Ipinasiya ng Korte Suprema na ang isang seaman ay karapat-dapat sa disability benefits kung napatunayan na ang kanyang sakit ay may koneksyon sa kanyang trabaho. Ang desisyong ito ay nagbibigay-diin sa proteksyon ng mga seaman at ang obligasyon ng mga employer na tiyakin ang kanilang kalusugan. Ang desisyon ay nagpapabigat sa employer na patunayan na ang sakit ng seaman ay hindi konektado sa kanyang trabaho, lalo na kung ang seaman ay hindi pinayagang magpa-medical examination pagkatapos ng kanyang kontrata. Bukod dito, pinagtibay nito ang panuntunan na ang paghahain ng SENA (Single Entry Approach) ay sapat na upang masiguro na ang aksyon ay naihain sa loob ng takdang panahon.

Pagkakasakit sa Barko: Kailan Responsibilidad ng Kumpanya ang Kapakanan ng Seaman?

Ang kaso ay tungkol sa seaman na si Apolinario Z. Zonio, Jr., na nagtrabaho sa MV Algosaibi 42. Pagkatapos ng kanyang kontrata, siya ay naghain ng kaso laban sa 88 Aces Maritime Services, Inc. para sa disability benefits, sickness allowance, at attorney’s fees, dahil sa sakit na diabetes na nakuha niya umano habang nagtatrabaho. Ang pangunahing legal na tanong dito ay kung ang kanyang karamdaman ay may kaugnayan sa kanyang trabaho bilang isang seaman, at kung kaya’t siya ay nararapat sa mga benepisyong kanyang hinihingi.

Sa ilalim ng 2000 POEA-SEC, kung ang sakit ay hindi nakalista bilang isang occupational disease, ito ay may presumption na may kaugnayan sa trabaho. Kaya naman, responsibilidad ng employer na patunayan na walang koneksyon ang trabaho ng seaman sa kanyang sakit. Sa kasong ito, hindi ito nagawa ng respondents. Ayon sa Korte Suprema, kinakailangan munang patunayan ang ugnayan ng kalagayan sa trabaho at ng sakit. Sinabi ni Apolinario na habang nasa barko, nakaranas siya ng pagkahilo at natuklasang mayroon siyang diabetes mellitus.

Idinagdag pa ng Korte Suprema na bagamat ang pagiging work-related ay iba sa pagiging compensable, mahalaga na patunayan na ang kalagayan sa trabaho ay nakadagdag sa posibilidad na magkasakit ang isang empleyado. Ipinakita ni Apolinario na ang kanyang trabaho ay stressful dahil sa kanyang mga gawain tulad ng pagtulong sa pagpapatakbo ng mga kagamitan sa deck, pagtulong sa karpintero, pagpinta, at pagbabantay sa barko. Ang stress, ayon sa medikal na pananaw, ay maaaring magpataas ng blood sugar level.

Sinabi ni Dr. Augusto Litonjua, presidente ng Philippine Diabetic Association, na ang mga stressful na sitwasyon ay naglalabas ng mga hormones na ‘contra-insulin,’ na nagpapababa sa epekto ng insulin. Idinagdag pa niya na mas maraming kaso ng diabetes sa urban kaysa sa rural dahil sa mas ‘Westernized’ na kapaligiran na may mas maraming problema at tensyon.

Binigyang diin ng Korte Suprema na nabigo ang respondents na magbigay ng medikal na ebidensya na sumasalungat sa pag-aangkin ni Apolinario na ang kanyang sakit ay dahil sa kanyang trabaho. Tungkol sa hindi pagsunod sa post-employment medical examination sa loob ng tatlong araw, sinabi ng Korte Suprema na mayroong mga eksepsyon dito, tulad ng kung hindi pinayagan ng employer ang seaman na magpaeksamin. Sa kasong ito, sinabi ni Apolinario na nang siya ay mag-report sa opisina ng 88 Aces, hindi siya pinayagan na magpa-medical examination.

Ipinaliwanag din ng Korte Suprema na ang kontrata ng seaman ay nagtatapos kapag siya ay bumaba mula sa barko at dumating sa lugar kung saan siya kinuha. Dahil dito, ang kanyang kontrata ay natapos noong Abril 11, 2012. Kaya, ang kanyang paghahain ng kaso noong Marso 25, 2015, ay nasa loob pa ng tatlong taong prescriptive period. Sa madaling salita, ang pag-file ng SENA ay itinuturing na paghahain ng kaso para sa layunin ng pagtupad sa prescriptive period.

Panuntunan	Eksplenasyon
Work-relatedness presumption	Kung ang sakit ay hindi nakalista bilang occupational disease, may presumption na ito ay work-related.
Post-employment medical exam	May eksepsyon sa three-day rule kung hindi pinayagan ng employer ang seaman na magpa-medical examination.
Prescriptive period	Ang pag-file ng SENA ay sapat na upang masiguro na ang aksyon ay naihain sa loob ng takdang panahon.

Bukod pa rito, sinabi ng Korte Suprema na si Apolinario ay nararapat din sa sickness allowance na katumbas ng 120 araw ng kanyang basic wage. At dahil kinailangan niyang gumastos para ipagtanggol ang kanyang karapatan, siya ay nararapat din sa attorney’s fees.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Kung ang seaman na si Apolinario Z. Zonio, Jr. ay nararapat ba sa disability benefits dahil sa sakit na diabetes na nakuha niya umano habang nagtatrabaho.
Ano ang epekto ng presumption ng work-relatedness?	Nagpapabigat ito sa employer na patunayan na ang sakit ng seaman ay hindi konektado sa kanyang trabaho.
Ano ang kahalagahan ng post-employment medical examination?	Ito ay mahalaga upang matukoy kung ang sakit ay work-related, ngunit may eksepsyon kung hindi pinayagan ng employer ang seaman na magpaeksamin.
Paano nakaapekto ang stress sa kaso ni Apolinario?	Ang stress ay maaaring magpataas ng blood sugar level, na nagpapalala sa diabetes ni Apolinario.
Kailan nagtatapos ang kontrata ng seaman?	Nagtatapos ang kontrata kapag ang seaman ay bumaba mula sa barko at dumating sa lugar kung saan siya kinuha.
Ano ang prescriptive period para sa paghahain ng claims?	Tatlong taon mula sa araw na ang sanhi ng aksyon ay lumitaw.
Ano ang SENA?	Ito ay isang administrative approach upang magbigay ng mabilis at murang settlement ng mga reklamo mula sa employer-employee relationship.
Ano ang sickness allowance?	Ito ay allowance na ibinibigay sa seaman na katumbas ng kanyang basic wage hanggang siya ay madeklarang fit to work.

Sa kabuuan, pinagtibay ng Korte Suprema ang proteksyon ng mga seaman sa pamamagitan ng pagbibigay-diin sa kanilang karapatan sa disability benefits. Pinagaan nito ang pasanin sa mga seaman sa pagpapatunay ng kanilang pagiging karapat-dapat sa mga benepisyo sa pamamagitan ng pagbaliktad sa pasanin ng patunay sa mga employer na dapat patunayan na ang sakit ay hindi konektado sa trabaho. Bukod dito, siniguro ng paglilinaw tungkol sa prescriptive period at sickness allowance ang kalinawan sa mga legal na proseso para sa mga seaman na naghahabol ng kanilang karapatan.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: Zonio, Jr. v. 88 Aces Maritime Services, Inc., G.R. No. 239052, October 16, 2019