Pinawalang-sala ng Korte Suprema si Anthony David y Matawaran sa mga kasong may kinalaman sa pagbebenta at pag-iingat ng iligal na droga dahil sa pagkabigo ng prosekusyon na patunayan nang may katiyakan na ang mga drogang ipinakita sa korte ay siyang tunay na nakumpiska sa kanya. Binigyang-diin ng Korte na ang ‘chain of custody’ ay hindi nasunod nang tama, kaya nagkaroon ng pagdududa sa integridad at pagiging tunay ng mga ebidensya. Ang desisyong ito ay nagpapaalala sa mga awtoridad na dapat sundin ang tamang proseso sa paghawak ng mga ebidensya upang maprotektahan ang karapatan ng akusado.

Pagkakamali sa Pagproseso ng Ebidensya: Sapat ba para sa Pagpapawalang-Sala?

Ang kaso ay nagsimula nang akusahan si Anthony David y Matawaran ng paglabag sa Sections 5 at 11, Article II ng Republic Act No. (RA) 9165, na may kinalaman sa iligal na pagbebenta at pag-iingat ng shabu. Ayon sa impormasyon, noong ika-16 ng Agosto 2015, sa Samal, Bataan, nahuli umano si Matawaran sa aktong nagbebenta ng isang sachet ng shabu at nakumpiskahan pa ng isa pang sachet sa kanyang pag-iingat. Sa paglilitis, naghain ang prosekusyon ng mga testimonya at ebidensya upang patunayan ang pagkakasala ni Matawaran. Gayunpaman, binigyang-diin ng depensa ang mga pagkukulang sa paraan ng paghawak ng mga ebidensya, na nagdulot ng pagdududa sa integridad ng mga ito.

Ang pangunahing isyu sa kasong ito ay kung napatunayan ba ng prosekusyon nang walang pag-aalinlangan ang pagkakasala ni Matawaran sa iligal na pagbebenta at pag-iingat ng droga. Ayon sa Korte Suprema, ang droga mismo ang corpus delicti sa mga kasong may kinalaman sa iligal na droga. Kaya, kinakailangan na mapatunayan ng prosekusyon na ang substansyang ipinakita sa korte ay siyang tunay na substansyang iligal na ibinenta at iningatan ng akusado. Ito ang dahilan kung bakit napakahalaga ng chain of custody. Ang chain of custody ay tumutukoy sa proseso ng pagpapanatili at pagdodokumento ng ebidensya, mula sa pagkumpiska hanggang sa pagpresenta sa korte, upang masiguro na walang pagbabago o kontaminasyon.

Sa kasong ito, nabigo ang prosekusyon na sundin ang mga alituntunin sa Section 21 ng RA 9165, na nagtatakda ng mga kinakailangang hakbang sa paghawak ng mga nakumpiskang droga. Una, ang imbentaryo at pagkuha ng litrato ng mga ebidensya ay hindi ginawa sa mismong lugar kung saan nahuli si Matawaran, kundi sa istasyon ng pulisya. Hindi nagbigay ng sapat na dahilan ang mga pulis kung bakit hindi nila ginawa ang imbentaryo sa lugar ng pagkakahuli, na labag sa requirement ng batas.

Ayon sa Section 21 ng RA 9165:

SEC. 21. Custody and Disposition of Confiscated, Seized, and/or Surrendered Dangerous Drugs, Plant Sources of Dangerous Drugs, Controlled Precursors and Essential Chemicals, Instruments/Paraphernalia and/or Laboratory Equipment. – Ang PDEA ang dapat manguna at mag-ingat ng lahat ng mapanganib na droga… para sa tamang disposisyon sa sumusunod na paraan:

1.

Ang grupo ng mga humuli na may unang kustodiya at kontrol ng mga mapanganib na droga… ay dapat, pagkatapos na makumpiska, magsagawa ng pisikal na imbentaryo ng mga nakumpiskang item at kuhanan ng litrato ang mga ito sa presensya ng akusado o ng (mga) taong kinumpiskahan at/o kinunan ng mga item na ito, o ng kanyang/kanilang kinatawan o abogado, kasama ang isang nahalal na opisyal ng publiko at isang kinatawan ng Pambansang Serbisyo ng Pag-uusig o ang media na dapat na kinakailangang pumirma sa mga kopya ng imbentaryo at bigyan ng isang kopya nito: Sa kondisyon, Na ang pisikal na imbentaryo at litrato ay dapat isagawa sa lugar kung saan ipinatupad ang search warrant; o sa pinakamalapit na istasyon ng pulisya o sa pinakamalapit na opisina ng humuhuling opisyal/grupo. Alinman ang maisasagawa, sa kaso ng mga walang warrant na paghuli: Sa kondisyon, sa wakas, Na ang hindi pagsunod sa mga kinakailangang ito sa ilalim ng mga makatwirang dahilan, hangga’t ang integridad at ang evidentiary value ng mga nakumpiskang item ay maayos na mapangalagaan ng humuhuling opisyal/grupo, ay hindi magpapawalang-bisa at magpapawalang-saysay sa naturang mga paghuli at kustodiya sa nasabing mga item.

Ikalawa, si PO1 Santos mismo ang naglagay ng mga nakumpiskang sachet sa kanyang bulsa bago pa man markahan ang mga ito. Ayon sa Korte Suprema, ang ganitong paraan ng paghawak ng ebidensya ay nagdudulot ng pagdududa sa integridad ng mga ito. Dapat ay markahan agad ang mga ebidensya pagkatapos makumpiska upang maiwasan ang pagpapalit o kontaminasyon.

Ikatlo, hindi rin naipaliwanag nang maayos ang paglipat ng mga ebidensya mula sa humuling opisyal patungo sa imbestigador. Karaniwan, ang imbestigador ang siyang maghahanda ng mga dokumento para sa kaso, kaya dapat ay nasa kanya ang kustodiya ng mga droga. Ngunit sa kasong ito, si PO1 Santos mismo ang nagdala ng mga droga sa crime laboratory para sa pagsusuri. Ikaapat, hindi rin napatunayan ang paglipat ng mga ebidensya mula sa forensic chemist patungo sa korte. Nakasaad na ang stipulation ng testimony ay hindi sapat dahil walang binanggit tungkol sa kondisyon ng specimens, kung paano ito sinuri, at kung paano ito iningatan.

Dahil sa mga paglabag na ito sa chain of custody, nagkaroon ng makatwirang pagdududa kung ang mga drogang ipinakita sa korte ay siyang tunay na mga drogang nakumpiska kay Matawaran. Kaya naman, pinawalang-sala siya ng Korte Suprema sa mga kasong isinampa laban sa kanya. Sa madaling salita, ang prosekusyon ay dapat na siguraduhin na bawat hakbang sa paghawak ng ebidensya ay naisasagawa nang tama at walang pagkukulang upang mapanatili ang integridad nito at maiwasan ang pagdududa sa isip ng korte.

FAQs

Ang kasong ito ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng pagsunod sa tamang proseso sa paghawak ng mga ebidensya sa mga kasong kriminal. Ang anumang pagkukulang sa chain of custody ay maaaring magdulot ng pagdududa sa integridad ng mga ebidensya at magresulta sa pagpapawalang-sala ng akusado.

Para sa mga katanungan hinggil sa pag-aaplay ng desisyong ito sa mga partikular na sitwasyon, mangyaring makipag-ugnayan sa ASG Law sa pamamagitan ng contact o sa pamamagitan ng email sa frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: Ang pagsusuring ito ay ibinigay para sa layuning impormasyon lamang at hindi bumubuo ng legal na payo. Para sa partikular na legal na gabay na iniakma sa iyong sitwasyon, mangyaring kumunsulta sa isang kwalipikadong abogado.
Source: PEOPLE OF THE PHILIPPINES, VS. ANTHONY DAVID Y MATAWARAN, G.R. No. 260990, June 21, 2023