Paglabag sa Panunumpa ng Abogado at Kodigo ng Etika: Mga Aral Mula sa Kaso ng Saladaga vs. Astorga

A.C. No. 4697 & A.C. No. 4728, November 25, 2014

INTRODUKSYON

Isipin na ikaw ay bumili ng lupa sa isang abogado, na nagtiyak sa iyo na malinis ang titulo. Pagkatapos, malalaman mo na nakasangla na pala ito sa bangko. Paano kung ang abogadong ito ay nagpakita ng titulo na matagal nang kanselado? Ito ang sentro ng kaso ng Saladaga vs. Astorga, kung saan pinag-aralan ng Korte Suprema ang pananagutan ng isang abogado na lumabag sa kanyang panunumpa at sa Kodigo ng Etika.

Ang kasong ito ay nagpapakita kung gaano kahalaga ang integridad at katapatan sa propesyon ng abogasya. Si Atty. Astorga ay nasuspinde dahil sa kanyang mga pagkilos na nagdulot ng pinsala kay Saladaga. Mahalagang maunawaan ng mga abogado ang kanilang responsibilidad sa lipunan at sa kanilang mga kliyente.

LEGAL NA KONTEKSTO

Ang Kodigo ng Etika ng mga Abogado ay nagtatakda ng mga pamantayan ng pag-uugali na dapat sundin ng bawat abogado. Ito ay nakabatay sa panunumpa na kanilang binibigkas bago sila payagang magpraktis ng abogasya. Ang ilan sa mga mahahalagang probisyon na may kaugnayan sa kasong ito ay:

• Canon 1: Ang abogado ay dapat itaguyod ang Saligang Batas, sundin ang mga batas ng bansa at itaguyod ang paggalang sa batas at mga legal na proseso.
• Rule 1.01: Ang abogado ay hindi dapat gumawa ng mga labag sa batas, hindi tapat, imoral o mapanlinlang na pag-uugali.
• Canon 11: Ang abogado ay dapat mag-obserba at panatilihin ang paggalang sa mga korte at sa mga opisyal ng hudikatura at dapat igiit ang katulad na pag-uugali ng iba.
• Canon 12: Ang abogado ay dapat magsikap at ituring itong kanyang tungkulin na tumulong sa mabilis at mahusay na pangangasiwa ng hustisya.

Ayon sa Artikulo 19 ng Civil Code:

Art. 19. Every person must, in the exercise of his rights and in the performance of his duties, act with justice, give everyone his due, and observe honesty and good faith.

Ito ay nagpapakita na ang bawat isa ay may obligasyon na kumilos nang may katapatan at integridad. Ang mga abogado ay may mas mataas na pamantayan dahil sa kanilang tungkulin sa lipunan.

PAGSUSURI NG KASO

Nagsimula ang lahat nang magkasundo sina Saladaga at Astorga sa isang “Deed of Sale with Right to Repurchase.” Sa kasunduang ito, ibinenta ni Astorga kay Saladaga ang kanyang lupa, na may karapatang bilhin itong muli. Ayon kay Astorga, mayroon siyang “perfect right to dispose as owner in fee simple” at malaya ang lupa sa anumang pagkakautang.

Ngunit hindi ito ang katotohanan. Natuklasan ni Saladaga na ang titulo ng lupa ay kinansela na pala at nakasangla ito sa bangko. Ginawa ni Astorga ang mga sumusunod:

• Ipinakita kay Saladaga ang TCT No. T-662 na kinansela na noong 1972.
• Ipinasangla ang lupa sa Rural Bank of Albuera (RBAI) noong 1984.
• Hindi ipinaalam kay Saladaga na ang titulo ay nasa pangalan na niya at ng kanyang asawa.

Dahil dito, nagsampa si Saladaga ng kasong estafa laban kay Astorga. Bukod pa rito, inireklamo rin niya si Astorga sa IBP dahil sa paglabag sa Kodigo ng Etika.

Ayon sa Korte Suprema:

“Regardless of whether the written contract between respondent and complainant is actually one of sale with pacto de retro or of equitable mortgage, respondent’s actuations in his transaction with complainant, as well as in the present administrative cases, clearly show a disregard for the highest standards of legal proficiency, morality, honesty, integrity, and fair dealing required from lawyers, for which respondent should be held administratively liable.”

Dagdag pa ng Korte:

“Respondent dealt with complainant with bad faith, falsehood, and deceit when he entered into the “Deed of Sale with Right to Repurchase” dated December 2, 1981 with the latter.”

Sa madaling salita, kahit ano pa man ang uri ng kasunduan, malinaw na niloko ni Astorga si Saladaga. Hindi siya kumilos nang naaayon sa inaasahan sa isang abogado.

PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON

Ang desisyon sa kasong ito ay nagpapaalala sa lahat ng abogado na sila ay may tungkuling maging tapat at responsable sa kanilang mga kliyente. Ang paglabag sa panunumpa ng abogado at Kodigo ng Etika ay may malubhang parusa, kabilang ang suspensyon o pagtanggal sa propesyon.

Mga Mahalagang Aral:

• Integridad: Laging kumilos nang may integridad at katapatan.
• Responsibilidad: Gampanan ang iyong responsibilidad sa lipunan at sa iyong mga kliyente.
• Paggalang sa Batas: Sundin ang batas at itaguyod ang paggalang dito.

FREQUENTLY ASKED QUESTIONS

1. Ano ang parusa sa paglabag ng Kodigo ng Etika?

Ang parusa ay maaaring mula sa suspensyon hanggang sa pagtanggal sa propesyon ng abogasya, depende sa bigat ng paglabag.

2. Ano ang dapat gawin kung naloko ako ng isang abogado?

Maaari kang magsampa ng reklamo sa Integrated Bar of the Philippines (IBP) at/o magsampa ng kasong sibil o kriminal laban sa abogado.

3. Paano ko malalaman kung tapat ang isang abogado?

Magtanong sa ibang kliyente, tingnan ang kanyang record sa IBP, at magtiwala sa iyong instincts.

4. Ano ang papel ng IBP sa mga kasong administratibo laban sa mga abogado?

Ang IBP ang nag-iimbestiga at nagrerekomenda sa Korte Suprema kung dapat bang parusahan ang isang abogado.

5. Maaari bang ibalik ang pera ko kung napatunayang nagkasala ang abogado?

Maaari kang magsampa ng hiwalay na kasong sibil upang mabawi ang iyong pera.

Kung ikaw ay nangangailangan ng legal na tulong o payo hinggil sa mga usapin ng paglabag sa Kodigo ng Etika, ang ASG Law ay handang tumulong. Kami ay may mga eksperto sa larangan na ito at maaaring magbigay ng gabay at representasyon. Kontakin kami sa hello@asglawpartners.com o bisitahin ang aming website here para sa konsultasyon. Kami sa ASG Law ay naniniwala na ang hustisya ay para sa lahat!