may kinikilingan. Ayon sa kanila, ang mga kilos at pahayag ng hukom sa pagdinig ay nagpapakita ng pagsuporta sa alkalde. Narito ang ilan sa mga puntong kanilang binigyang-diin:

n

n
• Pagpapapasok sa maraming tagasuporta ng alkalde sa korte, habang limitado lamang ang bilang ng mga tagasuporta ng mga nagreklamo.

n

• Mga tanong ng hukom na tila naglalayong paburan ang panig ng alkalde.

n

• Pahayag ng hukom na nagpapaliwanag sa biglaang pag-alis ng alkalde sa korte.

n

nn

Ang Legal na Konteksto: Code of Judicial Conduct

n

Ang Code of Judicial Conduct ay nagtatakda ng mga pamantayan ng pag-uugali para sa mga hukom. Ito ay naglalayong tiyakin na ang mga hukom ay kumikilos nang may integridad, impartiality, at propriety. Mahalaga na ang mga hukom ay hindi lamang maging patas, kundi pati na rin magpakita ng pagiging patas sa lahat ng kanilang ginagawa. Ang Canon 2, Section 1 at Canon 4, Section 1 ng New Code of Judicial Conduct para sa Philippine Judiciary ay nagsasaad:

nn

CANON 2
INTEGRITY

SEC. 1. Judges shall ensure that not only is their conduct above reproach, but that it is perceived to be so in view of a reasonable observer.

CANON 4
PROPRIETY

SEC. 1. Judges shall avoid impropriety and the appearance of impropriety in all of their activities.

nn

Ang paglabag sa mga pamantayang ito ay maaaring magresulta sa mga disciplinary actions, tulad ng multa, suspensyon, o maging pagkatanggal sa tungkulin.

nn

Pagsusuri ng Korte Suprema sa Kaso

n

Sinuri ng Korte Suprema ang mga ebidensya at argumento ng magkabilang panig. Bagamat walang sapat na ebidensya upang patunayan ang alegasyon ng bias at pagpabor, natuklasan ng Korte Suprema na nagkasala si Judge Jacinto ng conduct unbecoming a judge dahil sa kanyang mga pahayag at kilos sa korte. Ang mga pahayag na ito ay itinuring na hindi naaangkop at nakababawas sa paggalang sa kanyang posisyon.

nn

Ayon sa Korte Suprema, hindi dapat pinangunahan ng hukom ang pagpapaliwanag sa pag-alis ng alkalde sa korte. Ito ay tungkulin ng abogado ng alkalde, at hindi ng hukom. Ang ganitong kilos ay nagpapakita ng appearance of impropriety, na dapat iwasan ng mga hukom.

nn

Narito ang ilang sipi mula sa desisyon ng Korte Suprema:

nn

“The New Code of Judicial Conduct for the Philippine Judiciary mandates that judges must not only maintain their independence, integrity and impartiality; they must also avoid any appearance of impropriety or partiality, which may erode the people’s faith in the Judiciary.”

nn

“Members of the Judiciary should be beyond reproach and suspicion in their conduct, and should be free from any appearance of impropriety in the discharge of their official duties, as well as in their personal behavior and everyday life.”

nn

Ang Hatol at Parusa

n

Dahil sa paglabag sa Code of Judicial Conduct, si Judge Jacinto ay pinatawan ng multang P10,000 at reprimand na may babala. Ito ay hindi ang unang pagkakataon na si Judge Jacinto ay nahaharap sa disciplinary action. Sa naunang kaso, siya ay natagpuang nagkasala ng pagkabigong pangasiwaan nang maayos ang kanyang mga tauhan.

nn

Ang Korte Suprema ay nagbigay-diin sa kahalagahan ng pagpapanatili ng integridad at pagiging patas ng mga hukom. Ang mga hukom ay dapat maging maingat sa kanilang mga kilos at pahayag upang maiwasan ang anumang pagdududa sa kanilang impartiality.

nn

Praktikal na Implikasyon: Paano Ito Nakaaapekto sa Iyo?

n

Ang kasong ito ay nagbibigay ng mahahalagang aral para sa lahat, hindi lamang sa mga abogado at hukom. Ito ay nagpapaalala sa atin na ang sistema ng hustisya ay dapat maging patas at walang kinikilingan. Ang mga hukom ay may malaking responsibilidad na panatilihin ang tiwala ng publiko sa sistema ng hustisya.

nn

Para sa mga ordinaryong mamamayan, mahalaga na maging mapanuri at magbantay sa mga kilos ng mga opisyal ng gobyerno, lalo na ang mga nasa hudikatura. Kung mayroon kang nakikitang hindi tama o kahina-hinala, huwag mag-atubiling magreklamo o magsumbong sa mga kinauukulan.

nn

Mahahalagang Aral

n

n
• Ang pagiging patas at walang kinikilingan ay mahalaga sa sistema ng hustisya.

n

• Ang mga hukom ay dapat magpakita ng integridad at iwasan ang anumang appearance of impropriety.

n

• Ang mga mamamayan ay may responsibilidad na bantayan ang mga opisyal ng gobyerno at magsumbong kung kinakailangan.

n

nn

Mga Madalas Itanong (Frequently Asked Questions)

nn

Ano ang ibig sabihin ng