Ipinawalang-bisa ng Korte Suprema ang bentahan ng isang ari-arian dahil napatunayan na hindi maaaring naganap ang pagbebenta. Pinagtibay ng Korte na hindi sapat ang notarisasyon upang patunayan ang isang dokumento kung may sapat na ebidensya na nagpapakitang hindi ito totoo. Ang desisyong ito ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng pagiging tunay ng isang kasunduan higit sa pormal na proseso ng notarisasyon, lalo na kung may mga kwestyonableng pangyayari.
Pagpapatunay ng Pagpirma: Ang Kwento ng Bentahan na Hindi Naganap?
Ang kasong ito ay nagsimula nang magsampa ng reklamo si Jose Luis K. Matti, Jr. laban kay Carmelita V. Dizon para ipatupad ang isang Deed of Absolute Sale. Ayon kay Matti, bumili siya ng townhouse kay Dizon, subalit nang subukan niyang irehistro ang ari-arian, napag-alaman niyang peke ang mga dokumento. Giit ni Dizon, hindi niya nilagdaan ang Deed of Absolute Sale at wala siya sa Pilipinas nang araw umano ng bentahan. Ang pangunahing tanong sa kasong ito ay kung mapapatunayang wasto ang bentahan batay lamang sa notarisasyon ng Deed of Absolute Sale, kahit may mga ebidensyang nagpapakitang hindi ito totoo.
Sa pagdinig ng kaso, nagpakita si Dizon ng ebidensya na nagpapatunay na nasa London siya nang araw na sinasabing pinirmahan niya ang Deed of Absolute Sale. Nagpakita rin siya ng sertipikasyon mula sa Bureau of Immigration na nagpapatunay na wala siya sa Pilipinas noong Pebrero 2000. Dagdag pa rito, nagpakita rin siya ng sertipikasyon mula sa notarial records section na walang kopya ng Deed of Absolute Sale sa kanilang record. Sa kabilang banda, ang tanging ebidensya ni Matti ay ang kanyang sariling testimonya. Dito lumabas ang maraming pagdududa sa kanyang bersyon ng pangyayari. Ang pasya ng RTC (Regional Trial Court) ay pinawalang bisa ang kasunduan, ngunit binaliktad ito ng CA (Court of Appeals) sa dahilang may bisa ang notarisadong dokumento maliban kung mapatunayang mali ito sa pamamagitan ng malakas na ebidensya.
Ngunit ayon sa Korte Suprema, hindi sapat ang notarisasyon upang patunayan ang validity ng Deed of Absolute Sale. Binigyang diin ng Korte na dapat isaalang-alang ang lahat ng ebidensya, hindi lamang ang katunayan na notarisado ang dokumento. Mahalaga ang intensyon ng mga partido sa isang kontrata. Kahit pa may notarisadong dokumento, hindi ito nangangahulugan na valid ito kung hindi naman talaga intensyon ng mga partido na pumasok sa kasunduan.
Isa sa mga mahahalagang punto na tiningnan ng Korte Suprema ay ang kakulangan ng ibang saksi na magpapatunay sa testimonya ni Matti. Hindi siya nagpakita ng ibang saksi, gaya ng real estate agent o ang notary public. Bukod pa rito, napatunayan na hindi tugma ang kanyang testimonya sa mga naunang pahayag niya tungkol sa mga detalye ng kanilang umano’y pagkikita ni Dizon. Dahil sa mga kadahilanang ito, pinaboran ng Korte Suprema ang testimonya at mga ebidensya ni Dizon, tulad ng mga dokumento na nagpapatunay na wala siya sa Pilipinas noong umano’y pagpirma sa Deed of Absolute Sale. Pinagtibay ng Korte ang desisyon ng RTC at ipinawalang bisa ang Deed of Absolute Sale.
Ang pasyang ito ay nagpapaalala sa lahat na hindi sapat ang notarisasyon para maging valid ang isang dokumento. Mahalaga pa rin ang katotohanan ng mga pangyayari at ang intensyon ng mga partido. Dapat ding tandaan na sa mga kaso ng bentahan ng ari-arian, mahalaga ang pagiging maingat at pagsiguro na totoo ang mga dokumento at testimonya. Pinagtibay ng Korte na kahit mayroon pang notarisadong kasulatan, mas matimbang pa rin ang malakas at kapani-paniwalang ebidensya.
FAQs
| Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito? | Ang pangunahing isyu ay kung sapat ba ang notarisasyon ng Deed of Absolute Sale upang mapatunayang valid ang bentahan ng ari-arian, kahit may ebidensya na hindi totoo ang bentahan. |
| Ano ang naging basehan ng Korte Suprema sa pagpabor kay Dizon? | Nagpakita si Dizon ng ebidensya na nagpapatunay na wala siya sa Pilipinas noong araw umano ng bentahan, at walang kopya ng Deed of Absolute Sale sa notarial records. Hindi rin nagpakita si Matti ng sapat na saksi upang patunayan ang kanyang alegasyon. |
| Ano ang kahalagahan ng notarisasyon sa isang dokumento? | Ang notarisasyon ay nagbibigay ng presumption of regularity sa isang dokumento, ngunit hindi ito garantiya na valid ang mga nilalaman nito. Maaari pa ring mapawalang bisa ang dokumento kung may sapat na ebidensya na nagpapakitang hindi ito totoo. |
| Ano ang ibig sabihin ng “burden of proof” sa kasong ito? | Ang burden of proof ay ang responsibilidad na patunayan ang alegasyon. Sa kasong ito, si Matti ang may burden of proof na patunayang naganap ang bentahan, ngunit hindi siya nagpakita ng sapat na ebidensya. |
| Bakit mahalaga ang testimonya ng mga saksi sa kasong ito? | Ang testimonya ng mga saksi ay mahalaga upang patunayan ang katotohanan ng mga pangyayari. Sa kasong ito, kulang ang mga saksi ni Matti, kaya hindi niya napatunayan ang kanyang alegasyon. |
| Ano ang epekto ng pasyang ito sa mga transaksyon ng bentahan ng ari-arian? | Ang pasyang ito ay nagpapaalala na hindi sapat ang notarisasyon para maging valid ang isang dokumento. Dapat ding maging maingat at tiyakin na totoo ang mga dokumento at testimonya. |
| Paano makakaiwas sa ganitong problema sa pagbili ng ari-arian? | Magsagawa ng due diligence sa pagbili ng ari-arian. Alamin ang background ng ari-arian at ang nagbebenta, tiyakin na totoo ang mga dokumento, at kumuha ng abogado upang magbigay ng payo. |
| Ano ang sinasabi ng Korte Suprema tungkol sa papel ng RTC (Regional Trial Court) sa mga ganitong kaso? | Binigyang diin ng Korte Suprema ang kahalagahan ng mga factual findings ng trial court. Ang RTC ang nasa pinakamagandang posisyon upang suriin ang kredibilidad ng mga saksi, kaya dapat bigyan ng respeto ang kanilang mga pasya. |
Sa kabuuan, ang kasong ito ay nagpapakita ng kahalagahan ng pagiging tunay ng isang kasunduan higit sa pormal na proseso ng notarisasyon. Sa pagbili ng ari-arian, mahalagang maging maingat at tiyakin na totoo ang lahat ng dokumento at testimonya.
For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.
Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: Carmelita V. Dizon vs. Jose Luis K. Matti, Jr., G.R. No. 215614, March 27, 2019
Mag-iwan ng Tugon