Hindi Porke Nakasunod sa Rekisitos, Awtomatiko Nang Ibibigay ang CNC

G.R. No. 160932, January 14, 2013: SPECIAL PEOPLE, INC. FOUNDATION v. NESTOR M. CANDA, ET AL.

INTRODUKSYON

Nais mo bang magtayo ng negosyo o proyekto na may kinalaman sa kalikasan? Bago ka magsimula, mahalagang alamin kung kailangan mo ng Environmental Compliance Certificate (ECC) o Certificate of Non-Coverage (CNC) mula sa Department of Environment and Natural Resources (DENR). Madalas na akala ng marami, kapag nakumpleto na nila ang lahat ng hinihinging dokumento, obligasyon na ng ahensya ng gobyerno na ibigay ang CNC. Ngunit, tama ba ang paniniwalang ito? Ang kasong Special People, Inc. Foundation v. Nestor M. Canda, et al. ay nagbibigay linaw sa usaping ito. Sa kasong ito, sinubukan ng Special People, Inc. Foundation na pilitin ang DENR sa pamamagitan ng mandamus na ibigay sa kanila ang CNC para sa kanilang proyekto sa tubig. Ang pangunahing tanong: tama ba ang ginawang hakbang ng foundation, at dapat bang pilitin ang DENR na magbigay ng CNC sa pamamagitan ng mandamus?

ANG LEGAL NA KONTEKSTO: ANO ANG MANDAMUS AT ANG EIS SYSTEM?

Bago natin talakayin ang detalye ng kaso, mahalagang maunawaan muna ang ilang importanteng konsepto. Una, ano ba ang mandamus? Ang mandamus ay isang espesyal na aksyong legal na ginagamit para pilitin ang isang opisyal ng gobyerno o ahensya na gawin ang isang tungkuling ministerial. Ibig sabihin, kung ang tungkulin ay ministerial, wala nang diskresyon ang opisyal; obligado siyang gawin ito. Ngunit, kung ang tungkulin ay discretionary, ibig sabihin, may kalayaan ang opisyal na magdesisyon batay sa kanyang paghuhusga, hindi maaaring gamitan ng mandamus para pilitin siyang gawin ang isang partikular na bagay.

Pangalawa, ano naman ang Environmental Impact Statement (EIS) System? Ito ay itinatag sa pamamagitan ng Presidential Decree No. 1586, na nag-uutos sa lahat ng ahensya ng gobyerno at pribadong kumpanya na maghanda at magsumite ng EIS para sa mga proyekto na maaaring magdulot ng malaking epekto sa kalikasan. Ayon sa Section 4 ng PD 1151 (Philippine Environmental Policy):

“Section 4. Environmental Impact Statements. – Pursuant to the above enunciated policies and goals, all agencies and instrumentalities of the national government, including government-owned or controlled corporations, as well as private corporations, firms and entities shall prepare, file and include in every action, project or undertaking which significantly affects the quality of the environment a detailed statement on–
(a) the environmental impact of the proposed action, project or undertaking
(b) any adverse environmental effect which cannot be avoided should the proposal be implemented
(c) alternative to the proposed action
(d) a determination that the short-term uses of the resources of the environment are consistent with the maintenance and enhancement of the long-term productivity of the same; and
(e) whenever a proposal involve[s] the use of depletable or non- renewable resources, a finding must be made that such use and commitment are warranted.”

Para sa mga proyektong itinuring na “environmentally critical” o nasa loob ng “environmentally critical areas” na idineklara ng Pangulo sa Proclamation No. 2146, kinakailangan ang Environmental Compliance Certificate (ECC) bago ito masimulan. Sa kabilang banda, kung ang proyekto ay hindi “environmentally critical,” maaaring makakuha ng Certificate of Non-Coverage (CNC), na nagsasaad na hindi na kailangan ng ECC. Ang pagtukoy kung kailangan ng ECC o CNC ay hindi basta-basta; nangangailangan ito ng pag-aaral at paghuhusga ng Environmental Management Bureau (EMB) ng DENR.

ANG KWENTO NG KASO: MULA CNC APPLICATION HANGGANG SUPREME COURT

Ang Special People, Inc. Foundation ay nagpanukala ng proyekto sa Bohol na kukuha ng tubig mula sa Loboc River, lilinisin ito, at ipapamahagi sa mga residente. Nag-apply sila para sa CNC sa EMB Region 7, dahil naniniwala silang hindi nila kailangan ng ECC. Ang kanilang katwiran: ang proyekto ay simpleng pagkuha at paglilinis lang ng tubig, at hindi ito makakasira sa kalikasan.

Ngunit, hindi sumang-ayon si Nestor M. Canda, ang Provincial Chief ng EMB sa Bohol. Sinabi niya na ang proyekto ay nasa “critical area” kaya kailangan ng Initial Environmental Examination. Umapela ang foundation kay Regional Director Bienvenido L. Lipayon (RD Lipayon), ngunit pinanindigan ni RD Lipayon ang naunang findings. Nagbigay pa si RD Lipayon ng listahan ng mga sertipikasyon na kailangang isumite ng foundation para mapatunayan na hindi “environmentally critical” ang lugar ng proyekto. Kabilang dito ang sertipikasyon mula sa PHIVOLCS na nagpapatunay na hindi tinamaan ng malakas na lindol ang lugar.

Nakapagsumite naman ang foundation ng halos lahat ng sertipikasyon, maliban sa isa mula sa Mines and Geosciences Bureau. Ngunit, ang sertipikasyon mula sa PHIVOLCS ay nagsasaad na ang Loboc, Bohol ay tinamaan ng Intensity VII na lindol noong 1990. Dahil dito, ibinasura ni RD Lipayon ang aplikasyon para sa CNC, dahil napatunayan na ang lugar ay “environmentally critical.”

Sa halip na umapela sa DENR Secretary, dumiretso ang foundation sa Regional Trial Court (RTC) at naghain ng petisyon para sa mandamus at damages. Iginiit nila na dahil nakumpleto na nila ang mga rekisito, obligasyon na ng EMB na ibigay ang CNC. Ngunit, ibinasura ng RTC ang kanilang petisyon. Hindi raw ministerial duty ang pag-isyu ng CNC, at may diskresyon ang EMB sa pagdedesisyon nito. Umapela ang foundation sa Supreme Court.

Sa Korte Suprema, ang pangunahing argumento ng foundation ay dahil nakasunod na sila sa mga rekisito, dapat nang i-isyu ang CNC. Ngunit, hindi sumang-ayon ang Korte Suprema. Ayon sa Korte, hindi tama ang remedyong mandamus sa kasong ito. Narito ang ilan sa mahahalagang punto ng desisyon ng Korte Suprema:

• Hindi Tama ang Direktang Apela sa Korte Suprema: Dapat sana ay umapela muna ang foundation sa Court of Appeals, hindi diretso sa Korte Suprema, dahil ang isyu dito ay factwal, hindi puro legal.
• Hindi Wasto ang Remedyong Mandamus: Ang pag-isyu ng CNC ay hindi ministerial duty, kundi discretionary. Kailangan ng paghuhusga ng EMB kung “environmentally critical” ba ang proyekto. Ayon sa Korte:

  “The foregoing considerations indicate that the grant or denial of an application for ECC/CNC is not an act that is purely ministerial in nature, but one that involves the exercise of judgment and discretion by the EMB Director or Regional Director, who must determine whether the project or project area is classified as critical to the environment based on the documents to be submitted by the applicant.”

• Hindi Naubos ang Administrative Remedies: Bago dumulog sa korte, dapat sana ay inubos muna ng foundation ang lahat ng remedyo sa loob ng DENR, tulad ng pag-apela sa DENR Secretary. Hindi nila ito ginawa.
• Hindi Nakumpleto ang Rekisitos: Hindi rin napatunayan ng foundation na nakasunod sila sa lahat ng rekisito. Halimbawa, ang sertipikasyon mula sa PHIVOLCS mismo ay nagpapakita na ang lugar ay “environmentally critical” dahil sa naranasang lindol.

Dahil dito, ibinasura ng Korte Suprema ang petisyon ng Special People, Inc. Foundation.

PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON: ANO ANG MAAARING MATUTUNAN?

Ang kasong ito ay nagtuturo ng ilang mahahalagang aral, lalo na sa mga negosyo at indibidwal na nagpaplanong magtayo ng proyekto na may kinalaman sa kalikasan:

Mahalagang Aral:

• Hindi Awtomatiko ang CNC: Hindi porke nakumpleto mo ang mga dokumento, awtomatiko nang ibibigay ang CNC. May diskresyon ang DENR-EMB sa pagdedesisyon kung ang proyekto ay “environmentally critical” o hindi.
• Mandamus ay Hindi Para sa Discretionary Duty: Hindi tama ang remedyong mandamus para pilitin ang ahensya ng gobyerno na magdesisyon sa isang partikular na paraan kung ang tungkulin ay discretionary.
• Ubusin ang Administrative Remedies: Bago dumulog sa korte, siguraduhing naubos muna ang lahat ng remedyong administratibo sa loob ng ahensya ng gobyerno. Ito ay para bigyan pagkakataon ang ahensya na iwasto ang kanilang pagkakamali, kung mayroon man.
• Maging Handa sa Proseso: Ang pagkuha ng CNC o ECC ay isang proseso na nangangailangan ng pasensya at kumpletong dokumentasyon. Mahalagang maging handa at sumunod sa lahat ng requirements ng DENR-EMB.

MGA KARANIWANG TANONG (FAQ)

Tanong 1: Ano ang pagkakaiba ng ECC at CNC?
Sagot: Ang ECC (Environmental Compliance Certificate) ay kinakailangan para sa mga proyektong “environmentally critical” o nasa “environmentally critical areas.” Ang CNC (Certificate of Non-Coverage) naman ay para sa mga proyektong hindi itinuturing na “environmentally critical” at hindi na kailangan ng ECC.

Tanong 2: Paano malalaman kung kailangan ng ECC o CNC?
Sagot: Makipag-ugnayan sa pinakamalapit na tanggapan ng EMB ng DENR sa inyong lugar. Sila ang magsasabi kung ang iyong proyekto ay nangangailangan ng ECC o CNC batay sa uri at lokasyon nito.

Tanong 3: Ano ang mga hakbang kung hindi maaprubahan ang CNC application?
Sagot: Maaaring umapela sa mas mataas na opisina sa loob ng DENR-EMB, ayon sa kanilang proseso ng apela. Siguraduhing sundin ang tamang proseso ng apela bago dumulog sa korte.

Tanong 4: Kailangan ba talaga ng abogado para sa CNC/ECC application?
Sagot: Hindi naman palaging kailangan, lalo na kung simple lang ang proyekto. Ngunit, kung komplikado ang proyekto o nagkaroon ng problema sa aplikasyon, makakatulong ang abogado para magabayan ka sa proseso at sa mga legal na opsyon.

Tanong 5: Ano ang mangyayari kung magsimula ng proyekto nang walang ECC kung kinakailangan ito?
Sagot: Maaaring mapatawan ng multa, mapatigil ang proyekto, o magkaroon ng iba pang legal na parusa mula sa DENR.

Nais mo bang masiguro na tama ang iyong hakbang sa pagkuha ng CNC o ECC? Ang ASG Law ay eksperto sa mga usaping pangkalikasan at handang tumulong sa iyo. Para sa konsultasyon, maaari kang mag-email sa amin sa hello@asglawpartners.com o makipag-ugnayan dito.

---

Source: Supreme Court E-Library
This page was dynamically generated
by the E-Library Content Management System (E-LibCMS)