Ang desisyon ng Korte Suprema sa kasong ito ay nagpapakita na ang isang korporasyon ay mananagot sa mga pagkilos ng kanyang mga empleyado, lalo na kung ang mga ito ay nasa loob ng kanilang “apparent authority”. Ang kasong ito ay nagbibigay-diin sa responsibilidad ng mga korporasyon na pangasiwaan ang kanilang mga empleyado at tiyakin na sila ay kumikilos nang naaayon sa batas. Sa madaling salita, hindi maaaring basta itanggi ng isang kumpanya ang pananagutan kung ang kanilang empleyado ay nakagawa ng pagkakamali na nagdulot ng pinsala sa ibang tao, lalo na kung ang pagkakamaling iyon ay nangyari dahil sa kapabayaan ng kumpanya.

Pagbebenta ng Lupa sa Memorial Park: Sino ang Mananagot?

Ang kasong ito ay nagsimula nang matuklasan ng mga anak ni Zenaida Boiser na ang mga burial lot na binili ng kanilang ina sa Eternal Gardens Memorial Park Corporation (Eternal Gardens) ay naibenta na pala sa mag-asawang Claudio at Rosita Bonifacio. Ayon sa kanila, ang pagbebenta ay ginawa ng dating kinakasama ng isa sa mga anak ni Zenaida, na si Michael Magpantay, matapos mamatay ang kanilang ina. Kaya’t nagsampa sila ng kaso laban kay Magpantay, sa mag-asawang Bonifacio, at sa Eternal Gardens, dahil sa diumano’y illegal na pagbebenta.

Sa pagdinig ng kaso, sinabi ng Eternal Gardens na wala silang pananagutan dahil si Kathryn Boiser, isa sa mga anak ni Zenaida, kasama si Magpantay, ang nagsumite ng Affidavit of Loss na nagsasabing nawala ang titulo ng mga burial lot. Dagdag pa nila, hindi nila tungkuling mag-imbestiga pa dahil ang mga dokumentong isinumite sa kanila ay mga public document. Ngunit ayon sa Korte Suprema, hindi sapat ang mga argumentong ito para makaalis ang Eternal Gardens sa kanilang responsibilidad.

Mahalagang tandaan na ang prinsipyo ng agency ay hindi angkop sa kasong ito. Ayon sa Article 1897 ng Civil Code, “Ang ahente na kumikilos bilang ganoon ay hindi personal na mananagot sa partido kung kanino siya nakikipagkontrata, maliban kung hayagan niyang iginapos ang kanyang sarili o lampasan ang mga limitasyon ng kanyang awtoridad nang hindi nagbibigay sa naturang partido ng sapat na abiso ng kanyang mga kapangyarihan.” Sa kasong ito, ang mga empleyado ng Eternal Gardens ay walang awtoridad na magbenta ng mga burial lot sa ngalan ni Magpantay.

Gayunpaman, nanindigan ang Korte Suprema na mananagot pa rin ang Eternal Gardens sa mag-asawang Bonifacio sa ilalim ng doktrina ng apparent authority. Ibig sabihin, kahit na walang tunay na awtoridad ang mga empleyado, ang mga pagkilos at kontrata nila ay nagbubuklod sa kanilang principal (ang korporasyon) kung ang ikatlong partido (ang mag-asawang Bonifacio) ay naniwala na mayroon silang awtoridad dahil sa mga pagkilos ng principal.

Sa ilalim ng doktrinang ito, ang mga gawa at kontrata ng ahente, na nasa loob ng maliwanag na saklaw ng awtoridad na ipinagkaloob sa kanya, bagaman walang aktwal na awtoridad na gawin ang mga naturang gawa o gumawa ng mga naturang kontrata, ay nagbubuklod sa prinsipal. Bukod dito, ang pananagutan ng prinsipal ay limitado lamang sa mga ikatlong tao na makatwirang naniwala sa pamamagitan ng pag-uugali ng prinsipal na umiiral ang naturang aktwal na awtoridad, bagaman walang aktwal na ibinigay.

Sa pamamagitan ng pag-isyu ng certificate of ownership sa mag-asawang Bonifacio, kinilala ng Eternal Gardens ang awtoridad ng kanyang mga empleyado na makipagtransaksyon sa kanyang ngalan. Hindi na nila maaaring bawiin ang kanilang tungkulin dahil kusang-loob nilang tinanggap ang mga dokumentong inihanda ng kanilang mga empleyado. Ang doktrina ng apparent authority ay nakabatay sa prinsipyo ng estoppel. Dahil dito, ang Eternal Gardens ay hindi maaaring tumanggi sa awtoridad ng kanyang mga empleyado.

Tungkol naman sa pagbabalik ng halagang ibinayad ng mag-asawang Bonifacio, hindi nakumbinsi ang Korte Suprema sa argumento ng Eternal Gardens na hindi sila nakatanggap ng pera. Ayon sa Korte, ang pag-isyu ng certificate of ownership at ang pagtanggap ng bayad sa pamamagitan ng mga empleyado ay sapat na ebidensya na nakinabang ang Eternal Gardens sa transaksyon.

Sa huli, nanindigan ang Korte Suprema na ang Eternal Gardens, kasama sina Magpantay at Kathryn Boiser, ay solidarily liable na ibalik ang halagang ibinayad ng mag-asawang Bonifacio, at magbayad ng moral at exemplary damages sa mga naapektuhang partido.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Ang pangunahing isyu ay kung mananagot ba ang Eternal Gardens sa mga ilegal na gawain ng kanyang mga empleyado na nagdulot ng pinsala sa ibang tao. Tinukoy ng Korte Suprema ang saklaw ng doktrina ng “apparent authority” sa konteksto ng mga responsibilidad ng korporasyon.
Ano ang ibig sabihin ng “apparent authority”?	Ang “apparent authority” ay tumutukoy sa sitwasyon kung saan ang isang ahente (empleyado) ay walang tunay na awtoridad, ngunit ang kanyang mga aksyon ay nagpapahiwatig na mayroon siyang awtoridad, at ang isang ikatlong partido ay makatwirang naniniwala na mayroon siyang awtoridad na kumilos sa ngalan ng principal (korporasyon).
Bakit naging liable ang Eternal Gardens?	Naging liable ang Eternal Gardens dahil sa doktrina ng apparent authority. Sa pamamagitan ng pag-isyu ng certificate of ownership sa mag-asawang Bonifacio, ipinakita ng Eternal Gardens na may awtoridad ang kanyang mga empleyado na makipagtransaksyon sa kanilang ngalan.
Ano ang kahalagahan ng certificate of ownership sa kaso?	Ang certificate of ownership ay mahalaga dahil ito ang nagpapatunay na mayroong paglipat ng pagmamay-ari ng mga burial lot. Ito rin ang nagpatunay na tinanggap ng Eternal Gardens ang mga transaksyon ng kanyang mga empleyado.
Ano ang “estoppel” at paano ito nakaapekto sa kaso?	Ang “estoppel” ay isang legal na prinsipyo na pumipigil sa isang tao na magbawi sa kanyang mga naunang pahayag o pagkilos kung ang ibang tao ay umasa dito at nagdulot ito ng pinsala. Sa kasong ito, hindi na maaaring tanggihan ng Eternal Gardens ang awtoridad ng kanyang mga empleyado dahil umasa ang mag-asawang Bonifacio sa kanilang mga aksyon.
Ano ang sinabi ng korte tungkol sa tungkulin ng Eternal Gardens na mag-imbestiga?	Sinabi ng korte na hindi sapat na umasa lamang ang Eternal Gardens sa presumption of regularity ng mga dokumentong isinumite sa kanila. Dapat sana ay nag-imbestiga sila upang malaman kung peke ang mga dokumento.
Mananagot ba si Kathryn Boiser sa mga damages?	Oo, si Kathryn Boiser, kasama si Michael Magpantay at Eternal Gardens, ay solidarily liable na magbayad ng damages dahil sa kanyang pagkakasangkot sa ilegal na pagbebenta.
Ano ang aral na makukuha sa kasong ito?	Ang aral na makukuha sa kasong ito ay ang kahalagahan ng pagiging maingat sa pagtitiwala sa mga ahente o empleyado, at ang pananagutan ng mga korporasyon sa mga pagkilos ng kanilang mga empleyado sa loob ng kanilang apparent authority.

Sa kabuuan, ang kasong ito ay nagpapaalala sa mga korporasyon na maging responsable sa mga aksyon ng kanilang mga empleyado at maging maingat sa pakikitungo sa publiko. Mahalaga ring magkaroon ng mahusay na sistema ng pangangasiwa upang maiwasan ang mga fraudulent transaction at maprotektahan ang interes ng mga consumer.

Para sa mga katanungan tungkol sa pag-aaplay ng desisyong ito sa mga tiyak na sitwasyon, mangyaring makipag-ugnayan sa ASG Law sa pamamagitan ng contact o sa pamamagitan ng email sa frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: Ang pagsusuri na ito ay ibinibigay para sa mga layuning pang-impormasyon lamang at hindi bumubuo ng legal na payo. Para sa partikular na legal na gabay na iniakma sa iyong sitwasyon, mangyaring kumunsulta sa isang kwalipikadong abogado.
Source: Eternal Gardens Memorial Park Corp. v. Perlas, G.R. No. 236126, September 07, 2020