Hanggang Saang Punto Puwede Kang Kapkapan ng Pulis? Alamin ang Hangganan ng ‘Stop and Frisk’

G.R. No. 253504, February 01, 2023

Naranasan mo na bang sitahin ng pulis? Alam mo ba kung hanggang saan lang sila puwedeng magkapkap? Sa Pilipinas, may tinatawag na ‘stop and frisk’ na nagbibigay-kapangyarihan sa mga pulis na sitahin at kapkapan ang isang tao kung may sapat silang hinala na may ginagawang masama. Pero, may limitasyon din ito. Ang kaso ni Roel Pablo y Pascual laban sa People of the Philippines ay nagbibigay-linaw kung kailan legal ang ‘stop and frisk’ at kailan ito labag sa karapatang pantao.

Sa madaling salita, sinita si Pablo dahil sa mga paglabag sa trapiko. Pero, humantong ito sa pagkakakita ng baril sa kanya. Ang tanong, legal ba ang kapkap na ginawa sa kanya? Ito ang sinagot ng Korte Suprema sa kasong ito.

Ang Batas Tungkol sa ‘Stop and Frisk’

Ang ‘stop and frisk’ ay hindi basta-basta puwedeng gawin. Kailangan munang may ‘reasonable suspicion’ ang pulis na may ginagawang masama ang isang tao. Ayon sa Korte Suprema, hindi sapat ang basta hinala lang. Dapat may nakita o nalaman ang pulis na nagdududa sa kanya na may krimeng nangyayari o planong gawin.

Narito ang mga importanteng punto tungkol sa ‘stop and frisk’:

• Dapat may makatwirang hinala batay sa karanasan ng pulis.
• Ang kapkap ay limitado lamang sa panlabas na kasuotan.
• Ang layunin ay para protektahan ang pulis at ang publiko, hindi para maghanap ng ebidensya ng krimen.

Ayon sa Republic Act No. 10591 o Comprehensive Firearms and Ammunition Regulation Act, bawal magdala ng baril kung walang lisensya. Ito ang batas na nilabag umano ni Pablo.

Sa kasong ito, sinabi ng Korte Suprema na:

“[L]aw enforcers ‘must not rely on a single suspicious circumstance.’ What is required is the ‘presence of more than one seemingly innocent activity, which, taken together, warranted a reasonable inference of criminal activity.”

Ibig sabihin, hindi sapat ang isang kahina-hinalang bagay lang. Kailangan may kombinasyon ng mga pangyayari na magtutulak sa pulis na maghinala.

Ang Kwento ng Kaso ni Roel Pablo

Noong Setyembre 13, 2015, sinita ng mga pulis si Roel Pablo at ang kanyang kasama dahil nakamotorsiklo sila nang walang helmet at may takip ang plaka ng motorsiklo. Hindi rin sila nakapagpakita ng lisensya.

Dahil dito, kinapkapan sila ng mga pulis. Nakita kay Pablo ang isang baril na walang lisensya. Kaya, kinasuhan siya ng paglabag sa Republic Act No. 10591.

Narito ang naging takbo ng kaso:

• Regional Trial Court (RTC): Nagdesisyon na guilty si Pablo.
• Court of Appeals (CA): Kinatigan ang desisyon ng RTC.
• Korte Suprema: Muling kinatigan ang desisyon, pero may ibang paliwanag.

Sa Korte Suprema, sinabi nila na hindi tama na basta arestuhin si Pablo dahil lang sa mga paglabag sa trapiko. Pero, sinabi rin nila na legal ang kapkap dahil sa ‘stop and frisk’ rule.

Ayon sa Korte Suprema:

“On their own, none of the enumerated traffic violations are inherently suspicious; taken together, however, there is reason to believe, as the [Regional Trial Court] noted in its decision, that petitioner and his co-accused were attempting to hide their identity. This, in turn, is enough to engender a suspicion in the mind of an experienced police officer that something illicit was afoot.”

Ano ang Kahulugan Nito sa Atin?

Ang kasong ito ay nagtuturo sa atin na hindi basta-basta puwedeng magkapkap ang pulis. Kailangan may sapat silang dahilan para maghinala na may ginagawang masama ang isang tao.

Kung ikaw ay nasita ng pulis, alamin ang iyong mga karapatan. Tanungin kung bakit ka kinakapkapan at kung may warrant ba sila. Kung sa tingin mo ay labag sa batas ang ginagawa sa iyo, humingi ng tulong legal.

Mga Mahalagang Aral

• Hindi sapat ang isang paglabag sa trapiko para magkapkap.
• Kailangan may kombinasyon ng mga pangyayari na magdududa sa pulis.
• Alamin ang iyong karapatan kung ikaw ay sinisita ng pulis.

Mga Madalas Itanong (FAQs)

1. Ano ang ‘stop and frisk’?

Ang ‘stop and frisk’ ay ang pagsita at pagkapkap ng pulis sa isang tao kung may sapat silang hinala na may ginagawang masama.

2. Kailan legal ang ‘stop and frisk’?

Legal ang ‘stop and frisk’ kung may ‘reasonable suspicion’ ang pulis na may krimeng nangyayari o planong gawin.

3. Hanggang saan lang puwede akong kapkapan ng pulis?

Ang kapkap ay limitado lamang sa panlabas na kasuotan.

4. Ano ang dapat kong gawin kung sa tingin ko ay ilegal ang kapkap na ginagawa sa akin?

Humingi ng tulong legal.

5. Puwede ba akong arestuhin dahil lang sa paglabag sa trapiko?

Hindi, hindi ka puwedeng arestuhin dahil lang sa paglabag sa trapiko maliban nalang kung may ibang krimeng sangkot.

Eksperto ang ASG Law sa mga usaping may kinalaman sa criminal law at karapatang pantao. Kung kailangan mo ng konsultasyon o legal na representasyon, huwag mag-atubiling makipag-ugnayan sa amin. Kaya naming tulungan kang protektahan ang iyong mga karapatan. Para sa dagdag na impormasyon, bisitahin ang aming website o kaya naman ay magpadala ng email sa hello@asglawpartners.com o direktang makipag-ugnayan sa amin sa pamamagitan ng aming Contact Us page. Nandito ang ASG Law para sa’yo!