INTRODUKSYON

Isipin ang isang negosyo na nahaharap sa desisyon ng Labor Arbiter na nag-aatas sa kanila na magbayad ng malaking halaga sa kanilang mga empleyado. Para makaapela sa National Labor Relations Commission (NLRC), kailangan nilang maglagak ng bond na katumbas ng halagang iyon. Paano kung nahihirapan ang negosyo na makalikom ng ganitong kalaking pera agad-agad? Maaari bang magkaroon ng pagkakataon para sa kanila na maapela pa rin ang kaso kahit hindi agad makapagbigay ng buong bond?

Sa kasong Philippine Touristers, Inc. vs. MAS Transit Workers Union, tinalakay ng Korte Suprema ang sitwasyon kung saan humiling ang isang kompanya na mapagaan ang kinakailangang appeal bond sa NLRC. Ang pangunahing tanong dito ay kung nagkamali ba ang Court of Appeals (CA) sa pagbasura sa desisyon ng NLRC na pinayagan ang apela ng kompanya kahit hindi ito nakapaglagak agad ng buong bond.

LEGAL NA KONTEKSTO

Ayon sa Artikulo 223 ng Labor Code (ngayon ay Artikulo 229), para maapela ang desisyon ng Labor Arbiter sa NLRC pagdating sa kasong may monetary award, kailangang maglagak ang employer ng cash o surety bond na katumbas ng halaga ng award. Ito ay isang mahalagang rekisito para masabing perpekto ang apela. Ang layunin nito ay protektahan ang interes ng mga empleyado sakaling manalo sila sa kaso.

Gayunpaman, kinikilala rin ng batas na maaaring magkaroon ng mga pagkakataon kung saan hindi agad kayang makapagbigay ng buong bond ang employer. Kaya naman, pinapayagan ng Rules of Procedure ng NLRC, partikular sa Seksyon 6, Rule VI, ang pagpapababa ng bond kung may “meritorious grounds” at kung nakapaglagak ng “reasonable amount” na bond. Ang “meritorious grounds” ay maaaring tumukoy sa mga sitwasyon kung saan may sapat na dahilan para pakinggan ang apela kahit hindi nakapagbigay ng buong bond agad.

Ang mahalagang probisyon sa NLRC Rules of Procedure na may kaugnayan dito ay:

“SEC. 6. BOND. – In case the decision of the Labor Arbiter or the Regional Director involves a monetary award, an appeal by the employer may be perfected only upon the posting of a cash or surety bond. The appeal bond shall either be in cash or surety in an amount equivalent to the monetary award, exclusive of damages and attorney’s fees.

x x x x

No motion to reduce bond shall be entertained except on meritorious grounds and upon the posting of a bond in a reasonable amount in relation to the monetary award.

The filing of the motion to reduce bond without compliance with the requisites in the preceding paragraph shall not stop the running of the period to perfect an appeal.”

Nilinaw ng Korte Suprema sa kasong Nicol v. Footjoy Industrial Corp. na ang “meritorious cases” para sa pagpapababa ng bond ay kinabibilangan ng mga sitwasyon kung saan (1) may substantial compliance sa Rules, (2) ang mga pangyayari ay bumubuo ng meritorious grounds para pababain ang bond, (3) ang liberal na interpretasyon ng appeal bond ay magsisilbi sa layunin na resolbahin ang kontrobersya sa merito, o (4) ang mga umapela ay nagpakita ng kanilang kahandaan at/o good faith sa pamamagitan ng paglalagak ng partial bond sa loob ng reglementary period.

PAGSUSURI SA KASO

Sa kasong ito, nag-ugat ang lahat sa reklamong isinampa ng MAS Transit Workers Union laban sa MAS Transit, Inc. (MTI) at Philippine Touristers, Inc. (PTI). Nanalo ang unyon sa Labor Arbiter, at inutusan ang MTI at PTI na magbayad ng malaking halaga sa mga empleyado dahil sa illegal lockout.

Umapela ang PTI sa NLRC, ngunit hindi sila agad nakapaglagak ng buong bond. Sa halip, nagsumite sila ng motion para mapababa ang bond, kasabay ng paglalagak ng partial bond at pagpapakita ng kanilang financial statement na nagpapatunay na nahihirapan silang makapagbigay ng buong halaga.

Bagama’t noong una ay ibinasura ng NLRC ang apela dahil sa hindi kumpletong bond, binawi nila ito kalaunan at pinayagan ang apela ng PTI. Pinaliwanag ng NLRC na may substantial compliance dahil nagpakita naman ng good faith ang PTI sa paglalagak ng partial bond at paghahain ng motion to reduce bond na may meritorious ground (financial difficulty).

Hindi sumang-ayon ang Court of Appeals at ibinasura ang desisyon ng NLRC. Ayon sa CA, nagkamali ang NLRC sa pagpayag sa apela dahil hindi raw sapat ang mga dahilan ng PTI para mapababa ang bond.

Ngunit sa Korte Suprema, binaliktad ang desisyon ng CA. Sinabi ng Korte Suprema na hindi nagkamali ang NLRC sa pagpayag sa apela ng PTI. Binigyang-diin ng Korte na:

“…the NLRC did not gravely abuse its discretion in deciding that these circumstances constitute meritorious grounds for the reduction of the bond.^[69]

The absence of grave abuse of discretion in this case is bolstered by the fact that petitioners’ motion to reduce bond was accompanied by a P5,000,000.00 surety bond which was seasonably posted within the reglementary period to appeal. In McBurnie v. Ganzon,^[70] the Court ruled that, ‘[f]or purposes of compliance with [the bond requirement under the 2011 NLRC Rules of Procedure], a motion shall be accompanied by the posting of a provisional cash or surety bond equivalent to ten percent (10%) of the monetary award subject of the appeal, exclusive of damages, and attorney’s fees.’ Seeing no cogent reason to deviate from the same, the Court deems that the posting of the aforesaid partial bond, being evidently more than ten percent (10%) of the full judgment award of P12,833,000.00, already constituted substantial compliance with the governing rules at the onset.”

Ayon sa Korte Suprema, may “meritorious grounds” para mapababa ang bond dahil sa financial difficulty ng PTI, na sinuportahan ng kanilang financial statement. Bukod pa rito, nagpakita rin ng “good faith” ang PTI sa pamamagitan ng paglalagak ng partial bond sa loob ng takdang panahon para sa apela. Binigyang-diin din ng Korte na mas mahalaga ang substantial justice kaysa sa mahigpit na pagsunod sa teknikalidad ng batas, lalo na sa mga kasong labor.

Dahil dito, ibinalik ng Korte Suprema ang kaso sa CA para desisyunan ang iba pang isyu sa merito ng kaso, maliban sa isyu ng appeal bond.

PRAKTIKAL NA IMPLIKASYON

Ang desisyon na ito ay nagpapakita na hindi laging mahigpit ang batas pagdating sa appeal bond sa NLRC. May pagkakataon na pinapayagan ang pagpapababa ng bond kung may sapat na dahilan at kung nagpakita ng good faith ang employer.

Para sa mga employer na nahaharap sa desisyon ng Labor Arbiter na may monetary award at gustong umapela sa NLRC, mahalagang malaman ang mga sumusunod:

• Maglagak ng partial bond at maghain ng Motion to Reduce Bond: Kung hindi kayang makapagbigay agad ng buong bond, maglagak ng partial bond na reasonable amount at agad na maghain ng motion para mapababa ang bond. Siguraduhing may sapat na meritorious ground, tulad ng financial difficulty, at suportahan ito ng dokumento tulad ng financial statement.
• Sumunod sa takdang panahon: Mahalagang gawin ang lahat ng ito sa loob ng 10 araw na takdang panahon para sa pag-apela.
• Magpakita ng “good faith”: Ang paglalagak ng kahit partial bond ay nagpapakita ng intensyon na umapela at hindi lamang para maantala ang kaso.

MGA MAHAHALAGANG ARAL

• Substantial Justice: Mas pinapahalagahan ng korte ang substantial justice kaysa sa mahigpit na pagsunod sa teknikalidad ng batas, lalo na sa mga kasong labor.
• Discretion ng NLRC: May diskresyon ang NLRC na payagan ang pagpapababa ng appeal bond kung may meritorious grounds.
• Motion to Reduce Bond: Ang paghahain ng motion to reduce bond na may kasamang partial bond at meritorious ground ay maaaring maging daan para mapayagan ang apela kahit hindi agad makapagbigay ng buong bond.

FREQUENTLY ASKED QUESTIONS (FAQ)

Tanong 1: Kailangan bang laging maglagak ng buong bond para makaapela sa NLRC?

Sagot: Oo, sa pangkalahatan, kailangan maglagak ng buong bond. Ngunit may pagkakataon na pinapayagan ang pagpapababa nito kung may meritorious grounds at nakapaglagak ng reasonable amount na partial bond.

Tanong 2: Ano ang mga “meritorious grounds” para mapababa ang bond?

Sagot: Kabilang dito ang financial difficulty, substantial compliance sa rules, at iba pang sitwasyon kung saan makikita ang good faith ng employer at ang pagpapagaan ng bond ay makakatulong para maresolba ang kaso sa merito.

Tanong 3: Magkano ang “reasonable amount” na partial bond?

Sagot: Walang eksaktong halaga, ngunit sa kasong ito, ang partial bond na higit sa 10% ng buong judgment award ay itinuring na reasonable. Sa kaso ng McBurnie v. Ganzon, tinukoy ang 10% bilang provisional bond.

Tanong 4: Ano ang mangyayari kung hindi makapaglagak ng bond o partial bond sa loob ng takdang panahon?

Sagot: Maaaring ibasura ang apela dahil hindi ito perpekto. Kaya mahalagang sumunod sa takdang panahon at magpakita ng good faith.

Tanong 5: Kung pinayagan ang motion to reduce bond, kailangan pa rin bang kumpletuhin ang buong bond?

Sagot: Depende sa desisyon ng NLRC. Maaaring payagan na ang partial bond na lang, o maaaring utusan pa rin na kumpletuhin ang buong bond sa ibang pagkakataon.

Naranasan mo ba ang ganitong sitwasyon? Eksperto ang ASG Law sa mga kaso sa paggawa at handang tumulong sa iyo. Para sa konsultasyon, makipag-ugnayan dito o mag-email sa hello@asglawpartners.com.