Sa kasong ito, pinagtibay ng Korte Suprema na ang isang abogado ay maaaring suspindihin sa pagsasagawa ng abogasya dahil sa panlilinlang, maling gawain, o iba pang paglabag sa Code of Professional Responsibility. Ang desisyon na ito ay nagpapakita ng mataas na pamantayan ng integridad at responsibilidad na inaasahan sa mga abogado, lalo na sa paghawak ng pera ng kliyente at sa pagganap ng kanilang mga tungkulin bilang notaryo publiko. Ang pagkabigong sumunod sa mga pamantayang ito ay maaaring magresulta sa malubhang parusa, kabilang ang suspensyon at pagbabawal sa pagiging notaryo publiko.

Abogado, Tagapaglingkod Ba o Manloloko?: Pag-aaral sa Pagkilos ni Atty. Alisuag

Ang kasong Basiyo v. Alisuag ay nagsimula sa isang reklamo na inihain ni Susan Basiyo at Andrew William Simmons laban kay Atty. Joselito C. Alisuag dahil sa umano’y panlilinlang, pamemeke, at maling gawain, na lumalabag sa Code of Professional Responsibility. Nangangailangan ang mga mag-asawang Basiyo at Simmons ng mas malaking lupa para sa kanilang negosyo at nakilala nila si Alisuag, na nagrekomenda ng isang lote. Pinaniwala sila ni Alisuag na may buong karapatan ang mga nagbebenta na ibenta ang lupa, kahit na ito ay nakarehistro sa pangalan ng iba.

Inihanda at notariado ni Alisuag ang isang Deed of Absolute Sale sa halagang P1,973,820.00. Binayaran din siya ng mga complainants para sa iba’t ibang buwis at permit, ngunit nabigo siyang makuha ang titulo ng lupa at magsampa ng kaso laban kay Trinidad Ganzon, na umaangkin sa pagmamay-ari ng lupa. Napag-alaman din ng mga complainants na hindi tama ang halaga ng buwis na binayaran at ang presyo ng pagbili na nakasaad sa mga dokumento ay mas mababa kaysa sa kanilang binayaran.

Tumanggi si Alisuag sa mga paratang at sinabing hindi siya kasama sa mga broker na nagkumbinsi kay Simmons na bilhin ang lupa. Iginiit niyang notariado niya ang bagong Deed of Sale dahil iyon ang tunay na intensyon ng mga partido. Sinabi rin niyang aktibo niyang hinahawakan ang mga kaso hanggang sa tinapos ng mga complainants ang kanyang serbisyo bilang kanilang abogado.

Matapos ang imbestigasyon, natuklasan ng Integrated Bar of the Philippines (IBP) na nagkasala si Alisuag ng panlilinlang at pamemeke. Nakita ng Korte Suprema na si Alisuag ay lumabag sa kanyang tungkulin na itaguyod ang batas at protektahan ang integridad ng propesyon ng abogasya. Ang pagnotaryo niya ng isang deed of sale na may mas mababang presyo, na isinumite sa BIR, ay nagpapakita ng kanyang intensyon naDayain ang pamahalaan sa tamang halaga ng buwis. Higit pa rito, nilabag niya ang Canon 16, 17, at 18 ng Code of Professional Responsibility nang hindi niya isinampa ang kaso laban kay Ganzon, hindi niya nakuha ang mga kinakailangang permit, at tumanggi siyang magbigay ng accounting ng mga pondong ibinigay sa kanya ng mga complainants.

Ang Canon 16 ay nag-uutos sa abogado na pangalagaan ang lahat ng pera at ari-arian ng kanyang kliyente. Ang Rule 16.01 ay nag-uutos na magbigay ng accounting para sa lahat ng pera na natanggap mula sa kliyente. Ang Canon 17 ay nagsasabi na ang abogado ay may katapatan sa interes ng kanyang kliyente. At ang Canon 18 ay nag-uutos na maglingkod nang may kahusayan at kasipagan. Ayon sa Rule 18.03, hindi dapat pabayaan ng abogado ang isang usaping ipinagkatiwala sa kanya. Sa kasong ito, malinaw na nilabag ni Alisuag ang mga probisyong ito. Ang pagkabigong magbigay ng accounting at isauli ang natitirang pera ay nagpapakita na ginamit niya ito para sa kanyang sariling interes.

“CANON 16 – A LAWYER SHALL HOLD IN TRUST ALL MONEYS AND PROPERTIES OF HIS CLIENT THAT MAY COME INTO HIS POSSESSION.

Rule 16.01 A lawyer shall account for all money or property collected or received for or from the client.

CANON 17 – A LAWYER OWES FIDELITY TO THE CAUSE OF HIS CLIENT AND HE SHALL BE MINDFUL OF THE TRUST AND CONFIDENCE REPOSED IN HIM.

CANON 18 – A LAWYER SHALL SERVE HIS CLIENT WITH COMPETENCE AND DILIGENCE.

Rule 18.03 – A lawyer shall not neglect a legal matter entrusted to him, and his negligence in connection therewith shall render him liable.”

Ang Korte Suprema ay sumang-ayon sa IBP na dapat managot si Alisuag. Ang parusa ay hindi lamang suspensyon, kundi pati na rin ang pag-revoke ng kanyang notarial commission at perpetual disqualification mula sa pagiging notaryo publiko. Kinakailangan din siyang magbigay ng accounting ng mga gastusin at isauli ang natitirang halaga sa mga complainants. Idiniin ng Korte na ang tungkulin sa serbisyo publiko ay mas mahalaga kapag ang isang abogado ay notaryo publiko. Mayroon siyang tungkulin na pangalagaan ang tiwala ng publiko sa pamamagitan ng pagtiyak sa integridad ng bawat dokumento na dumadaan sa kanyang notarial seal.

FAQs

Ano ang pangunahing isyu sa kasong ito?	Ang pangunahing isyu ay kung nagkasala si Atty. Alisuag ng panlilinlang, pamemeke, at paglabag sa Code of Professional Responsibility. Ito ay dahil sa kanyang mga pagkilos bilang abogado at notaryo publiko sa transaksyon ng pagbili ng lupa.
Ano ang Code of Professional Responsibility?	Ito ang ethical code na sinusunod ng lahat ng abogado sa Pilipinas. Sinasaklaw nito ang iba’t ibang aspeto ng pagiging abogado, kabilang ang relasyon sa kliyente, korte, at publiko.
Bakit mahalaga ang tungkulin ng isang notaryo publiko?	Ang notaryo publiko ay may tungkulin na tiyakin ang integridad ng mga dokumento at protektahan ang tiwala ng publiko. Ang kanilang pag-apruba ay nagbibigay ng legal na bisa sa mga dokumento.
Ano ang parusa kay Atty. Alisuag?	Si Atty. Alisuag ay sinuspinde sa pagsasagawa ng abogasya sa loob ng dalawang taon, binawi ang kanyang notarial commission, at pinagbawalan na maging notaryo publiko. Kinailangan din niyang magbigay ng accounting ng mga gastusin at isauli ang natitirang halaga.
Ano ang ibig sabihin ng “perpetual disqualification”?	Ibig sabihin nito na hindi na maaaring maging notaryo publiko si Atty. Alisuag habang buhay.
Ano ang kahalagahan ng kasong ito sa ibang abogado?	Nagbibigay ito ng babala sa lahat ng abogado na dapat nilang sundin ang ethical standards ng propesyon. Nagpapakita rin ito na ang Korte Suprema ay hindi magdadalawang-isip na parusahan ang mga abogado na lumalabag sa kanilang tungkulin.
Anong mga Canon ng Code of Professional Responsibility ang nilabag ni Atty. Alisuag?	Nilabag niya ang Canon 16 (pangangalaga ng pera ng kliyente), Canon 17 (katapatan sa kliyente), at Canon 18 (kahusayan at kasipagan sa serbisyo).
Paano kung hindi sundin ni Atty. Alisuag ang utos ng Korte Suprema?	Babala ng Korte Suprema na kung hindi niya susundin ang utos na magbigay ng accounting at isauli ang natitirang halaga, mas mabigat na parusa ang ipapataw sa kanya.

Sa pangkalahatan, ang kasong ito ay nagpapakita ng kahalagahan ng integridad at ethical responsibility sa propesyon ng abogasya. Dapat tandaan ng lahat ng abogado na ang kanilang tungkulin ay hindi lamang maglingkod sa kanilang kliyente, kundi pati na rin sa bayan.

Para sa mga katanungan tungkol sa pag-apply ng desisyong ito sa mga partikular na sitwasyon, mangyaring makipag-ugnayan sa ASG Law sa pamamagitan ng contact o sa pamamagitan ng email sa frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: Ang pagsusuri na ito ay ibinigay para sa layuning pang-impormasyon lamang at hindi bumubuo ng legal na payo. Para sa partikular na legal na gabay na iniakma sa iyong sitwasyon, mangyaring kumunsulta sa isang kwalipikadong abogado.
Source: Basiyo v. Alisuag, A.C. No. 11543, September 26, 2017