Sa desisyong ito, pinatunayan ng Korte Suprema na nagkasala ng gross ignorance of the law si Hukom Jesus B. Mupas dahil sa kanyang kapabayaan sa pagsunod sa mga elementaryang panuntunan ng pamamaraan. Ito ay nagresulta sa pagpapataw sa kanya ng multang P35,000.00, kasama ang mahigpit na babala na ang pag-uulit ng parehong pagkakamali ay haharapin nang mas mabigat na parusa. Ang desisyon na ito ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng kaalaman at pagsunod ng mga hukom sa mga batas at panuntunan upang mapanatili ang integridad ng sistema ng hustisya.

Kapag ang Hukom ay Nagpabaya: Pagtalakay sa Pananagutan sa Maling Pagpapasya

Ang kasong ito ay nagmula sa isang reklamong administratibo na inihain ni Lucio L. Yu, Jr., laban kay Hukom Jesus B. Mupas ng RTC Pasay City, Branch 112. Ito ay dahil sa umano’y malubhang paglabag sa tungkulin, kamangmangan sa batas, paglabag sa Code of Judicial Ethics, at pagpapalabas ng hindi makatarungang utos kaugnay ng Civil Case No. 07-1139-CFM. Ang kaso ay may pamagat na “Government Service Insurance System v. Felix D. Mendoza“.

Sa nasabing kaso, naghain ang GSIS ng reklamo para sa Collection of Sum of Money and Damages with Prayer for Preliminary Attachment laban kay Felix D. Mendoza. Ito ay may kaugnayan sa kanyang obligasyon sa pautang na naging dapat bayaran nang siya ay humiwalay sa serbisyo. Ipinagkaloob ni Hukom Mupas ang kahilingan ng GSIS para sa Writ of Preliminary Attachment, na nagresulta sa pagkakasamsam ng Ford Explorer Pick-up ni Mendoza. Kalaunan, idineklara ni Hukom Mupas si Mendoza na default dahil sa hindi nito pagsagot sa loob ng takdang panahon.

Gayunpaman, binawi ni Hukom Mupas ang kanyang dating utos at ibinasura ang kaso. Ito ay batay sa kanyang paniniwala na ang pagkakaloob ng motor sasakyan ay sapat na upang bayaran ang obligasyon ni Mendoza. Iginiit ni Yu, Jr. na nagpabaya si Hukom Mupas nang hindi niya sinunod ang mga panuntunan sa pagtatakda ng order of default, na nagpapakita ng kanyang kawalan ng kakayahan. Idinagdag pa niya na nilabag ni Hukom Mupas ang Canon 3, Rule 3.02 ng Code of Judicial Conduct nang ibinasura niya ang kaso batay sa isang “baluktot at maling” interpretasyon ng Patakaran at Patnubay ng GSIS.

Sinabi ng Korte Suprema na mali ang ginawa ni Hukom Mupas nang basta na lamang niyang ibinasura ang kaso. Dapat ay nagsagawa muna siya ng preliminary hearing. Ayon sa Korte, bago ibasura ang kaso, kinakailangan ang pagdinig kung saan ilalahad ng mga partido ang kanilang mga argumento sa tanong ng batas at ang kanilang mga ebidensya sa mga tanong ng katotohanan na kasangkot sa kaso. Binigyang-diin ng Korte na ang pagkabigo na magsagawa ng paunang pagdinig sa mosyon na ibasura ang reklamo sa ilalim ng Rule 16 ay katumbas ng gross ignorance of law, na nagiging sanhi upang mapailalim ang isang hukom sa aksyong pandisiplina.

Malinaw na nakasaad sa Section 2, Rule 16 na kinakailangan ang pagdinig bago ibasura ang isang kaso, kung saan dapat isumite ng mga partido ang kanilang mga argumento sa tanong ng batas at ang kanilang ebidensya sa mga tanong ng katotohanan. Narito ang sipi sa nasabing seksyon:

SEC. 2. Mungkahi upang Ibasura. – Ang lahat ng mga mosyon upang ibasura ay dapat ihain bago ang pagsusumite ng tugon. Kung walang mosyon upang ibasura ang naihain, ang mga ground sa ibabaw nito, na nakasaad sa Panuntunang ito, ay maaaring plead sa isang afirmative defense at ang preliminary hearing ay maaaring asigned ng hukom.

Ang kasong ito ay nagpapakita na ang mga hukom ay dapat magkaroon ng malawak na kaalaman sa mga batas at panuntunan. Hindi dapat basta-basta na lamang nagdedesisyon ang isang hukom lalo na kung hindi niya sinusunod ang mga tamang pamamaraan. Ito ay upang maiwasan ang hindi makatarungang pagpapasya at maprotektahan ang karapatan ng bawat isa.

Bilang karagdagan, sinabi ng Korte na dapat tandaan ng mga hukom na ang pagbibigay ng mga kaso nang walang pakundangan at sa ganap na pagwawalang-bahala sa mga panuntunan ng pamamaraan ay katumbas ng height of incompetence.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Kung nagkasala ba si Hukom Mupas ng gross ignorance of the law dahil sa kanyang mga aksyon sa kaso sibil.
Ano ang gross ignorance of the law?	Ito ay ang pagbalewala sa simpleng batas dahil sa kamangmangan.
Ano ang naging desisyon ng Korte Suprema?	Napatunayang nagkasala si Hukom Mupas ng gross ignorance of the law at pinagmulta ng P35,000.00.
Bakit sinabi ng Korte na nagkasala si Hukom Mupas?	Dahil ibinasura niya ang kaso nang walang preliminary hearing.
Ano ang epekto ng desisyong ito sa mga hukom?	Dapat nilang sundin ang batas at panuntunan.
Mayroon bang naunang kaso laban kay Hukom Mupas?	Mayroon, pinagmulta siya sa Mina v. Mupas dahil sa undue delay.
Ano ang parusa sa gross ignorance of the law?	Multa na higit sa P20,000.00 ngunit hindi lalampas sa P40,000.00 o dismissal.
Ano ang paalala ng Korte sa mga hukom?	Hindi dapat magdesisyon ng basta-basta nang hindi sinusunod ang mga panuntunan.

Ang kasong ito ay nagbibigay ng leksyon sa lahat ng mga hukom na dapat nilang pag-aralan at sundin ang mga batas at panuntunan. Sa ganitong paraan, maiiwasan nila ang magkamali sa kanilang mga desisyon at mapanatili nila ang kanilang integridad.

For inquiries regarding the application of this ruling to specific circumstances, please contact ASG Law through contact or via email at frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: This analysis is provided for informational purposes only and does not constitute legal advice. For specific legal guidance tailored to your situation, please consult with a qualified attorney.
Source: Yu, Jr. v. Mupas, G.R. No. 64529, July 04, 2018