Pinagtibay ng Korte Suprema na hindi makatwiran ang 35% contingent fee na napagkasunduan sa Memorandum of Understanding (MOU) sa pagitan ni Rosario Enriquez Vda. de Santiago at ng kanyang abogadong si Atty. Jose A. Suing. Sa halip, ibinasura ng Korte ang Amended Decision ng Court of Appeals at ibinalik ang naunang desisyon na nagtatakda ng bayad sa abogado batay sa quantum meruit, o ang makatwirang halaga ng serbisyong legal na naibigay. Ang desisyong ito ay nagpapakita ng kapangyarihan ng korte na baguhin ang napagkasunduang bayad kung ito ay labis at hindi makatarungan, pinoprotektahan nito ang mga kliyente laban sa mapang-abusong mga abugado at tinitiyak na ang bayad ay naaayon sa tunay na serbisyong naibigay.

Bayad na Sobra o Tama? Pagsusuri sa Karapatan ng Abogado at Kliyente

Ang kasong ito ay nagsimula sa isang demanda para sa reconveyance na isinampa ni Eduardo M. Santiago laban sa Government Service Insurance System (GSIS). Matapos pumanaw si Eduardo, humalili ang kanyang balo na si Rosario. Si Atty. Suing, kasama ang iba pang mga abogado, ay pumasok sa isang Memorandum of Understanding (MOU) kasama si Rosario, kung saan napagkasunduan ang 35% contingent fee mula sa makukuhang benepisyo. Nagtagumpay si Atty. Suing na manalo sa kaso para kay Rosario, na umabot pa hanggang sa Korte Suprema. Dahil dito, naghain si Atty. Suing ng notisya ng lien sa abogado upang maipatupad ang kanyang karapatan sa 35% na napagkasunduan. Ito ang nagtulak kay Rosario na kuwestiyunin ang labis na bayad, na nagresulta sa legal na labanan tungkol sa makatwirang bayad sa abogado at ang bisa ng contingent fee agreement.

Sa ilalim ng Rule 138, Seksyon 24 ng Rules of Court, ang abogado ay may karapatang mabayaran ng makatwiran para sa kanyang serbisyo. Ang pagiging makatwiran nito ay nakabatay sa ilang bagay: ang halaga ng usapin, saklaw ng serbisyong naibigay, at propesyonal na estado ng abogado. Gayunpaman, nakasaad din dito na ang kontrata para sa serbisyo ang susundin maliban kung ito ay labis o hindi makatwiran.

SEC. 24. Compensation of attorney’s; agreement as to fees. – An attorney shall be entitled to have and recover from his client no more than a reasonable compensation for his services, with a view to the importance of the subject matter of the controversy, the extent of the services rendered, and the professional standing of the attorney. No court shall be bound by the opinion of attorneys as expert witnesses as to the proper compensation, but may disregard such testimony and base its conclusion on its own professional knowledge. A written contract for services shall control the amount to be paid therefor unless found by the court to be unconscionable or unreasonable.

Gayundin, ang Canon 20 ng Code of Professional Responsibility ay nag-uutos na ang abogado ay dapat sumingil lamang ng makatarungan at makatwirang bayad.

Tinimbang ng Korte Suprema ang mga serbisyong ibinigay ni Atty. Suing at natagpuang ang mga ito ay hindi naman nangailangan ng pambihirang pagsisikap. Bagamat nagtagumpay siya sa kaso, hindi ito nangangahulugan na dapat siyang tumanggap ng labis na bayad. Binigyang-diin ng Korte na ang 35% contingent fee ay hindi makatarungan dahil sa mga pangyayari sa kaso. Ikonsidera ang pag-amin ng GSIS na nagkamali sila sa pagkonsolida ng mga titulo ng lupa. Ang serbisyo legal ay hindi nangangailangan ng komplikadong paglilitis at malawak na pag-aaral. Idinagdag pa ng Korte na nasa dehado ang posisyon ni Rosario nang pumirma siya sa MOU. Kaya, ang napagkasunduang 35% na contingent fee sa MOU ay ibinasura ng Korte Suprema.

Ang desisyon ng Korte Suprema ay nagpapakita ng kahalagahan ng quantum meruit sa pagtukoy ng bayad sa abogado. Binigyang-diin ng Korte na dapat isa-alang-alang ang tunay na halaga ng serbisyong naibigay, hindi lamang ang napagkasunduan sa kontrata. Ipinakita rin nito ang kapangyarihan ng Korte na pangalagaan ang mga kliyente laban sa labis at hindi makatarungang bayad. Bagama’t may MOU, ang korte ay may huling pasya sa kung ano ang makatwiran. Ang pagkilala sa karapatan ng abogado na mabayaran ay hindi dapat maging daan para abusuhin ang kliyente. Sa pagtatapos, ang makatwirang halaga ng legal na serbisyo, ang propesyonalismo, at ang pagtitiyak na ang hustisya ay hindi nabibili ang dapat manaig.

Sa kabilang banda, itinuring ng Korte Suprema na karapat-dapat ang award ng bayad sa abogado sa paunang naisakatuparang paghuhusga. Sa muling pagbabalanse ng mga karapatan at obligasyon ng abogado at kliyente, muling binibigyang-diin ng desisyong ito ang pinakamataas na pamantayan ng pag-uugali na inaasahan sa legal na propesyon. Ang tungkulin ng paglilingkod at pagtiyak sa hustisya, hindi lamang ang paggawa ng pera, ay dapat maging pangunahin.

Para sa mga katanungan hinggil sa aplikasyon ng pagpapasya na ito sa mga partikular na sitwasyon, mangyaring makipag-ugnayan sa ASG Law sa pamamagitan ng contact o sa pamamagitan ng email sa frontdesk@asglawpartners.com.

Disclaimer: Ang pagsusuri na ito ay ibinigay para sa mga layuning pang-impormasyon lamang at hindi bumubuo ng legal na payo. Para sa partikular na legal na patnubay na iniakma sa iyong sitwasyon, mangyaring kumunsulta sa isang kwalipikadong abogado.
Pinagmulan: ROSARIO ENRIQUEZ VDA. DE SANTIAGO VS. ATTY. JOSE A. SUING, G.R. No. 194825, October 21, 2015